به گزارش مجله خبری نگار، سیارات به اصطلاح "Gycean" - جهانهای فرضی آبی با جوهای هیدروژنی ضخیم - ممکن است قابل سکونت باشند، اما دادههای جدید نشان میدهد که مناطق قابل سکونت آنها ممکن است بسیار باریکتر از آن چیزی باشد که قبلاً تصور میشد. این نتیجهای است که اخترفیزیکدانان آمریکایی از دانشگاه ویسکانسین به آن رسیدهاند. نسخهای پیش از چاپ این کار در مجله arXiv منتشر شده است.
اگرچه هنوز هیچ سیاره گیتزی تایید نشده است، دانشمندان به طور فعال در حال مطالعه کاندیداها، از جمله سیاره فراخورشیدی شناخته شده K۲-۱۸ b هستند که قبلاً مشخص شده است جو آن حاوی آثاری از بخار آب، دی اکسید کربن، متان و حتی یک نشانگر زیستی احتمالی، دی متیل سولفید (DMS) است که روی زمین منحصراً توسط موجودات زنده، در درجه اول فیتوپلانکتونهای دریایی، تولید میشود.
تخمینهای کلاسیک از منطقه قابل سکونت در اطراف یک ستاره، به تعادل تابش خورشیدی کافی برای پشتیبانی از آب مایع متکی است. با این حال، همانطور که نویسندگان مقاله، به رهبری جوزف لیوسی، استدلال میکنند، گرمایش جزر و مدی ممکن است نقش مهمی برای جهانهای گیتزی، به ویژه آنهایی که در نزدیکی ستارههای کوتوله قرمز در گردش هستند، ایفا کند.
محققان توضیح دادند: «همانطور که در مورد اقیانوسهای زیریخی اروپا و انسلادوس در منظومه شمسی ما صادق است، سیارات گیتزی ممکن است نه تنها از ستاره، بلکه از تغییر شکلهای جزر و مدی نیز گرما دریافت کنند.»
طبق دادههای آنها، چنین گرمایش اضافی، منطقه قابل سکونت را از ستاره دورتر و باریکتر میکند. مدلسازی نشان داد که سیاراتی با جرم حدود ۷ برابر جرم زمین و شعاع حدود ۱.۷ برابر شعاع زمین، به ویژه به گرمایش جزر و مدی حساس هستند. این اثر عمدتاً در ستارگانی با جرم کمتر از ۰.۳ برابر جرم خورشید قابل توجه است و با افزایش جرم ستاره، تأثیر جزر و مد عملاً از بین میرود.
همچنین مشخص شده است که وجود یک همدم بیرونی عظیم، مانند یک غول گازی، میتواند باعث نوسانات مداری دورهای و افزایش اثرات جزر و مدی شود. در این حالت، سیاره گیتزی میتواند به طور مداوم گرمای داخلی دریافت کند و از آب مایع و یک زیستکره بالقوه حتی در فاصلهای از ستاره پشتیبانی کند.
دانشمندان خاطرنشان میکنند که برخلاف زمین که انرژی جزر و مد عمدتاً تلف میشود، در سیارات گیتزیایی با اقیانوسهای عمیق، این انرژی میتواند بهطور فعال توسط موجودات زنده - در صورت وجود - مورد استفاده قرار گیرد. به گفته نویسندگان، چنین شرایطی میتواند تکامل بیولوژیکی را تسریع کند.