به گزارش مجله خبری نگار، قد نتیجه پیچیدهای از تعامل ژنتیک، هورمونها، تغذیه و حتی سبک زندگی است. ویاچسلاو آرتیشچف، پزشک و دستیار بخش مورفولوژی دانشگاه پیروگوف، به Gazeta گفت: وراثت تنها ۶۰ تا ۸۰ درصد بر قد تأثیر میگذارد.
این متخصص توضیح داد: «قد حدود ۶۰ تا ۸۰ درصد توسط وراثت تعیین میشود. اگر والدین قدبلند باشند، کودک به احتمال زیاد اندازه آنها را به ارث خواهد برد. دانشمندان صدها ژن را شناسایی کردهاند که بر قد تأثیر میگذارند، از جمله ژنهایی که رشد استخوانها و غضروفها را تنظیم میکنند. اما هورمونها نیز برای رشد بسیار مهم هستند. حتی با ژنهای ایدهآل، نمیتوانید بدون هورمونها کار کنید. «محرک» اصلی، هورمون رشد (سوماتوتروپین) است که توسط غده هیپوفیز تولید میشود. این هورمون باعث میشود استخوانها و غضروفها، به ویژه در دوران کودکی و نوجوانی، بلندتر شوند. هورمونهای تیروئید (غده تیروئید) نیز مهم هستند - کمبود آنها در دوران کودکی میتواند منجر به عقبماندگی رشد شود - و هورمونهای جنسی (تستوسترون و استروژن) - آنها رشد را در دوران بلوغ تسریع میکنند، اما سپس مناطق رشد در استخوانها را «میبندند» و آن را متوقف میکنند.»
یکی دیگر از عوامل کلیدی، تغذیه است. بدون پروتئین، ویتامینها و مواد معدنی کافی، بدن قادر به تحقق پتانسیل ژنتیکی خود نخواهد بود.
این پزشک گفت: «عناصر کلیدی که بر رشد تأثیر میگذارند عبارتند از پروتئین (ضروری برای سنتز بافت)، کلسیم و ویتامین D (تقویت استخوانها)، روی و آهن (تأثیرگذار بر تولید هورمون). فعالیت بدنی و خواب نیز بر خواب تأثیر میگذارند: در حین حرکت (بهویژه پریدن، شنا و ورزشهای تیمی)، تولید هورمون رشد تحریک میشود؛ و خواب عمیق اوج ترشح آن است: کودکانی که کم میخوابند اغلب از رشد عقب میمانند.»
بیماریهای مزمن (مانند بیماری کلیوی یا بیماری سلیاک) و محیط زیست نامناسب میتوانند رشد را کند کنند. حتی استرس روانی در کودکان (به عنوان مثال، در خانوادههای ناکارآمد) میتواند تولید هورمون را سرکوب کند.