غده چربی یا لیپوم چیست؟ چگونه تشخیص داده می‌شود؟

به گزارش مجله خبری نگار/بهار،بیشتر لیپوم‌ها دردناک نیستند و مشکلاتی برای سلامتی ایجاد نمی‌کنند، بنابراین به ندرت نیاز به درمان دارند. اگر توده چربی یا همان غده چربی شما را آزار می‌دهد، باید به جراح عمومی مراجعه کنید تا آن را از بین ببرد. این توده چربی زیر پوست در بافت‌های نرم بدن رشد می‌کند. اگرچه به عنوان تومور طبقه‌بندی می‌شود، اما معمولاً بی‌ضرر است.

غده چربی یا لیپوم چیست؟
لیپوم یا غده چربی نوعی توده بافتی گرد یا بیضی‌شکل است که درست در زیر پوست رشد می‌کند. این توده از چربی ساخته شده و زیر پوست حرکت می‌کند. معمولاً هم دردی ایجاد نمی‌کند. این غده‌ها در هر جایی از بدن ظاهر می‌شوند، اما بیشتر در پشت، بازوها، شانه‌ها و گردن دیده می‌شوند. لیپوم‌ها تومور‌های خوش‌خیم بافت نرم هستند و به کُندی رشد می‌کنند. توده چربی یا غده چربی سرطانی نیستند. بیشتر لیپوم‌ها نیازی به درمان هم ندارند. اگر غده چربی شما را آزار می‌دهد، باید برای جراحی سرپایی به جراح عمومی مراجعه کنید. غدد چربی بسیار شایع هستند. از هر هزار نفر، یک نفر به توده چربی مبتلاست. لیپوم‌ها اغلب در سنین ۴۰ تا ۶۰ سالگی ظاهر می‌شوند، اما می‌توانند در هر سنی به وجود بیایند؛ حتی گاهی در بدو تولد هم وجود دارند. لیپوم‌ها در تمام جنسیت‌ها موجودند، اما در زنان اندکی شایع‌تر هستند.

کدام بخش‌های بدن بیشتر درگیر غده چربی می‌شوند؟
غدد چربی در هر نقطه از بدن ایجاد می‌شوند، اما به ندرت، روی عضلات، اندام‌های داخلی یا مغز رشد می‌کنند. بیشتر افراد مبتلا به لیپوم فقط یک توده چربی دارند. البته امکان رشد بیشتر از یک غده هم وجود دارد. از نواحی رایجی که غدد چربی بیشتر در آنها رشد می‌کنند، باید به موارد زیر اشاره کنیم:
• بازو‌ها یا پا‌ها
• گردن و شانه‌ها
• سینه‌ها و پیشانی
شانه‌ها و تنه یعنی بخش میانی بدن هم درگیر توده‌های چربی می‌شوند. بروز غده چربی داخل چشم یا غده چربی روی بیضه هم بعید نیست. نقاط مختلف بدن مستعد ایجاد چنین توده‌هایی هستند. گاهی اوقات، حتی غده چربی زیر پلک چشم هم دیده می‌شود. بروز توده و غده چربی در سینه هم رایج است.

علت ایجاد غده چربی چیست؟
دانشمندان هنوز متوجه نشده‌اند که علت ایجاد غده چربی دقیقاً چیست. البته عوامل وراثتی معمولاً در این زمینه نقش دارند. در واقع، اگر یکی از اعضای خانواده‌تان به چنین وضعیتی دچار باشد، احتمال اینکه شما هم توده چربی داشته باشید، بسیار بیشتر می‌شود. برخی شرایط باعث ایجاد لیپوم‌های متعدد در بدن می‌شوند. شرایط ایجادکننده غده چربی عبارتند از:
• بیماری درکوم؛ این اختلال نادر باعث رشد لیپوم‌های دردناکی می‌شود که اغلب روی بازوها، پا‌ها و تنه قرار دارند.
• سندرم گاردنر؛ این سندرم باعث ایجاد لیپوم و طیف وسیعی از مشکلات سلامتی می‌شود.
• لیپوماتوز مولتیپل ارثی؛ این اختلال ارثی است.
بیماری مادلونگ هم عامل ایجاد غده چربی است و اغلب در مردانی رخ می‌دهد که بیش از حد الکل مصرف می‌کنند. بیماری مادلونگ باعث رشد غده‌ها در اطراف گردن و شانه‌ها می‌شود.

عوامل خطر ایجاد لیپوم شامل چه مواردی می‌شوند؟
این وضعیت نسبتاً معمول است و بسیاری از افراد در طول زندگی، غدد چربی را زیر پوستشان حس می‌کنند. با این حال، عوامل ارثی در این زمینه نقش دارند. افراد بالای ۴۰ سال و در بازه سنی تا ۶۰ سال هم بیشتر به آن دچار می‌شوند. سایر عوامل خطر برای ایجاد لیپوم، ممکن است شامل موارد زیر باشند:
• چاقی
• دیابت
• بیماری کبد
• کلسترول بالا
عدم تحمل گلوکز هم می‌تواند در ایجاد توده‌های چربی در قالب غدد چربی زیر پوست نقش داشته باشد.

