کابینه تراس در بحران

به گزارش مجله خبری نگار/ایران: برگ برنده لیز تراس در رقابت برای کرسی نخست‌وزیری بریتانیا، در ۳۸ روز شروع کارش نتوانست به کار او بیاید و چنان زلزله‌ای در بازار مالی انگلیس به وجود آورد که نه تنها وزیر دارایی منتخبش را از کار برکنار کرد که بر همه وعده‌های مالی‌اش برای احیای این کشور نیز خط بطلان کشید. اما بحران زمانی جدی‌تر نشان می‌دهد که جرمی هانت، چهارمین وزیر منتصب دارایی بریتانیا در چهار ماه اخیر صراحتاً در بدو ورود سیاستگذاری اقتصادی اخیر را اشتباه دولت دانست.

به گزارش رویترز، هانت در حالی کرسی وزارت دارایی را از کواسی کوارتنگ گرفت که بنای سیاست اقتصادی‌اش را برخلاف برنامه‌های اولیه نخست‌وزیر بر افزایش برخی مالیات‌ها و سیاستگذاری فشرده بر هزینه قرار داده و این برنامه را تنها راه برون رفت بریتانیا از بحران فعلی عنوان کرده است؛ موضوعی که به نظر می‌رسد لیز تراس نیز پس از سه هفته پرتلاطم هیچ دلیلی برای تغییر آن و پافشاری بر تحقق وعده‌هایش در کاهش مالیات‌ها ندارد.

شاید مهم‌ترین دلیل این موضع تراس، نتایج نظرسنجی‌های اخیر با محور حزب محافظه کار و شخص نخست‌وزیر است که او را در کمتر از ۴۰ روز از حضورش در خانه شماره ۱۰ داونینگ استریت از جایگاه یک ناجی به یک شکست خورده کشانده و حتی زمزمه‌های اخراج او را نیز بالا برده است.

روز‌های سخت وزیر تازه وارد

جرمی هانت ۵۵ ساله که با تجربه حضور در وزارت خارجه و بهداشت، وزیری کارکشته در بریتانیا به شمار می‌رود در روز‌هایی وارد کابینه تراس شده است که به گفته خودش باید تصمیمات اقتصادی سختی اتخاذ شود.

هانت در نخستین مصاحبه‌اش با اسکای نیوز گفت: «من سابقه خوبی در صرف بودجه دارم و متعهد می‌شوم که در قبال کشور صادق باشم.» با اینکه ورود هانت به خانه شماره ۱۱ داونینگ استریت با حواشی پررنگ برکناری لیز تراس همراه است، اما او مدعی است تمام توان خود را برای نخست‌وزیر فعلی انجام داده و بریتانیا را از بحران به ثبات خواهد رساند: «اشتباهاتی صورت گرفته است. در واقع اشتباه آنجا است که ما در زمان تصمیم‌گیری‌های سخت درباره مالیات‌ها و هزینه‌ها، از کاهش میزان مالیات افراد بسیار ثروتمند صحبت می‌کنیم. اشتباه آنجا است که ما کورکورانه عمل کنیم و تنها با اتکا به پیش‌بینی‌ها نتوانیم به مردم درباره بودجه دولت اطمینان دهیم. نخست‌وزیر متوجه این اشتباهات شده است و به همین خاطر من اینجا هستم.»

تراس پس از حدود سه هفته و در حالی از برنامه اقتصادی خود برای تغییر سیاست افزایش مالیات پرانتقاد بوریس جانسون از ۱۹ درصد به ۲۵ درصد عقب‌نشینی کرده که انتقادات از ضعف سیاسی او بسیار جدی شده است. هانت که قرار است ۳۱ اکتبر برنامه جامع اقتصادی خود را اعلام کند، افزود: «ما مجبور به اتخاذ تصمیم‌های سختی هستیم. در این برهه نمی‌توانیم آن‌طور که مردم می‌خواهند، ریخت و پاش داشته باشیم و همه نهاد‌های دولتی نیز باید برنامه‌های کارآمدی برای هزینه کردهایشان داشته باشند. بدون شک بسیاری از مالیات‌ها آن‌طور که مردم می‌خواهند کاهش نمی‌یابد و حتی برخی کسب و کار‌ها با افزایش مالیات روبه‌رو می‌شوند. اما اولویت من، در جایگاهی دولتی، حمایت از خانواده‌ها، مشاغل و همه کسانی است که در این برهه بشدت در مضیقه هستند.»

او بازگشت بریتانیا به دوران ریاضت اقتصادی را رد کرد و ادامه داد: «فکر نمی‌کنم شرایط یاد شده ما را به دوران ریاضت اقتصادی سال ۲۰۱۰ که من به‌عنوان عضوی از کابینه شاهد آن بودم، برساند. صحبت از تصمیمات سخت در مورد بودجه‌بندی است که در بحران بسیار شدیدی قرار دارد. در عین حال باید بگویم من از اصل برنامه‌های اقتصادی تراس حمایت می‌کنم.»

سکوت سیاستمدارانه سوناک

ریشی سوناک، وزیر دارایی دولت بوریس جانسون که سیاست افزایش مالیات در دولت قبلی بریتانیا به او گره خورده است، به باور کارشناسان گاردین، گرچه عرصه رقابت برای کرسی نخست‌وزیری بریتانیا را با وعده‌های پرطمطراق لیز تراس برای کاهش مالیات‌ها از دست داد، اما در یک ماه گذشته با سکوت سیاستمدارانه اش، توانست اشتباه آن‌ها برای پذیرش طرحی بدون جزئیات را بخوبی ثابت کند. او در رقابت انتخاباتی نیز به تراس هشدار داد که کاهش قابل توجه مالیات‌ها در بخش‌های مختلف برای احیای اقتصادی کشور اشتباه است، اما در آن زمان کسی نظر او را جدی نگرفت. حالا پس از ۳۸ روز از روی کارآمدن تراس، او یکی از گزینه‌هایی است که اگر بحث برکناری نخست‌وزیر فعلی تأیید شود، احتمالاً بر کرسی جانشینی خواهد نشست.

روزنه امید تراس

گرچه کوارتنگ در پیام توئیتری‌اش خطاب به نخست‌وزیر تأکید کرده بود، این ایده تراس کشور را به این بحران کشانده، اما در میان التهابات بریتانیا، اخراج کوارتنگ اندکی امید‌های نخست‌وزیر بریتانیا برای کاهش انتقادات را افزایش داده است. چراکه به نوشته گاردین حداقل مزیت این اقدام آن است که لیز تراس برای به ثبات رساندن کابینه‌اش فرصت ارزشمندی در اختیار خواهد داشت.

هانت نیز بر این امر تأکید داشت و خاطرنشان کرد؛ تراس را باید در انتخابات و پس از ارزیابی عملکرد او در ۱۸ ماه آتی قضاوت کرد نه ۱۸ روز. در عین حال به نوشته رویترز، روزنامه‌های بریتانیایی نیز معتقدند جایگاه تراس گرچه متزلزل شده است، اما در حال حاضر هیچ عطشی در حزب یا کشور برای انتخاب نخست‌وزیر وجود ندارد و همین امر می‌تواند امید به ابقای او را بیشتر کند.