گشتی میان تکیهها و حسینیههای قدیمی تهران نشان میدهد که هر کدام از آنها بنا به شرایط فیزیکی خود، شیوهای را برای انطباق با پروتکلهای ستاد ملی مقابله با شیوع کرونا در نظر گرفتهاند؛ همگی سیاهپوشند و در تب و تاب ظهر عاشورا.
به گزارش مجله خبری نگار، «در سوگ محرم، تهران سیاهپوش و عزادار است. صدای طبلها شبانه در کوچه و پسکوچهها به گوش میرسد و بیرقهای سیاه از هیاتها، تکیهها و حسینیههای شهر بالا رفتهاند و زیر آفتاب نیمهجان شهریور میدرخشند. عزاداران محرم در گوشه و کنار شهر در حال آماده شدن برای عزاداری تاسوعا و عاشورا هستند و شیوع کرونا تنها تغییرات کوچکی را در نحوه عزاداری وارد کرده است حالا هیاتها و حسینیههای تهران برای رعایت سلامت مردم ترجیح میدهند غذای خشک توزیع کنند، هزینه چای و قند را به دست نیازمندان برسانند و اگر فضای باز مناسبی برای عزاداری ندارند، مراسم عزاداری را به صورت مجازی برگزار کنند. گشتی میان تکیهها و حسینیههای قدیمی تهران نشان میدهد که هر کدام از آنها بنا به شرایط فیزیکی خود، شیوهای را برای انطباق با پروتکلهای ستاد ملی مقابله با شیوع کرونا در نظر گرفتهاند؛ همگی سیاهپوشند و در تب و تاب ظهر عاشورا. گشت و گذار خبرنگار «اعتماد» در چند تکیه و حسینیه شناخته شده تهران نشان میدهد که محرم امسال هم باشکوه و هم بر مبنای دستورالعملها و شیوهنامههای بهداشتی ابلاغی از سوی وزارت بهداشت برگزار خواهد شد. علاوه بر فعالیت تکیهها و حسینیهها ۳مرکز سیار اهدای خون همراه با ۸ مرکز ثابت در روزهای تاسوعا و عاشورا از مردم نذر خون قبول میکنند. نذر خون امسال از روز تاسوعا تا اربعین حسینی ادامه خواهد داشت.
تکیه تجریش
دیگر خبری از خیرات قهوه به رسم خاندان صفا نیست، فنجانهای قجری قهوه و سرخ و سفید شکوفههای روی پارچها و قهوهجوش مسی حالا پشت درهای بسته کمدها ماندهاند. اما آخرین وارث رسم خاندان صفا هنوز هم با هزینه خود، عزاداران اباعبدالله را مهمان خود میکند. بساط قهوه جمع شده است اما هر شب قیمههای زعفرانی و قورمههای خوشلعاب در تکیه توزیع میشود. همراه با این بستههایغذایی که به نام «تکیه بزرگ تجریش» مزین هستند، نذری خشک ابتکار عمل سال خروش کروناست. «شیوع کرونا آسیب چندانی به سایر سنتهای این تکیه وارد نکرده است.» این را یکی از خادمان تکیه میگوید که همه در بازار او را به نام «حاجی» میشناسند. حاجی که سراپا سیاهپوش است و ماسک سیاهی هم به صورت زده است، میگوید که کمکهای مالی مردم امسال به رسم هر سال به حساب افراد شناسایی شده واریز میشود، چه کرونا باشد و چه نباشد، نذری و کمکهای مالی، سیاهپوش کردن شیروانیهای و قاب پنجرههای چوبی از این تکیه رخت برنخواهد بست.
تکیه نفرآباد
کاشیکاری سردر شمایل حضرت علیاکبر(ع) را دارد، حالا ۴۰۰ سال میشود که پرچم سیاه از پیشانی تکیه نفرآباد پایین نیامده است. تکیه نفرآباد شهرری یکی از قدیمیترین هیاتهای تهران است و عزاداری نسلهای زیادی را به خود دیده است، هنوز هم در این تکیه، عمود خیمه میزنند و به قول نفرآبادیها تا زمانی که این خیمه و چادر باشد، محرمهای تکیه نفرآباد خلوت نخواهد شد. شیوع کرونا کمی برنامههای این تکیه را تغییر داده است. شیوه تکیه تجریش در این تکیه نیز اجرا میشود و قرار است، نذورات محرم امسال به صورت خشک در این تکیه توزیع شود. علاوه بر آن مواد غذایی بستهبندی در قالب سبد حمایتی به در منزل نیازمندان محله نفرآباد خواهد رسید. از ۴۰۰ سال پیش تاکنون در این تکیه ۴۰ شب متوالی مراسم عزاداری محرم و صفر برگزار میشد امسال اما محدودیتها تعداد این روزها را به ۱۰ روز کاهش داده است. یکی از اهالی نفرآباد که از کودکی تا میانسالی تمام محرمهای زندگیاش را در این تکیه عزاداری کرده است، میگوید که صف توزیع نذری این تکیه هر سال بسیار طویل و پر رفت و آمد است و توزیع نذری خشک در این وضعیت شیوع کرونا بهترین تصمیمی بود که این تکیه میتوانست بگیرد.
