مواد غذایی و ویتامین‌های موثر در بهبود بیماری التهابی روده

به گزارش مجله خبری نگار، این بیماری با دوره‌های فعال و خاموشی مشخص می‌شود و می‌تواند کیفیت زندگی بیماران را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار دهد. عواملی مانند ژنتیک، اختلالات سیستم ایمنی، تغذیه نامناسب، استرس مزمن و تغییرات در میکروبیوم روده از جمله عوامل مطرح در بروز و تشدید این بیماری‌ها است.

گرچه رژیم غذایی به تنهایی عامل ایجاد IBD نیست، اما نقش کلیدی در پیشگیری از عود بیماری، کنترل علائم و بهبود کیفیت زندگی ایفا می‌کند. توصیه‌های تغذیه‌ای بر اساس مرحله بیماری (دوره‌های فعال یا بهبودی) متفاوت است. در ادامه به مهم‌ترین توصیه‌های تغذیه‌ای در بیماران مبتلا به IBD اشاره می‌شود:

فیبر: در دوره‌های فعال بیماری، کاهش مصرف فیبر نامحلول (مانند سبوس، غلات کامل، میوه‌ها و سبزی‌های خام) علائم گوارشی را کاهش می‌دهد. در مقابل، در دوره بهبودی می‌توان مصرف فیبر محلول مانند جو دوسر، سیب و موز را افزایش داد.

چربی‌های سالم: مصرف چربی‌های اشباع و ترانس که در فست‌فودها، غذا‌های فرآوری شده، روغن جامد، کره و مارگارین موجود است، با افزایش التهاب و تغییر در ترکیب میکروبیوم روده همراه است. توصیه می‌شود این موارد محدود شده و به جای آنها از چربی‌های سالم مانند روغن زیتون و کانولا استفاده شود. همچنین، از مصرف زیاد روغن آفتابگردان و ذرت به دلیل داشتن مقادیر بالای امگا ۶ که خاصیت التهاب زایی دارند، پرهیز شود.

منابع غذایی حاوی اسید‌های چرب امگا- ۳: اسید‌های چرب امگا-۳ دارای خواص ضدالتهابی است و می‌تواند در کاهش علائم IBD مفید باشد. منابع مهم آن عبارتند از: ماهی‌های چرب، گردو، بذر کتان و دانه چیا.

پروتئین: در مرحله حاد بیماری و همچنین جهت پیشگیری از سوتغذیه مصرف کافی منابع پروتئینی مانند تخم مرغ، مرغ، گوشت، ماهی و حبوبات (درصورت تحمل) ضروری است. بهتر است مصرف گوشت قرمز به علت احتمال ایجاد التهاب به یک تا دو بار درهفته محدود شود.

غذا‌های محرک: بعضی از افراد با مصرف غذا‌هایی مانند لبنیات (در صورت نبود تحمل لاکتوز)، غذا‌های تند و پرادویه، قهوه و نوشیدنی‌های گازدار، غذا‌های نفاخ، چرب و سرخ شده و نوشیدنی‌های انرژی زا علائمشان عود می‌کند. شناسایی این غذا‌ها و حذف موقت یا دائمی آنها می‌تواند کمک‌کننده باشد.

پروبیوتیک ها: پروبیوتیک‌ها به بهبود فلور میکروبی روده و کاهش التهاب کمک می‌کنند. مصرف مکمل‌های پروبیوتیک و لبنیات غنی شده با پروبیوتیک از مهمترین راه‌های دریافت آن به شمار میرود.

قند‌های ساده و شیرین کننده‌های مصنوعی: این مواد که در قند، شکر، انواع نوشابه‌ها (حتی نوشابه‌های رژیمی)، آبمیوه‌های صنعتی، شیرینی، بیسکوئیت‌ها و موادر مشابه موجود است، تعادل میکروبیوم روده را مختل و منجر به افزایش التهاب و نفوذپذیری روده می‌شود.

ویتامین D: کمبود ویتامین D هم سبب بروز بیماری التهابی روده و هم منجر به عود و تشدید بیماری می‌شود. در خصوص میزان موردنیاز مصرف این مکمل، توصیه می‌شود با متخصص تغذیه یا پزشک خود مشورت کنید.