جراحی اندام‌های داخلی و عمومی و همچنین جراحی اورژانسی، برعهده دکتر جراحی یا جراح عمومی است. این پزشک، خدماتی همچون جراحی معده و روده، جراحی‌های سینه، جراحی کیسه صفرا، جراحی پلاستیک، آپاندیس، جراحی‌های شکم، سنگ کیسه صفرا، جراحی ارتوپدی، جراحی پیوند اعضا و بسیاری جراحی‌های دیگر را انجام می‌دهد. همچنین مراقب‌های پیش از جراحی، مراقبت‌های پس از جراحی، مشاوره‌های ژنتیک قبل از جراحی و برنامه‌ریزی مسیر بهبودی نیز از وظایف این متخصص است. دکتر جراح عمومی می‌تواند در بیمارستان‌ها، مراکز درمانی و بخش‌های مختلف به‌عنوان یک جراح فعالیت کند.
جراحی آپاندیس، جراحی زیبایی شکمی، درمان درد پس از جراحی، جراحی تروما و حتی جراحی ترمیمی و بازسازی، ازدیگر عمل‌هایی هستند که جراح عمومی انجام می‌دهد.

غده چربی چگونه تشخیص داده می‌شود؟
معمولاً غدد چربی را در طول معاینه فیزیکی تشخیص می‌دهند. پزشک لیپوم را لمس می‌کند و می‌پرسد که آیا دردناک است یا خیر. شاید برای تایید اینکه لیپوم سرطانی نیست، نیاز به بیوپسی هم وجود داشته باشد. در طی این روش، پزشک نمونه‌ای از توده را برمی‌دارد و برای آزمایش به آزمایشگاه می‌فرستد. اغلب، ممکن است این موارد با کیست اشتباه گرفته شوند. برای دیدن تصویر واضحی از توده، امکان دارد که آزمایش تصویربرداری مانند موارد زیر هم انجام شوند:
• سونوگرافی
• اسکن تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI)
• اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT)
این مطالعات تصویربرداری به پزشک کمک می‌کنند تا غده چربی را از کیست تشخیص دهد. ضمن اینکه اطلاعات دقیق‌تری درباره محل توده، عمق آن یا وجود رگ‌های خونی هم به دست می‌آورد.

مراقبت‌های قبل و بعد از لیزر
اقدامات خاصی برای پیش از عمل لیزر وجود ندارد. فقط باید پزشک را در جریان دارو‌های مصرفی و وضعیت خود مانند شیردهی یا بارداری قرار دهید. بعد از عمل هم باید حواستان به نکات مراقبتی زیر باشد:
• استراحت کافی
• تمیز نگه داشتن محل عمل
• مصرف دارو‌های مسکن
• استفاده از کمپرس سرد
از انجام فعالیت‌های سنگین و بلندکردن اجسام هم دوری کنید و نگذارید که بدنتان تحت فشار و استرس قرار بگیرد.

عوارض داشتن غده چربی
وجود غده چربی معمولاً با مشکل خاصی همراه نیست. گاهی اوقات و در برخی از افراد، این وضعیت می‌تواند باعث بروز مشکلات و عوارضی شود که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
• عفونت: در موارد نادر، غده چربی عفونی می‌شود.
• درد: اگر غده چربی بر روی عصب فشار وارد کند یا حاوی عروق خونی باشد، شاید باعث درد شود.
• ناراحتی: غده چربی بزرگ می‌تواند در هنگام حرکت یا نشستن باعث ناراحتی در فرد شود.
• تغییر شکل ظاهری: غده چربی بزرگ می‌تواند در ظاهر فرد تاثیر بگذارد و باعث ایجاد نگرانی شود.
اگر وجود غده چربی در بدنتان با درد، ناراحتی، یا تغییر شکل ظاهری همراه است، به پزشک مراجعه کنید.

برای درمان غده چربی به چه دکتری مراجعه کنیم؟
اگر توده یا غده چربی زیر پوستتان رشد کرده و بزرگ‌تر شده، باید به جراح عمومی مراجعه کنید. در صورت دردناک‌بودن توده، قرمز یا داغ‌شدن آن و تبدیل به یک توده سخت یا غیرقابل حرکت هم به دکتر مراجعه کنید. اغلب غدد چربی خوش خیم هستند و این رشد بیش از حد سلول چربی ریشه در ژنتیک دارد. برخی از سندرم‌های خاص مانند سندرم گاردنر هم از علل رشد ارثی چنین غددی هستند. بعد از مشاهده علائم داشتن غده چربی و حس‌کردن توده نرم زیر پوست به پزشک مراجعه کنید. این توده‌ها بدون درد و با توانایی حرکت‌پذیری، خطری به همراه ندارند.

تخصص جراحی عمومی، شاخه‌ای از پزشکی‌ست که به تشخیص و درمان بیماری‌ها، آسیب‌ها و اختلالات مختلف بدن از طریق تکنیک‌های جراحی می‌پردازد. این تخصص، آموزش‌های لازم مربوط به دستگاه گوارش، شکم، سینه، پوست، بافت‌های نرم و سیستم غدد درون‌ریز را پشت سر گذاشته است. همچنین، دانش گسترده‌ای از آناتومی بدن انسان، فیزیولوژی و تکنیک‌های جراحی دارد.