حسینیه کربلاییها
اهل کربلا بودند و در سال ۱۳۴۸ در مسجد «آقا محمود» هیاتی راه انداختند، هیاتی که بعدها در چهاراه گلوبندک مستقر شد و از دهه ۵۰ تاکنون محل اصلی عزاداری کربلاییهای مقیم ایران است. حسینیه کربلاییها روزی میزبان مراسم قرآنخوانی «سلیم موذنزادهاردبیلی» بود. این تکیه در دو نوبت ظهر و شب غذای نذری توزیع میکند و برنامه عزاداری شبانه در این تکیه پابرجاست. حالا بیرقها و پرچمهای سه گوش سراسر ۳ طبقه این هیات را پوشانیدهاند و پرچم سیاه از گلدستههای این حسینیه بالا رفته است.
مسجد امام خمینی
«سوگواری همراه با سلامت» شعار امسال برنامههای مسجد امام خمینی در بازار بزرگ تهران است. حالا مسجد امام خمینی روزانه دو نوبت ضد عفونی میشود و تمهیداتی برای آمادهسازی مواد ضد عفونی و فاصلهگذاری اجتماعی تدارک دیده شده است. یکی از بازاریها که در همسایگی پله نوروزخان دکان دارد، سیاه پوشیده و روی جنسهایش بیرق سیاه کشیده است، میگوید که مسجد امام خمینی امسال در ایام محرم مثل سالهای گذشته برنامهای نخواهد داشت و حسینیههای اطراف بازار هم گفتهاند که امسال برای رعایت سلامت مردم مراسمی برگزار نمیکنند. این مسجد امسال همچنان به توزیع نذورات مردمی ادامه خواهد داد و برنامههای عزاداری این مسجد فقط در فضای بیرون و با رعایت فاصلهگذاری اجتماعی برپا خواهند شد.
تکیه و حسینیه سادات اخوی
«با عرض پوزش فراوان به اطلاع کلیه عزاداران و مستمعین گرامی میرسانیم به دلیل شیوع ویروس کرونا، مراسم عزاداری و سوگواری سید و سالار شهیدان به صورت حضوری برگزار نمیشود. لذا برآنیم نسبت به تنظیم شعائر حسینی، تمام برنامههای روضه و عزاداری را به صورت زنده از صفحات مجازی برگزار نماییم.»
حسینیه سادات اخوی را یکی از قدیمیترین حسینیههای ایران میخوانند. این حسینیه توسط حاج سیدابراهیم تقوی معروف به «اخوی» در زمان فتحعلیشاه قاجار در محله عودلاجان تهران احداث شد که به مرور زمان به تکیه «سادات اخوی» معروف شده است. امسال گرچه هیبت تاریخی این حسینیه تمام سیاهپوش شده است اما تمام برنامههای آن به صورت مجازی برگزار خواهد شد. طبق دستورالعملهای منتشر شده در پایگاه اطلاعرسانی سازمان نظام پزشکی، مراسم عزاداری ماه محرم صرفا در اماکن و فضاهای باز با رعایت فاصله حداقل دو متر از هر طرف و تجمعات حداقلی برگزار میشود. زمان برگزاری مراسم نیز حداکثر باید دو ساعت باشد. جابهجایی هیاتها، دسته روی و نیز استفاده از طبل، سنج و وسایل مشابه ممنوع است اما برگزاری مراسم سینهزنی و زنجیرزن (با زنجیر شخصی) در محل مراسم و بدون جابهجایی مجاز است. همچنین استفاده مستمر از ماسک برای همه شرکتکنندگان در مراسم عزاداری ماه محرم و صفر ضروری است و فاصلهگذاری حداقل دو متری در همه مراحل این مراسم باید رعایت شود ضمن این که پیشبینیهای لازم برای برگزاری مراسم جایگزین به صورت غیرحضوری در جاهایی که امکان برگزاری حضوری مراسم حضوری نیست باید انجام شود. بر اساس این دستورالعمل برگزاری برخی مراسم خاص مانند یومالعباس در زنجان، نخلگردانی در یزد، تشتگذاری اردبیل، شیرخواران، قالیشوران اصفهان و... به دلیل تجمع، تراکم و جابهجایی و ضروت پیشگیری از شیوع و سرایت بیماری ممنوع است و این مراسم فقط باید در اماکن و فضاهای دارای مجوز سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شود.»
منبع: اعتماد