تغییرات پنهان مغز در افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی شایع است

به گزارش مجله خبری نگار، یک تجزیه و تحلیل جدید روی بیش از ۱۳۰۰۰ نفر نشان داده است که تغییرات در رگ‌های خونی مغز که می‌توانند خطر سکته مغزی و زوال عقل را افزایش دهند، در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی مختلف، صرف نظر از اینکه آیا دچار سکته مغزی شده‌اند یا خیر، رایج است.

یک مطالعه جدید که در مجله پزشکی آکادمی مغز و اعصاب آمریکا (Neurology) منتشر شده است، جامع‌ترین بررسی سیستماتیک تا به امروز در مورد تغییرات "پنهان" مغز در افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی مختلف را نشان می‌دهد.

دکتر زین ژو، نویسنده‌ی اصلی این مقاله از موسسه‌ی سلامت جهانی جورج، گفت شناسایی این تغییرات می‌تواند نقش مهمی در انتخاب درمان برای این بیماران داشته باشد.

او توضیح داد: «اگرچه افراد مبتلا به بیماری قلبی عروقی دو تا سه برابر بیشتر از جمعیت عمومی در معرض تغییرات در سیستم عروقی مغز هستند، اما اغلب این تغییرات نادیده گرفته می‌شوند، زیرا این بیماران معمولاً تحت تصویربرداری مغز قرار نمی‌گیرند، مگر اینکه دچار سکته مغزی شده باشند.»

او افزود: «اما این ممکن است آنها را بیشتر در معرض خطر خونریزی مغزی ناشی از دارو‌هایی قرار دهد که معمولاً برای درمان یا پیشگیری از لخته شدن خون استفاده می‌شوند: خونریزی داخل جمجمه یک عارضه تهدیدکننده زندگی است که هیچ درمان اثبات‌شده‌ای ندارد و میزان بقای آن کمتر از ۵۰ درصد است.»

تغییرات در رگ‌های خونی مغز که فقط با تصویربرداری مغز قابل تشخیص هستند، مانند انفارکتوس خاموش مغزی (SBI) و بیماری عروق کوچک مغزی (CSVD)، در افراد مسن یا افراد مبتلا به فشار خون بالا شایع‌تر هستند. اگرچه این تغییرات برای ایجاد علائم عصبی آشکار کافی نیستند، اما می‌توانند منجر به اختلال عصبی نامحسوس شوند و خطر طولانی مدت سکته مغزی یا زوال عقل را افزایش دهند.

برای تعیین شیوع این تغییرات خاموش یا مخفی عروق مغزی در بزرگسالان مبتلا به فیبریلاسیون دهلیزی، بیماری عروق کرونر قلب، نارسایی قلبی یا کاردیومیوپاتی، بیماری دریچه قلب و سوراخ بیضی قلب (سوراخ در قلب)، محققان موسسه جورج یک متاآنالیز از ۲۲۱ مطالعه مشاهده‌ای منتشر شده بین سال‌های ۱۹۸۸ تا ۲۰۲۲ انجام دادند.

نتایج نشان داد افرادی که بیماری قلبی داشتند:

• تقریباً یک سوم آنها نوعی SBI داشتند.
• یک چهارم آنها لاکونا (حفره‌های کوچکی که در آنها بافت عصبی پس از انسداد قبلی یا نشت از شریان‌های کوچک از بین رفته بود) داشتند.
• دو سوم آنها ضایعات ماده سفید (آسیب به پوشش محافظ اطراف فیبر‌های عصبی) داشتند.
• یک چهارم آنها علائم خونریزی‌های کوچک بدون علامت در بافت مغز داشتند، و
• بیش از نیمی از آنها دچار آتروفی مغز (کوچک شدن مغز به دلیل از دست دادن نورون‌ها یا اتصالات بین نورون‌ها) بودند.

شیوع این تغییرات مغزی عموماً در بیماران سکته مغزی و غیر سکته مغزی مشابه بود و هیچ تفاوت جنسیتی واضحی در نتایج مشاهده نشد.

دکتر ژو گفت که این مطالعه همچنین تأیید کرد که بیماری قلبی یکی از دلایل اصلی این تغییرات است که نشان‌دهنده "ضعف" مغز است.

دکتر ژو گفت: «اگرچه چندین مکانیسم بالقوه برای ارتباط بین بیماری قلبی عروقی و آسیب مخفی عروق مغزی پیشنهاد شده است، اما این دو بیماری عوامل خطر مشترکی مانند پیری، فشار خون بالا، دیابت نوع ۲، چربی خون بالا و سیگار کشیدن دارند.»

او افزود: «ممکن است کاهش تدریجی برون‌ده قلبی در برخی از بیماران مبتلا به بیماری قلبی عروقی بر میزان خون رسیده به بافت مغز تأثیر بگذارد و در تغییرات عروقی و اختلال عملکرد شناختی در این بیماران نقش داشته باشد.»

همچنین ممکن است تغییرات پنهان مغز و اختلال عملکرد شناختی ناشی از لخته‌های خون کوچکی باشد که پس از تشکیل در قلب، از طریق گردش خون شریانی به مغز منتقل می‌شوند.

دکتر ژو گفت تحقیقات بیشتری برای درک علل دقیق این تغییرات مغزی و پیامد‌های آنها برای درمان این بیماران مورد نیاز است.

او گفت: «ما باید بدانیم که آیا از نظر پیشگیری از عوارض جانبی ناخواسته، انجام اسکن‌های MRI اضافی در افرادی که تحت درمان با دارو‌های ضد انعقاد هستند، مقرون به صرفه است یا خیر، که برای اکثر افراد مبتلا به بیماری قلبی ضروری است.» «اما درک خطرات لخته شدن خون در مغز و خونریزی ناشی از دارو‌های ضد انعقاد و استفاده از این اطلاعات برای انتخاب بهترین درمان می‌تواند ایمنی مراقبت از افراد مبتلا به بیماری قلبی را بهبود بخشد.»