مجله خبری-سبک زندگی نگار: نورپردازی یکی از اصول اولیه و تعیین کننده در طراحی داخلی است و تا زمانی که نورپردازی و روشنایی منزل شما طراحی و کامل نشده باشد نمیتوان انتظار محیطی دلپذیر و راحت را داشت. بیشتر افراد طراحی روشنایی منزل را چندان جدی نمیگیرند و تصور میکنند که قرار دادن یک لامپ یا لوستر در هر اتاق برای نورپردازی محیط کافی است، اما گاهی همین نورپردازی است که باعث تفاوتهای چشمگیر در فضای منزل میشود. حال این سوال پیش میآید که بهترین راه برای طراحی نورپردازی و روشنایی منزل شما چیست؟
طراحیی روشنایی یک علم است که در آن از دانش رشتههایی مثل مهندسی برق، طراحی صنعتی، معماری، طراحی داخلی و حتی فیزیولوژی و روانشناسی نیز بهره گرفته میشود و هدف آن طراحی فضایی است که نور از نظر شدت، رنگ و زاویه تابش بهترین شرایط را برای انجام فعالیتهای مختلف داشته باشد. طراحی روشنایی شاخههای مختلفی را شامل میشود مثل طراحی روشنایی منزل و محیطهای سربسته دیگر، طراحی روشنایی معابر و طراحی روشنایی نمای ساختمان که هر کدام شرایط و محدودیتهای خاص خود را دارند. در این علم از انواع نرم افزارهای طراحی، شبیهسازیهای رایانهای و محاسبات پیچیده استفاده میشود و بهره گیری از نور طبیعی و مصنوعی و استفاده از جدیدترین تکنولوژیهای روشنایی و نورپردازی، ابزار کار طراحان روشنایی است.
در هر صورت طراحی روشنایی یک تخصص است و برای رسیدن به بهترین نتیجه لازم است که از متخصصین این کار کمک گرفته شود. البته طراحان داخلی میتوانند در کلیات طراحی نورپردازی نقش داشته باشند، اما کار روی جزئیات و عملی سازی ایدهها توسط طراحان روشنایی انجام میشود. علم طراحی روشنایی یک علم پویا است و هر روز سبکها و ایدهها و فن آوریهای جدیدی در این حوزه ابداع میشود که استفاده از آنها میتواند شما را در ساخت بهترین فضا یاری کند. اگر میخواهید فضای منزل خود را به بهترین و بهینهترین شکل نورپردازی کنید جدیدترین روشها و ایدهها برای طراحی روشنایی منزل را در ادامه این مقاله مطالعه کنید.
راههای مختلفی برای روشن کردن یک اتاق وجود دارد که استفاده از لامپهای سقفی کلاسیکترین و رایجترین روش برای این کار است. اما مساله مهم این است که شما در طراحی روشنایی منزل نباید به همین لامپ سقفی محدود باشید. چراغها و لامپها میتوانند در قسمتهای مختلف اتاق قرار گیرند مثل دیوار، روی میز، بالای تخت، بالای میز مطالعه و حتی اطراف آینه آرایش شما. زمانی گفته میشود یک اتاق بهترین روشنایی را دارد که از انواع مختلف لامپها و چراغها در بخشهای گوناگون آن استفاده شده باشد. با روشن کردن یک یا تعدادی از این چراغها میتوان فضایی بهینه و مناسب برای انواع فعالیتها به وجود آورد بدون آن که سایه ایجاد شود.
علاوه بر این، چراغهایی که در فضا نصب و مورد استفاده قرار میگیرند به عنوان یک شیء تزئینی هم عمل میکنند و زیبایی منحصر به فردی به محیط میدهند. همیشه در انتخاب چراغها و لامپها سعی کنید شرایط مختلف را در نظر بگیرید و هدف خود را از کاربرد آن چراغ مشخص کنید مثلا میزان بزرگی اتاق، حس و حالی که میخواهی این اتاق داشته باشد و ظاهری که قرار است این فضا داشته باشد در نظر بگیرید و بهترین انتخاب را انجام دهید. از آزمون و خطا هم نهراسید و سعی کنید با انتخاب گزینه هایم تفاوت، تعادل لازم را در فضا به وجود آورید.
