چرا دندان ایرانی‌ها نسبت به گذشته بیشتر پوسیدگی را تجربه می‌کند

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: آمار پوسیدگی دندان در ایران نسبت به ۲۰ سال گذشته ۳ برابر شده و یکی از علل آن تأثیر مستقیم و غیرمستقیم فقر اقتصادی بر سلامت دهان و دندان عنوان می‌شود، اما حالا یک متهم جدید هم به این حوزه اضافه می‌شود.

علیرضا زالی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در تابستان ۱۴۰۰ اعلام کرده بود: «بیشتر از ۵۵ درصد ایرانیان بالای ۶۵ سال دندانی در دهان ندارند و در ۳۰ تا ۴۰ سالگی که سنین برجسته فعالیت اجتماعی است، بین ۱۲ تا ۱۳ دندان در هر فرد از بین رفته است. بعد از ۱۲سالگی هم هر فرد بین ۲ تا ۵ دندان پوسیده دارد و در مجموع هر شهروند ایرانی حداقل ۶ دندان پوسیده دارد.»

مرکز پژوهش‌های مجلس هم پاییز ۱۴۰۲ در گزارشی از کاهش سهم خدمات دندانپزشکی در سبد خانوار‌ها خبر داده و اعلام کرده بود: «براساس نتایج آخرین پیمایش هزینه درآمد خانوار ایرانی در سال ۱۴۰۰، سهم خدمات دندانپزشکی از کل پرداخت از جیب هزینه‌های سلامت در سطح کل جمعیت ۲۱.۱۴ درصد است. به این ترتیب پس از دارو که سهم ۳۱.۸۴ درصدی دارد، خدمات دندانپزشکی در رتبه دوم سهم پرداخت از جیب قرار دارد. ضمن آنکه در سطح کل جمعیت و خانوار‌های شهری، خدمات دندانپزشکی سبب بیشترین مواجهه با هزینه‌های کمرشکن سلامت بوده‌اند.»

حالا باقر شهنی‌زاده، رئیس انجمن دندانپزشکان عمومی ایران هم افزایش آمار پوسیدگی دندان در ایران را تأیید می‌کند و در حاشیه پانزدهمین کنگره بین‌المللی دندانپزشکی عمومی ایران می‌گوید: به‌دلیل پاندمی کووید۱۹ که یکی از بحران‌های جهانی برای تهدید سلامت انسان بود، مردم کمتر به دندانپزشکی مراجعه داشتند و این موضوع، آمار‌ها را افزایش داد. از سوی دیگر مشکلات مربوط به تغذیه و تامین بودجه برای درمان دندان‌ها باعث افزایش پوسیدگی شده و در این‌باره نیاز است که غربالگری جدیدوهمچنین آمایش خوبی صورت بگیرد تا منجر به کاهش پوسیدگی دندان‌ها شود.

شهنی‌زاده درباره اقدامات لازم برای کاهش آمار پوسیدگی دندان‌ها در کشور هم توضیح می‌دهد: «دولت مصوباتی را در شورای‌عالی بیمه در سنین زیر و بالای ۱۸ سال مدنظر دارد که‌در این راستا پروژه خدمات درمان بیمه‌ای تا پوسیدگی، جرم‌گیری و ساخت دندان تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد و به‌زودی در سطح کشور اعلام می‌شود.»

چرا تعرفه‌های دندانپزشکی یکسان نیست؟

از سوی دیگر خدمات‌گیرندگان حوزه دندانپزشکی گلایه‌هایی درباره تفاوت تعرفه‌های درمانی در مطب‌ها مطرح می‌کنند. اسماعیل ضابطی، مسئول نمایشگاه پانزدهمین کنگره بین‌المللی دندانپزشکی عمومی ایران در این‌باره توضیح می‌دهد: «دلیل این مسئله استفاده از مواد مصرفی با کیفیت‌های مختلف است؛ به‌عنوان مثال یک مطب دندانپزشکی از کامپوزیت ارزان قیمت استفاده می‌کند و هزینه‌ای که از بیمار می‌گیرد، ارزان‌تر از مطبی است که از مواد مصرفی با کیفیت استفاده می‌کند. البته اگر هزینه‌های دریافتی از حد متعارف بالاتر باشد، ربطی به کیفیت مواد مصرفی ندارد.» به‌گفته این متخصص در خدمات دندانپزشکی، تعرفه‌ای وجود ندارد و همین موضوع باعث بروز مشکلاتی برای مردم و البته دندانپزشکان شده است.