اسباب‌بازی تافته جدا بافته نیست

به گزارش مجله خبری نگار،، صنعت اسباب‌بازی در یک دهه اخیر توانسته علی‌رغم مشکلات ریز و درشتی که داشته و دارد، به لحاظ ارتقای کیفیت محصول، ایجاد تنوع در سبد خانوار و همچنین در نظر گرفتن قیمت مقرون به صرفه، اعتماد خانواده ایرانی را به خود جلب کند. با این حال، بازار اسباب‌بازی ایران بیش از آنکه مجال و فرصتی برای عرضه تولیدات داخلی باشد، میدانی است برای عرضه محصولات خارجی که از راه‌های قانونی و غیر قانونی وارد کشور شده و بازار خود را یافته‌اند.

به گفته فعالان این بازار؛ واردات بی‌رویه این محصولات مشکل اساسی تولیدکنندگان ایرانی بوده است. این مشکل تا آنجا پیش رفته که فروشگاه‌های خرد و کلان در بازار تمایل بیشتری به عرضه محصولات خارجی دارند؛ چرا که بررسی قیمت در این کالا‌ها تقریباً صفر است و توزیع‌کننده می‌تواند با خیال راحت حاشیه سود بیشتری برای خود در نظر بگیرد. با توجه به چنین شرایطی، تولیدکنندگان اسباب‌بازی معتقدند تعرفه واردات اسباب‌بازی باید تغییر کند تا میدان رقابت به سمت حمایت از کالای داخلی حرکت کند. در حال حاضر تعرفه واردات اسباب‌بازی، با افزایش دو درصدی اخیر که سازمان توسعه تجارت در نظر گرفته، ۲۲ درصد اعلام شده است. با این حال تولیدکنندگان اسباب‌بازی معتقدند افزایش قطره‌چکانی نمی‌تواند پالس مثبتی به تولید داخل دهد و صحنه را به نفع تولیدکنندگان تغییر دهد.

امیر بهادری فرد، از تولیدکنندگان اسباب‌بازی و از فعالان این صنعت، در گفت‌و‌گو با خبرنگار ، با تأکید بر اینکه تعرفه ۲۲ درصدی نمی‌تواند تأثیر چندانی بر روند بازار بگذارد، گفت: این عدد منطقی نیست. مگر اینکه برویم به سمت آزادسازی بازار اسباب‌بازی تا رقابت بیشتری میان کالای ایرانی و کالای وارداتی از کشور‌هایی مانند چین ایجاد کنیم. نمی‌شود ما برای همه صنایع چتر حمایتی داشته باشیم، اما برای صنعت اسباب‌بازی این چتر را در نظر نگیریم و بگوییم که بازار باید به سمت رقابت پیش رود.

بیشتر بخوانید

افزایش ۲ درصدی تعرفه واردات اسباب‌بازی؛ تولیدکنندگان چه می‌گویند؟

او با بیان اینکه دو سال پیش شورای نظارت بر اسباب‌بازی برای تصویب تعرفه بالای ۴۰ درصد تلاش می‌کرد، اما حالا به ۲۲ درصد رسیده است، ادامه داد: در شرایطی که امروز قرار داریم، باید در زمینه تخصیص ارز هوشمندانه‌تر عمل کرده و نیاز‌های اساسی کشور را در نظر بگیریم. در حوزه اسباب‌بازی در شرایط فعلی باید به این سمت پیش رویم که بخش قابل توجهی از نیاز بازار را با تولید داخل مرتفع کنیم و کمتر به واردات متکی باشیم.

این فعال بازار اسباب‌بازی با تأکید بر اینکه سیاستگذار باید تکلیف خود را مشخص کند که آیا به دنبال تقویت تولید داخل هست یا خیر، یادآور شد: اگر سودای تقویت تولید داخل داریم، باید ملزومات آن را مهیا کنیم و ریل‌گذاری مناسبی در این زمینه داشته باشیم. نمی‌توانیم بگوییم دغدغه توسعه صنعت را داریم، به فکر جهش تولید داخل هستیم، اما امکانات کشور را به این سمت سوق ندهیم.