اگرچه گفتیم که لامپ و لوستر سقفی نباید تنها اتکای شما برای روشن کردن فضا باشد، اما این عنصر میتواند نقطه کانونی فضای منزل از نظر زیبایی شناسی باشد. به طور مثال یک لوستر بزرگ که در وسط اتاق قرار میگیرد مانند یک اثر هنری عمل میکند و از نظر طراحی و بیانگر بودن سبک کار شما بسیار قوی و موثر عمل خواهد کرد. در انتخاب این چراغ مرکزی و خاص، شما باید فاکتورهای مختلفی را در نظر بگیرید و محدود عمل نکنید. مثلا استایل، رنگ، شکل، اندازه و … را متناسب با سبک و سیاق کار خود و فضایی که ساختهاید انتخاب کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
در نظر داشته باشید که گاهی خلاقیت و خارج از مرزها عمل کردن میتوان رمز موفقیت طراحی باشد پس به لوسترها و چراغهای معمولی که در بازار وجود دارد و همه از آنها استفاده میکنند بسنده نکنید و سعی کنید با انتخاب فرمهایی خاص و بیانگر فضایی مختص خود بیافرینید. البته زیادی روی در این کار و انتخاب لوسترهای خیلی بزرگ و ناهماهنگ با محدودیت فضا هم میتواند یک اشتباه در طراحی تلقی شود که شما را از هدف اصلی یعنی روشن کردن فضا به صورت بهینه، دور خواهد کرد.
شما در طراحی بهترین روشنایی منزل باید به فاکتورهای مختلفی دقت و توجه داشته باشید، مثلا در انتخاب یک لامپ و چراغ فقط فرم و طراحی آن نیست که اهمیت دارد بلکه نوری که این لامپ تولید میکند و شکلی که چراغ این نور را در اتاق توزیع میکند از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برخی از لامپها نور کمی دارند و برای ایجاد فضایی آرامش بخش با نور ملایم مناسب هستند. اما لامپهایی که نور زیادی دارند برای فضاهای بزرگتر و فضاهایی که در آنها کارهای دقیق انجام میشود مناسب هستند. میزان سردی و گرمی نور را هم در نظر داشته باشید مثلا نورهای سرد و سفید شباهت زیادی به نور خورشید دارند و برای روشن کردن محیطهایی مناسب هستند که در طور روز هم نور کافی دریافت نمیکنند. در مقابل لامپهایی که نور زرد دارند برای همه محیطها مناسب هستند.
علاوه بر لامپ، شکل چراغ هم اهمیت زیادی دارد، فرم و زاویه چراغ در جهت دادن به نور و متمرکز کردن آن نقش مهمی را ایفا میکند. طراح را طوری انتخاب کنید که در زوایای معمولی، لامپ داخل آن مشخص نباشد و نور از هیچ زاویهای به طور مستقیم به چشمان افراد حاضر در اتاق نتابد. ارتفاع چراغ و محل نصب آن را نیز در طراحی روشنایی اتاق، نظر داشته باشید. اگر در انتخاب چراغ مناسب برای محل مورد نظر و محل و نحوه نصب آن دچار تردید هستید میتوانید در این مورد از طراحان روشنایی و طراحان داخلی متخصص مشورت بگیرید و بهترین و باکیفیتترین چراغ را انتخاب کنید.
در زندگی سنتی ما استانداردهایی برای روشنایی پذیرفته شدهاند که خارج شدن از آنها برا بیشتر افراد دور از ذهن به نظر میرسد. اما متفاوت فکر کردن و خارج شدن از این قالبهای تکراری میتواند تفاوتهایی چشمگیر در فضای زندگی شما به وجود آورد که با خریدن گرانترین اثاثیهها نیز امکان پذیر نخواهد بود. پس روشهایی تکراری مثل لوسترهای سنتی، نور مخفی و سقف کاذب و … را فراموش کنید و از نو فکر کنید. به نمونههای جدید و مدرن امروزی در مجلات و سایتهای طراحی دقت کنید و از طراح داخلی و طراح روشنایی خود بخواهید تا آنها را برای شما اجرا کند. به طور مثال استفاده از چند لامپ آویز در کنار هم با فاصله یکسان که بالای میز پذیرایی قرار گرفته باشد از روشهای جدید و جالب برای روشنایی منزل است. استفاده از لامپهای شیک و متفاوت و چراغهای مدرن و جذاب هم میتواند در بازی با نور و خلق فضاهای جذاب کمک کننده باشد.
یکی از قسمتهای منزل که نورپردازی و روشنایی در آن نقش مهمی را ایفا میکند اتاق نشیمن و میز ناهارخوری است. همه ما دوست داریم میز ناهارخوری روشنی داشته باشیم تا همه غذاها به بهترین و زیباترین شکل در آن دیده شوند و هم افرادی که دور میز مینشینند دید خوبی نسبت به همدیگر داشته باشند؛ بنابراین داشتن یک روشنایی اختصاصی روی میز ناهارخوری یک ضرورت است و شما میتوانید برای این منظور از یک لامپ بزرگ و پرنور استفاده کنید و یا چند لامپ را در کنار هم ردیف کنید. لامپها و چراغهایی را انتخاب کنید که فضایی آرام و دلچسب به وجود میآورند و باعث ایجاد حس شادی در اعضای منزل میشوند. نور لامپ باید طوری باشد که رنگ غذاها را به طور طبیعی نشان دهد و دید خوبی نسبت به فضای اطراف به وجود آورد.