به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: با وجود کاهش نسبی سفرهای نوروزی امسال، آمار جانباختگان تصادفات جادهای همچنان بالاست. بنابر اعلام پلیس راهور، تا پایان ۱۳ فروردین ۷۶۹ نفر در سوانح جادهای جانشان را از دست داده اند و ۲۰ هزار و ۱۴ نفر نیز مصدوم و مجروح شده اند.
بر اساس برآوردهای پلیس راهور۹۲ درصد علت وقوع حوادث رانندگی عامل انسانی است که بهبود این آمار نیازمند آموزش و فرهنگ سازی است، زیرا چهار عامل سرعت غیرمجاز، سبقت غیرمجاز، عدم توجه به جلو و خستگی و خواب آلودگی علت وقوع ۸۲ درصد تصادفات رانندگی در کشور به شمار میرود.
نوروز از مهمترین مناسبتهای پر سفر و پر تراکم جادهای است که اگرچه این ایام از دیرباز برای ایرانی ها، همراه با تفریح و سفر و نشاط و شادی است، اما یک سوی ماجرا حوادث و سوانح جادهای است که حجم وسیعی از ظرفیت امدادی کشور را در این ایام درگیر خود میکند. مرور آمار مرتبط با تصادفات جادهای در ۷ سال گذشته نشان میدهد، به جز یک سال که کشور در اوج بحران همه گیری کرونا بود و امسال به دلیل همزمانی نوروز با ماه مبارک رمضان، در سایر سالها تعداد کشته شدگان این حوادث همواره بیش از هزار نفر بوده است. به طور مشخص، در نوروز سال ۱۴۰۲، هزار و ۱۶۸ نفر جان خودشان را در جادهها از دست داده اند. این وضعیت نشان میدهد که با افزایش سفرهای نوروزی، میزان تصادفات و تلفات جادهای نیز سیر صعودی مییابد و اجرای طرحهای نوروزی و آماده باش نهادهای امدادی نیز نتوانسته از شدت این آمار بکاهد.
گزارش مرکز آمار ایران میگوید، ایران شصت و دومین کشور پرتصادف جهان در بین ۱۷۵ کشور مورد بررسی است و حوادث رانندگی در حالی که علت هشتم مرگ انسانها در جهان به شمار میرود، در ایران در رتبه پنجم مرگ و میرها قرار دارد.
بر اساس آمار پلیس به طور متوسط سالانه حدود ۱۶ هزار نفر در حوادث رانندگی کشور جان خود را از دست میدهند؛ البته این آمار در سه دهه گذشته فراز و فرودهایی داشته است؛ برای نمونه در سال ۱۳۸۴ رکورد مرگ ۲۷ هزار و ۷۵۵ نفر بر اثر حوادث رانندگی به ثبت رسید که زنگ هشدار و خطر را به صدا درآورد.
هر ساله با فرارسیدن نوروز، ایجاد سامانههای هشدار و تشکیل ستادها و قرارگاههای ویژه سفرهای نوروزی با حجم وسیعی از تدابیر و به کارگیری نیروی انسانی به ویژه در پلیس راهور را شاهد هستیم، اما تا امروز آن طور که باید نتوانسته از حجم تصادفات و سوانح منجر به مرگ رانندگان و مسافران بکاهد.
به نظر میرسد، مشکل را باید در حوزهای غیر از بخشهای کالبدی همچون خودروها و جادهها جست و جو کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند، این موضوع و افزونی آمار فوتیهای حوادث رانندگی در عدم توسعه فرهنگ رانندگی ریشه دارد. در همین زمینه رئیس سازمان مدیریت بحران کشور نگاه متفاوتی به این موضوع دارد و میگوید: «امروزه حوادث رانندگی و تلفات جادهای مانند حوادث طبیعی به یک بحران تبدیل شده است که بار سنگینی از هزینهها بر کشور تحمیل میکند. باید با فرهنگ سازی عامل انسانی را به عنوان مهمترین عامل در تصادفات کاهش داد.»
در عین حال از آن جا که جاده و خودرو در طول سال شرایط ثابتی دارند، میتوان نتیجه گرفت که انسان، عامل اصلی افزایش تصادفات و تلفات جادهای در ایام نوروز است. یک آمار ساده از نوع تصادفات رخ داده در ایام نوروز نشان میدهد که چگونه عامل انسانی یعنی خستگی، بی احتیاطی و نداشتن تمرکز در رانندگی میتواند حادثه آفرین باشد؛ برای نمونه در نوروز ۱۴۰۱ معاون وقت عملیات سازمان امدادونجات هلال احمر آمار داد که در این ایام چهار هزار و ۷۹ عملیات جادهای از سوی این نهاد انجام شد که ۴۹ درصد از آن مربوط به واژگونی خودرو بوده است.
در نوروز امسال نیز، شرایط به همین گونه مطرح شده و آن طور که روز گذشته سردار سلیمی معاون عملیات پلیس راهور فراجا اعلام کرده، چهار عامل اصلی نداشتن توجه به جلو، نداشتن توانایی کنترل وسیله نقلیه، سبقت غیرمجاز و تغییر مسیر ناگهانی ۷۸ درصد علت تصادفات را شامل میشوند. طبق اعلام وی، از ۲۴ اسفند تا سیزدهم فروردین ماه، ۹۷ هزار تصادف در سراسر کشور رخ داد؛ در این تصادفات ۷۶۹ نفر جان خود را از دست دادند که به صورت میانگین روزانه ۴۰.۵ نفر را از دست دادهایم، همچنین در این تصادفات، ۲۰ هزار و ۲۱۴ نفر زخمی و به صورت میانگین روزانه هزار و ۱۱۵ نفر در تصادفات مجروح شدهاند.