بهادری فرد با اشاره به تجربه موفق کشور‌هایی مانند ترکیه در توسعه صنعت اسباب‌بازی گفت: ترکیه تکلیف خود را در این زمینه مشخص کرد و می‌داند که در این صنعت قرار است کجا بایستد و چه بازار‌های هدفی داشته باشد. اما فضا برای ما هنوز مبهم است، نمی‌دانیم قرار است چه کار کنیم. صنعت اسباب‌بازی، صنعت کوچک مقیاس و زودبازده‌ای است که برای توسعه خود نیازمند مقدماتی است. ترکیه اولین قدم در این راه را با در نظر گرفتن تعرفه ۱۰۰ درصدی و کیلویی ۱۰ دلار در نظر گرفت؛ به همین دلیل تولید داخل این کشور توان بیشتری برای رقابت دارد و وادرات اسباب‌بازی به این کشور به سادگی امکان‌پذیر نیست.

بهادری فرد با تأکید بر اینکه اسباب‌بازی تافته جدا بافته نیست، اضافه کرد: هرچند اسباب‌بازی کارکرد فرهنگی هم دارد، اما ذیل صنعت تعریف می‌شود. به همین خاطر تصمیمات حمایتی که برای دیگر صنایع در نظر گرفته می‌شود، برای این صنعت نیز باید طراحی شود تا شاهد رخ دادن اتفاقات مثبتی در زمینه تولید داخل باشیم.

از جمله چالش‌های صنعت اسباب‌بازی در کشور نبود فضای روش است؛ به این معنی که ظرفیت‌های این صنعت- حتی گاه برای فعالین این حوزه نیز- مبهم است. همین مسئله سبب شده تا این صنعت علی‌رغم ظرفیت‌ها و توانایی‌هایی که دارد، نتواند چندان که باید جایگاه مناسبی در سیاست‌گذاری فرهنگی و اقتصادی داشته برخوردار باشد. بهادری‌فرد با اشاره به این موضوع تأکید کرد که به نظر می‌رسد افق بلندمدتی برای توسعه این صنعت یا وجود ندارد و یا اگر سندی هست، دارد خاک می‌خورد و در حال حاضر به کار گرفته نشده است.

تولیدکنندگان صنعت اسباب‌بازی در سال‌های اخیر کوشیده‌اند علی‌رغم تحریم‌ها، محدودیت‌ها و موانع تولید و ... توسعه این بازار را در نظر گرفته و حتی به صادرات فکر کنند. اما با این حال به نظر می‌رسد سیاستگذاری در این عرصه هم‌خوانی چندانی با ظرفیت‌ها ندارد. این در حالی است که کشور‌های مختلف در سال‌های اخیر کوشیده‌اند با ورود جدی‌تر به صنعت اسباب‌بازی سهم خود را از تولید افزایش داده و بازار هدف خود را توسعه دهند.

منطقه آسیا از جمله مناطقی است که به دلیل کاهش مرگ و میر نوزادان و افزایش زاد و ولد همواره از بازار‌های مورد علاقه صنعت اسباب‌بازی کشور‌های مختلف به شمار می‌رفته است. در سال‌های اخیر برخی از کشور‌ها با در نظر گرفتن این ویژگی تلاش کرده‌اند سهم بیشتری از بازار آسیا را به خود اختصاص دهند. از جمله این کشور‌ها می‌توان به چین، هند، روسیه و ویتنام اشاره کرد.

در چنین شرایطی تولیدات ایران می‌تواند به دلیل مزیت‌هایی که دارد، توجه بیشتری از بازار آسیا و آفریقا را به خود اختصاص دهد. ارتقای کیفیت، در نظر گرفتن مؤلفه‌های بهداشتی، خلاقیت در طراحی اسباب‌بازی، استفاده از نیروی کار جوان و خلاق در کنار مزیت قیمتی، می‌تواند از جمله انگیزه‌های کشور‌های مختلف برای واردات محصولات ایرانی باشد.