فیفا پول را بیشتر از فوتبال دوست دارد؟!

به گزارش مجله خبری نگار، بالاخره تعداد تیم‌های شرکت‌کننده در جام‌جهانی ۲۰۲۶ که قرار است به‌صورت مشترک در سه کشور برگزار شود، ۴۸ تیم اعلام شد تا با افزایش تعداد بازی‌ها از ۶۴ به ۱۰۴ بازی، درآمد‌های فیفا از تبلیغات، حق‌پخش، بلیت‌فروشی و... افزایش چشمگیری داشته باشد، اما آیا این تغییر به نفع جذابیت و کیفیت فوتبال است؟

از ۱۳ تیم تا ۴۸ تیم!

اولین دوره جام‌جهانی در سال ۱۹۳۰ میلادی با ۱۳ تیم برگزار شد و بعد از آن بیشتر جام‌ها ۱۶ تیمی بود تا این که اولین جهش جدی در سال ۱۹۸۲ رخ داد و تعداد تیم‌ها به ۲۴ تیم رسید. تیم ملی کشورمان تا قبل از ۳۲ تیمی شدن جام فقط در جام ۱۹۷۸ که ۱۶ تیمی بود موفق به شرکت شده بود و انتظاری طولانی تا جام ۱۹۹۸ برای حضور تیم ایران اتفاق افتاد. شاید اگر در ۱۹۹۸ فرانسه تعداد تیم‌ها به ۳۲ افزایش پیدا نمی‌کرد این انتظار طولانی‌تر هم می‌شد. از ۱۹۹۸ فرانسه تا همین ۲۰۲۲ قطر هم تعداد تیم‌های حاضر در جام ۳۲ تیم بود. با هربار افزایش، اما کمی از بارفنی و جذابیت جام کاسته و به هیجان تیم‌های ضعیف و جام جهانی ندیده و درآمد فیفا اضافه شد.

جامی بدون شگفتی

با افزایش تعداد تیم‌ها، بسیاری از کشور‌ها که تا به‌حال شانس حضور در جام‌جهانی را نداشتند، می‌توانند این رقابت‌های پرهیجان را تجربه کنند. در این شرایط حتی دیگر نباید نگران نرسیدن تیم‌های مهمی مثل ایتالیا، سوئد و... به جام باشیم، چون بعید است با این افزایش تیم ها، آن‌ها نتوانند صعود کنند. روی همین حساب کشور‌های بیشتری هیجان را تجربه می‌کنند، اما کیفیت فوتبال و تماشایی بودن بازی‌ها چه می‌شود؟ چنین جامی به‌دلایلی می‌تواند کسل‌کننده باشد، چون فاصله فنی تیم‌ها زیاد است. سطح بازی‌ها پایین است و شگفتی در مرحله گروهی کم می‌شود. دیگر نمی‌توان انتظار داشت یک تیم معمولی بتواند یک تیم بزرگ را شکست دهد. چون تیم‌های معمولی جام‌های قبلی تیم‌های بهتر جام ۴۸ تیمی هستند و تیم‌های تازه‌وارد هم در حد شگفتی‌آفرینی نخواهند بود.

رقابت‌های انتخابی بی‌هیجان

چالش جدی‌تر، اما در مرحله انتخابی جام‌جهانی رخ می‌دهد. تصور کنید تیم ملی ما با افزایش سهمیه آسیا بتواند یک صعود راحت به جام‌جهانی داشته باشد. در این حالت بسیاری از لژیونر‌ها با ترفند‌های مختلف می‌توانند از حضور در اردوی تیم ملی و بازی‌های معمولی سرباز بزنند تا درگیر مصدومیت در بازی‌های باشگاهی نشوند. این اتفاق برای تیم‌های بزرگی مثل آلمان، برزیل و... در ابعاد بدتری رخ می‌دهد؛ چون قطعاً صعودشان مسجل است و لازم نیست با تمام قوا شرکت کنند.

بخش زیادی از هیجان فوتبالی دنیا در مسیر همین مسابقات انتخابی رخ می‌داد، اما در این حالت بازی‌های مقدماتی تبدیل به رقابت‌هایی کم‌هیجان، تدارکاتی و بی‌روح می‌شود. با این وضع کم‌وبیش یک چهارم تیم‌های عضو فیفا می‌توانند هر چهار سال یک بار جام‌جهانی را تجربه کنند. وقتی گزینش راحت باشد دیگر ولع برای حضور و در نهایت رسیدن به جام هم کاهش پیدا می‌کند. بعد از صعود هم تیم‌ها نیازی به آنالیز جدی رقبا در مرحله گروهی ندارند، چون قرار نیست به‌طور مثال تیمی درجه چند از آسیا موی دماغ برزیل شود. حالا باید حدود سه سال صبر کنیم و ببینیم اولین جام ۴۸ تیمی چه خواهد شد.