به گزارش مجله خبری نگار/تکناک: بقایای ابرنواختر، ابری از گاز و غبار در حال انبساط است که آخرین مرحله حیات یک ستاره، پس از انفجار آن به عنوان یک ابرنواختر را مشخص میکند. اما تعداد بقایای ابرنواختری که تاکنون با تلسکوپهای رادیویی کشف کرده ایم بسیار کم است. مدلها پنج برابر بیشتر پیشبینی میکنند، پس بقایای گمشده کجا هستند؟
ما مشاهدات دو تلسکوپ رادیویی پیشرو در استرالیا، شامل تلسکوپ رادیویی ASKAP و تلسکوپ رادیویی پارکس/ موریانگ را برای پاسخ به این سوال باهم ترکیب کردهایم.
تصویر جدید پیچکهای نازک و ابرهای تودهای مرتبط با گاز هیدروژن را نشان میدهد که فضای بین ستارهها را پر میکند. ما میتوانیم مکانهایی را ببینیم که در آن ستارگان جدید در حال شکلگیری هستند، همچنین بقایای ابرنواخترها قابل مشاهده اند.
در این تکه کوچک، که فقط حدود ۱ درصد از کل کهکشان راه شیری ما را تشکیل میدهد بیش از ۲۰ بقایای ابرنواختر احتمالی جدید را کشف کردهایم که قبلاً تنها هفت مورد از آنها شناخته شده بود.
این اکتشافات توسط دانشجوی دکترا برایانا بال از دانشگاه آلبرتای کانادا رهبری شد که با استاد راهنمای خود رولاند کوتس از شورای تحقیقات ملی کانادا که تصویر را تهیه کرد، همکاری میکرد. این اکتشافات جدید نشان میدهد که ما در حال بررسی بقایای گمشده هستیم. پس چرا اکنون میتوانیم آنها را ببینیم در حالی که قبلاً نمیتوانستیم؟
دکتر کوتس گفت: من برنامه نقشه تکاملی کیهان یا EMU را هدایت میکنم، یک پروژه جاه طلبانه با ASKAP برای ساخت بهترین اطلس رادیویی نیمکره جنوبی.
EMU حدود ۴۰ میلیون کهکشان دور جدید و سیاهچالههای پرجرم را اندازه گیری خواهد کرد تا به ما در درک چگونگی تغییر کهکشانها در طول تاریخ جهان کمک کند.
دادههای اولیه EMU قبلاً منجر به کشف حلقههای رادیویی عجیب و غریب (ORCs) شده است و موارد عجیب و غریب نادری مانند ارواح رقصنده را آشکار کرده است. برای هر تلسکوپ، وضوح تصاویر آن به اندازه دیافراگم آن بستگی دارد.
تداخل سنجهایی مانند ASKAP دیافراگم یک تلسکوپ بسیار بزرگتر را شبیه سازی میکنند. ASKAP از ۳۶ دیش نسبتاً کوچک (با ۱۲ متر قطر) تشکیل شده که دورترین آنها ۶ کیلومتر از یکدیگر فاصله دارد. این مجموعه، یک تلسکوپ منفرد با یک دیش ۶ کیلومتری را ایجاد میکند.
این به ASKAP وضوح خوبی میدهد، اما به قیمت از دست دادن انتشار رادیویی در بزرگترین مقیاسها تمام میشود. در مقایسه بالا، تصویر ASKAP به تنهایی بیش از حد اسکلتی به نظر میرسد.
برای بازیابی این اطلاعات گمشده، به پروژه مشابهی به نام PEGASUS، به رهبری اتوره کارتی از موسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا مراجعه کردیم.
PEGASUS از تلسکوپ پارکس/ موریانگ با قطر ۶۴ متر که یکی از بزرگترین تلسکوپهای رادیویی تک دیشی در جهان برای نقشه برداری از آسمان استفاده میکند.
حتی با چنین دیش بزرگی، پارکس وضوح نسبتاً محدودی دارد. با ترکیب اطلاعات پارکس و ASKAP، هر کدام شکافهای دیگری را پر میکند تا بهترین تصویر را از این منطقه از کهکشان راه شیری به ما ارائه دهد. این ترکیب، تابش رادیویی را در همه مقیاسها نشان میدهد تا به کشف بقایای ابرنواختر گمشده کمک کند.
پیوند دادن مجموعه دادههای EMU و PEGASUS به ما امکان میدهد تا اطلاعات با ارزش پنهان بیشتری را آشکار کنیم. در چند سال آینده، تقریباً از کل کهکشان راه شیری نمایی بیسابقه خواهیم داشت، تقریباً صد برابر بزرگتر از این تصویر اولیه، اما با همان سطح از جزئیات و حساسیت.
ما تخمین میزنیم که ممکن است تا ۱۵۰۰ یا حتی بیشتر بقایای ابرنواختر جدید هنوز کشف نشده باشد. حل معمای این بقایای گم شده، پنجرههای جدیدی را به تاریخ راه شیری ما باز خواهد کرد.