شناسایی روشی جدید برای جلوگیری از حساسیت دندان‌ها به دما

محققان بیمارستان عمومی ماساچوست واقع در آمریکا دریافتند سلول‌های تشکیل‌دهنده عاج دندان که با نام ادونتوبلاست شناخته می‌شوند،‌ به عنوان حسگر سرما عمل می‌کنند. آنها برای مهار حساسیت این سلول‌ها نسبت به دما، دارویی بر پایه روغن میخک تولید کردند.

به گزارش مجله خبری نگار،بر اساس این تحقیقات ژنی موسوم به TRCP۵ پروتئین‌هایی را برنامه‌ریزی می‌کند که در اعصاب بسیاری از بخش‌های بدن بیان می‌شوند. این حسگرهای دمایی پس از تشخیص سرما آن را با استفاده از سلول‌های ادونتوبلاست به اعصاب منتقل کرده و موجب بروز حساسیت شدید به سرما و احساس درد در دندان می‌شوند.

محققان با ایجاد تغییر ژنتیکی در موش‌ها، این ژن را حذف کردند و پس از ایجاد آسیب در دندان موش‌ها واکنش آن‌ها را در برابر مصرف نوشیدنی‌های سرد بررسی کردند.

در نتیجه این آزمایش مشخص شد واکنش موش‌هایی که فاقد ژن TRCP۵ بوده و دارای دندان‌های آسیب‌دیده هستند، نسبت به سرما مشابه واکنش موش‌های طبیعی است که دندان سالم دارند.

علاوه بر این محققان توانستند دارویی را برای مهار TRCP۵ شناسایی کنند. از قرن‌ها پیش روغن میخک به عنوان درمانی برای درد دندان مورد استفاده قرار می‌گیرد. اکنون محققان دریافتند ماده موثر روغن میخک یک ترکیب شیمیایی موسوم به اوژونول است که TRCP۵ را مسدود می‌کند و از این طریق مانع احساس درد می‌شود.

به گفته محققان، نتایج این مطالعه هدف‌هایی جدید را برای درمان حساسیت دندان به سرما معرفی کرده و راه را برای تولید داروهای جدید با استفاده از اوژونول هموار می‌کند.  

نقش دندان‌ها در سلامتی و زیبایی انکارناپذیر است. تغذیه، رعایت بهداشت و رژیم غذایی حاوی مواد معدنی مورد نیاز و اجتناب از عادت‌های غلطی که به دندان‌ها آسیب می‌زنند، مهمترین اقدامات در جهت حفاظت از دندان ها است.

نکاتی برای محافظت از دندان‌ها 

- مسواک زدن حداقل دو بار در روز
مسواک زدن دوبار در روز حداقل کاری است که می‌توان برای سلامت دندان انجام داد. بهترین زمان مسواک پس از صرف غذا است. استفاده از مسواک‌های نرم و معمولی برای حفاظت از دندان و لثه ضروری است؛ همچنین مسواک‌هایی توصیه می‌شود که دارای سر کوچک باشند که امکان تمیز کردن دندان های عقبی نیز میسر شود. عوض کردن مسواک هر ۶ ماه یک بار توصیه شده است. مسواک نباید در محل‌هایی که در معرض میکروب و باکتری قرار دارند نگهداری شود. نگهداری مسواک در محیط‌های مرطوب و سرویس بهداشتی ممنوع است. زمان مسواک زدن باید بین دو تا سه دقیقه باشد. استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوراید به حفظ مینای دندان کمک می کند. مسواک زدن زبان نیز به دلیل از بین‌بردن باکتری‌های مضر مفید است.

- به محض بیدار شدن از خواب دندان‌ها را مسواک کنید
دمای دهان حدود ۳۷ درجه سانتی گراد است. محیط گرم و مرطوب، به همراه بقایای غذا بهترین مکان برای رشد باکتری است. این امر منجر به ایجاد رسوبی مانند پلاک می‌شود. پلاک‌ها در صورت تداوم و سخت‌شدن به جرم دندان (calculus) تبدیل می شوند. در این صورت دیگر با مسواک‌ نیز تمیز نمی‌شوند. پلاک نه تنها باعث پوسیدگی دندان می‌شود، بلکه فعالیت میکروب‌های موجود در آن باعث آسیب به لثه و ایجاد التهاب در ناحیه لثه می‌شود. بنابراین مسواک زدن به محض بلند شدن از خواب مهمترین روش برای از بین‌بردن بوی دهان و محافظت از لثه و دندان است.

