دانشمندان عوامل خطر پیری سریع‌تر مغز را شناسایی کردند

به گزارش مجله خبری نگار، پیش از این، محققان یک "نقطه ضعف" در مغز شناسایی کرده بودند که شبکه خاصی از مناطق مرتبه بالاتر است که نه تنها در اواخر نوجوانی توسعه می‌یابد، بلکه در پیری نیز زودتر کاهش می‌یابد. آنها نشان دادند که این شبکه مغزی به ویژه در برابر اسکیزوفرنی و بیماری آلزایمر آسیب‌پذیر است.

در این مطالعه جدید که در مجله Nature Communications منتشر شده است، آنها با بررسی اسکن‌های مغزی ۴۰،۰۰۰ شرکت‌کننده بالای ۴۵ سال در بانک زیستی بریتانیا، به بررسی تأثیرات ژنتیکی و قابل اصلاح بر این مناطق شکننده مغز پرداختند.

محققان ۱۶۱ عامل خطر زوال عقل را بررسی کردند و تأثیر آنها را بر این شبکه آسیب‌پذیر مغز، فراتر از اثرات طبیعی سن، ارزیابی کردند. آنها این عوامل خطر به اصطلاح «قابل اصلاح» (زیرا می‌توانند در طول زندگی تغییر کنند تا خطر زوال عقل کاهش یابد) را در ۱۵ دسته کلی طبقه‌بندی کردند: فشار خون، کلسترول، دیابت، وزن، مصرف الکل، سیگار کشیدن، خلق و خوی افسرده، التهاب، آلودگی، شنوایی، خواب، معاشرت، رژیم غذایی، فعالیت بدنی و آموزش.

پروفسور گوئنال دوهاد، نویسنده‌ی اصلی مقاله، گفت: «ما می‌دانیم که مجموعه‌ای از مناطق مغز با افزایش سن زودتر دچار زوال می‌شوند و در این مطالعه‌ی جدید نشان داده‌ایم که این بخش‌های خاص مغز در مقایسه با تمام عوامل خطر رایج زوال عقل، بیشتر در معرض دیابت مرتبط با ترافیک، آلودگی هوا که عامل مهمی در ایجاد زوال عقل است و الکل قرار دارند.» «ما دریافتیم که چندین تغییر ژنومی بر این شبکه‌ی مغزی تأثیر می‌گذارند و با مرگ و میر ناشی از بیماری‌های قلبی عروقی، اسکیزوفرنی، آلزایمر و پارکینسون و همچنین دو آنتی‌ژن از یک گروه خونی کمتر شناخته شده، یعنی سیستم آنتی‌ژن XG که کشفی کاملاً جدید و غیرمنتظره بود، مرتبط هستند.»

پروفسور لوید الیوت، یکی از نویسندگان این مطالعه، می‌گوید: «در واقع، دو مورد از هفت مورد ژنتیکی ما در این ناحیه خاص حاوی ژن‌های گروه خونی XG قرار دارند و این ناحیه بسیار غیرمعمول است، زیرا توسط هر دو کروموزوم جنسی X و Y به اشتراک گذاشته شده است. این موضوع واقعاً بسیار جذاب است، زیرا ما اطلاعات بسیار کمی در مورد این بخش‌های ژنوم داریم. کار ما نشان می‌دهد که مطالعه بیشتر این سرزمین ناشناخته ژنتیکی مفید است.»

پروفسور اندرسون وینکلر، یکی از نویسندگان این مطالعه، می‌افزاید: «آنچه این مطالعه را خاص می‌کند این است که ما به سهم منحصر‌به‌فرد هر عامل خطر قابل اصلاح نگاه کردیم و همه آنها را با هم بررسی کردیم تا میزان تخریب ناشی از این «نقطه ضعف» خاص مغز را تخمین بزنیم. در این رویکرد جامع و کل‌نگر - و پس از در نظر گرفتن اثرات سن و جنسیت - بود که سه مورد به عنوان مضرترین عوامل پدیدار شدند: دیابت، آلودگی هوا و الکل.»

این مطالعه برخی از مهم‌ترین عوامل خطر زوال عقل را روشن می‌کند و اطلاعات جدیدی را ارائه می‌دهد که ممکن است به پیشگیری و استراتژی‌های مداخله‌ای هدفمند در آینده کمک کند.