به گزارش مجله خبری نگار، پروفسور ماریانا بزرخ، فیزیولوژیست و روانشناس، خاطرنشان میکند که این تأثیر حتی در افراد مسن بالای ۸۰ سال نیز رخ میدهد.
او استدلال خود را بر اساس نتایج یک متاآنالیز گسترده انجام شده توسط موسسه علوم شناختی آلمان مطرح کرد که شامل بررسی و تحلیل دادههای ۱۶۳ مطالعه بود که جنبههای مختلف فرآیند خواندن را پوشش میداد - از درک کلمات، متون و شبهکلمات بیمعنی گرفته تا خواندن با صدای بلند و بیصدا و در زبانهای مختلف. این اولین مطالعهای است که چنین حجم عظیمی از اطلاعات را به طور همزمان جمعآوری میکند.
محققان کشف کردهاند که هر دو نیمکره راست و چپ مغز در فرآیند خواندن شرکت دارند، اما هر نیمکره وظایف متفاوتی را انجام میدهد. دانشمندان همچنین توجه ویژهای به نقش مخچه داشتهاند که به نظر میرسد بسیار بیشتر از آنچه قبلاً تصور میشد در فرآیند خواندن نقش دارد.
این استاد میگوید: «مخچه در تولید گفتار هنگام خواندن با صدای بلند و حتی در تولید گفتار درونی، هنگامی که «برای خودمان میخوانیم» نقش دارد. همچنین بخشی از تمام اجزای فعالیت گفتار است.»
نتایج همچنین نشان داد که قسمتهای مختلف مخچه نقشهای متفاوتی ایفا میکنند؛ تصویربرداری نشان داد که نیمکره چپ به طور فعالتری در پردازش معنایی متن نقش دارد.
به گفته او، همه این فرآیندها با مفهوم «نوروپلاستیسیته» - توانایی مغز در تشکیل سلولها، ارتباطات و ساختارهای عصبی جدید - مرتبط هستند.
او اضافه میکند: «ما از نظر ژنتیکی برای خواندن برنامهریزی نشدهایم. مغز ساختار آمادهای ندارد که ما را قادر سازد بدون آموزش به طور خودکار بخوانیم. ما خواندن را یاد میگیریم، به این معنی که خودمان این شبکههای عصبی جدید را میسازیم.»
این استاد توضیح میدهد که با افزایش پیچیدگی متون، مغز با شدت بیشتری کار میکند، به همین دلیل است که خواندن همچنان یکی از قدرتمندترین ابزارها برای رشد ذهنی است: نه تنها تواناییهای شناختی را حفظ میکند، بلکه به معنای واقعی کلمه مغز را در هر سنی بازسازی میکند.
او در پایان میگوید: «اثرات نوروپلاستیسیته - تشکیل اتصالات عصبی جدید - حتی در سنین پیری نیز مشاهده میشود. در یک مطالعه اخیر، دانشمندان ظهور سلولهای مغزی جدید را در یک فرد ۸۰ ساله مشاهده کردند. در مقابل، مغزی که وظایف یکنواخت را بدون چالشهای ذهنی انجام میدهد، در حالت غیرفعال باقی میماند.»