به گزارش مجله خبری نگار-رباط: روند اخیر در بخش آموزش مراکش برای آموزش رقصهای «هیپ هاپ» و «بریک دنس» در برنامههای ارائه شده به دانشآموزان مدارس، جنجالی اجتماعی و فرهنگی را بین طرفداران توسعه و نوسازی و محافظهکارانی که از تأثیر این رقصهای غربی بر نسلهای در حال رشد میترسند، برانگیخته است.
این موضوع با افشای یادداشتی از وزارت آموزش ملی، آموزش ابتدایی و ورزش در ماه مه آغاز شد که خطاب به معلمان تربیت بدنی مدارس بود تا این نوع رقص را به آنها آموزش دهند تا برای ادغام آن در برنامه درسی در سطوح منطقهای و استانی آماده شوند، با این اشاره که آموزش آن همچنان اختیاری است و برای همه دانشآموزان اجباری نیست.
عبدالسلام میلی، مدیر توسعه ورزش مدارس در این وزارتخانه، توضیح داد که «این ایده از فدراسیون سلطنتی ورزشهای هوازی، آمادگی جسمانی و هیپ هاپ مراکش گرفته شده است که از سال ۱۹۹۶ یک فدراسیون قدیمی است و هیپ هاپ و بریک دنس از ورزشهای المپیکی هستند.»
او گفت که این وزارتخانه در سال ۲۰۲۱ با فدراسیون سلطنتی ورزشهای هوازی و آمادگی جسمانی مراکش با هدف آموزش در فعالیتهای مرتبط با تناسب اندام، قرارداد همکاری امضا کرد و خاطرنشان کرد که بریک دنس ورزشی است که «از سال ۲۰۱۸ توسط کمیته بینالمللی المپیک به رسمیت شناخته شده و در بازیهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس گنجانده شده است».
او گفت: «برای ما، تمام ورزشهایی که انجام میشوند، چه در خیابان و چه در موسسه، نیاز به مداخله آموزشی و شناختی دارند.»
او افزود: «ما تقریباً پذیرای همه ورزشها هستیم، زیرا ۵۶ مسابقه قهرمانی ملی ورزشی مدارس را برگزار میکنیم. هر دانشآموز انتخابهای خودش را دارد و هدف ما تشویق دانشآموزان به انجام هر نوع ورزشی است.»
در مقابل، این روند جدید انتقاداتی را در رسانههای اجتماعی و انجمنها برانگیخته است، و برخی معتقدند که این نوع رقص با «رفتارهایی که با جامعه مراکش بیگانه هستند» مرتبط است و سنتها و اخلاق را تهدید میکند.
رقص هیپ هاپ در دهه ۱۹۷۰ در محلههای سیاهپوستنشین ایالات متحده، به عنوان ابراز مخالفت جوانان با به حاشیه رانده شدن، تبعیض نژادی و فقر، سرچشمه گرفت.
برخی طرد شدن آن از سوی جوامع شرقی، به ویژه جوامع محافظه کار، را به نوع پوشش و حرکات جسورانهای که گاهی اغراق آمیز است، نسبت میدهند و همچنین آن را از زمان تولد در فرهنگ خیابانی به آن مرتبط میکنند.
با گسترش بحث بر سر آموزش هیپهاپ و بریک دنس در مدارس، این موضوع با طرح سوالی در پارلمان از وزیر آموزش ملی، آموزش ابتدایی و ورزش، محمد سعد بردی، وارد مرحلهی جدیدی شد.
اما پاسخ به درخواست نمایندگان مجلس در ماه ژوئیه، جنجال را فرو ننشاند، بلکه آن را تشدید کرد، زیرا وزیر از رویکرد وزارتخانه خود دفاع کرد و گفت: «گنجاندن آن در فعالیتهای انجمن ورزش مدارس، به منظور برآورده کردن تمایلات و خواستههای دانشآموزان برای انجام آن در یک چارچوب سازمانیافته در فضای مدرسه، به منظور حفظ اصل دموکراتیزه کردن فعالیتهای ورزشی و گسترش ارائه ورزش مدرسه مانند سایر ورزشها، صورت گرفته است.»
برخی از نمایندگان مجلس گفتند که اولویتهای دیگری نیز وجود دارد که شایسته توجه وزارتخانه در زمینه تدوین برنامه درسی و پیشرفت روند آموزشی است.