- استفاده از نخ دندان اجباری است
یکی از روش‌های موثر برای حذف باقیمانده غذا از لابلای دندان‌ها نخ دندان است. نخ دندان باید به ‌نحوی استفاده شود که به لثه‌ها آسیب نرساند و منجر به خونریزی نشود.

-محدود کردن مصرف نوشیدنی‌های شیرین یا اسیدی
نوشیدنی‌های اسیدی مانند آب مرکبات به دلیل خاصیت اسیدی، مینای دندان را از بین می‌برند، به همین علت توصیه شده است که با نِی مصرف شوند.
نوشیدنی‌های شیرین نیز دشمن دندان‌ها هستند. یک بطری کوچک نوشابه حاوی ۱۱ قاشق شکر است. به علاوه اسید فسفریک و اسید سیتریک موجود در آن به دندان‌ها آسیب می زند. تاثیر مخرب شیرین کننده‌های مصنوعی بر دندان بیشتر از شیرین‌کننده های طبیعی است.
باکتری‌های موجود در پلاک دندان شکر را به اسید تبدیل می‌کنند و اسید با انحلال مواد معدنی دندان و ایجاد حفره، منجر به پوسیدگی دندان می‌شود. نوشیدنی های الکلی نیز از مهمترین دلایل پوسیدگی دندان هستند.  

- محافظت از دندان در مقابل ضربه
استفاده از کلاه ایمنی هنگام موتورسواری، دوچرخه سواری و اسکیت سواری الزامی است. همچنین استفاده از محافظ دندان در ورزش‌هایی مانند بوکس، هنرهای رزمی و ورزش‌های یخی لازم است. استفاده از محافظ برای ماموران امنیتی نیز توصیه شده است.

- استفاده از دندان فقط برای غذاخوردن
دندان‌ها فقط برای غذاخوردن هستند. از دندان بجای چکش، در بازکن و انبردست استفاده نکنید. این کار سبب می شود دندان‌ها ترک برداند و مینای دندان آسیب ببیند.

-رژیم غذایی سالم
مهمترین ماده معدنی برای حفاظت و سلامت دندان کلسیم است. استخوان ها حداقل به هزار تا ۱۲۰۰ میلی‌گرم کلسیم در روز نیاز دارند. این میزان با افزایش سن و در زنان یائسه افزایش پیدا می کند. یک لیوان شیر، ۵۰ گرم پنیر و یک کاسه ماست تقریبا معادل تمام نیاز بدن به کلسیم در روز است. سویا، بادام، اسفناج، انواع کلم، برگه زردآلو و انجیر خشک، منبع کلسیم هستند.
بدن برای جذب کلسیم به ویتامین D نیاز دارد. ویتامین D مورد نیاز از طریق خورشید، مواد غذایی حاوی ویتامین D و مکمل‌ها تامین می شود. شیر، حبوبات، ماهی و روغن ماهی، تخم مرغ، آب پرتقال، قارچ، انواع پنیر و خاویار حاوی ویتامین D هستند.

- شکستن تخمه، مصرف غذاهای سرد و گرم، جویدن یخ، استفاده از پستانک و بطری شیر برای کودکان به مدت طولانی، پیرسینگ زبان، مصرف سیگار، افراط در مصرف مواد غذایی حاوی نشاسته، مصرف بیش از اندازه قهوه، جویدن مداد، لواشک و تنقلات ترش، آب‌گیری لیموترش با دندان و مصرف زیاد پاستیل از رایج‌ترین عادت های مضر آسیب‌رسان به دندان هستند که باید از آنها پرهیز شود.

گزارش کامل این تحقیقات در نشریه Science Advances  منتشر شده است

منبع: ایرنا