هشام، معلم ریاضی ۳۴ ساله که فقط نام کوچک خود را گفت، گفت: «کاش وزارتخانه تصمیم میگرفت تعداد کلاسهای ریاضی، فلسفه و علوم را افزایش دهد و آنها را سادهتر و برای دانشآموزان، بهویژه در مناطق دورافتادهای که فاقد عناصر اساسی آموزش هستند و در بسیاری از زمینهها دچار نقص هستند، قابل دسترستر کند.»
او افزود: «متأسفانه، دولت فقط در مورد آموزش و برنامههای درسی مدرن در مورد مسائل فرعی فکر میکند. اگر هنر و ورزش باید آموزش داده شوند، و آنها مطلوب هستند و من شخصاً از آنها حمایت میکنم، پس چرا مثلاً به موسیقی کلاسیک یا باله فکر نکنیم؟ چرا به هنر خیابانی فکر نکنیم؟»
مصطفی الطالب، منتقد هنری، نیز با اشاره به خاطرهای از پخش کنسرت رپر جنجالی مراکشی (گراندی توتو) در بیستمین دوره جشنواره موسیقی معروف موازین توسط کانال دوم تلویزیون مراکش، به ویژه از طریق رسانههای اجتماعی، از تصمیم وزارتخانه برای آموزش هیپهاپ ابراز تعجب کرد.
منتقدان در آن زمان به دلیل برخی از عبارات استفاده شده توسط هنرمند، که آنها را «نامناسب برای مخاطبان جوان» میدانستند، محتوای آن را «نامناسب و توهینآمیز» دانستند.
اداره عالی ارتباطات سمعی و بصری مراکش (HACA) پس از دریافت بیش از ۱۹۰ شکایت علیه کانال دوم، تصمیم به رد شکایات گرفت. در بیانیهای، این اداره اعلام کرد که «الگوی مراکشیِ تنظیم مستقل، مبتنی بر آزادی بیان، نهاد نظارتی را ملزم به نظارت بر خلاقیت و بیان هنری نمیکند و همچنین در انتخابهای سردبیری پخشکنندگان در مورد محتوای پخششده توسط آنها دخالت نمیکند.» کانال دوم سکوت کرد.
این دانشآموز گفت: «با کمال تاسف باید گفت وقتی کانال دوم، که یک کانال عمومی و مشمول پاسخگویی و مجموعهای از مشخصات است، رپ را مشروعیت بخشید، وزارت آموزش ملی تصمیمی عجیب و مضحک گرفت و هیپ هاپ و بریک دنس را در میان فعالیتهای انجمن ورزشی مدرسه گنجاند.»
او افزود: «درست است که ورزش از نظم و انضباط و همکاری حمایت میکند، و به همین دلیل است که مدارس مراکش قبلاً بازیهای صرفاً مدرسهای برگزار میکردند، اما هیپهاپ ورزش خالص و رقص خالص نیست، زیرا از هر دو استفاده میکند و بنابراین یک مشکل آموزشی و ورزشی ایجاد میکند.»
او ادامه داد: «ما امیدوار بودیم که وزارتخانه ما شامل هنرهای رزمی یا ورزشهای دفاع شخصی باشد که در واقع نظم و انضباط و احترام را آموزش میدهند یا به دانشآموز کمک میکنند تا استعدادهای موسیقی خود را به نمایش بگذارد.»
او پرسید: «چرا رقصهای اصیل مراکشی مانند اهواچ و احیدوس که رقص و ساختار فیزیکی را با حفظ هویت مراکشی ترکیب میکنند، آموزش داده نمیشوند؟»
در سطح والدین، نورالدین آکوری، رئیس فدراسیون ملی انجمنهای والدین و سرپرستان دانشآموزان، معتقد است که این موضوع به خانوادهها و انتخابهای آنها مربوط میشود، زیرا تصمیم به تدریس اجباری نیست بلکه اختیاری است، مانند تعدادی از موضوعاتی که در مدارس مراکش مانند موسیقی و هنرهای تجسمی تدریس میشوند.
او گفت: «خانوادههایی که میبینند فرزندانشان به این نوع فعالیت ورزشی یا هنری گرایش دارند، حق دارند فرزندان خود را ثبت نام کنند.»
او افزود: «جامعه مراکش گروههای محافظهکار و روشنفکر دارد و هر کسی حق دارد انتخابهای خود را داشته باشد. در نهایت، این موضوع به خانوادهها مربوط میشود.»
(رویترز)