داستان جالب گرده افشانی انجیر و زنبور!

به گزارش مجله خبری نگار/بهداشت نیوز، شاید شما هم این باور قدیمی را شنیده‌اید که هر انجیری که می‌خورید، حداقل یک زنبور مرده در داخل خود دارد. این ادعا که می‌تواند برای بسیاری ناخوشایند باشد، سال هاست که دهان به دهان می‌چرخد. اما حقیقت علمی پشت این شایعه چیست؟ آیا واقعاً این میوه شیرین و مغذی، گورستان زنبور‌ها است؟

رابطه همزیستی شگفت انگیز: انجیر و زنبور بلاستوفاگا

واقعیت این است که رابطه بین انجیر و یک گونه خاص از زنبور‌ها به نام «بلاستوفاگا» (Blastophaga psenes) یک همزیستی فوق العاده و حیاتی است. انجیر از نظر گیاه شناسی، یک گل وارونه است که گل‌های آن داخل یک غلاف بسته شده قرار دارند. این ساختار منحصر‌به‌فرد باعث می‌شود که باد یا حشرات معمولی نتوانند آن را گرده افشانی کنند. اینجاست که زنبور بلاستوفاگا وارد صحنه می‌شود.

زنبور ماده برای تخم گذاری وارد دهانه بسیار کوچک انجیر نر می‌شود. در حین ورود، بال‌ها و شاخک‌های او اغلب شکسته می‌شوند و زنبور عملاً توانایی پرواز مجدد را از دست می‌دهد. پس از تخم گذاری و پخش کردن گرده‌هایی که از انجیر‌های دیگر به همراه آورده، زنبور ماده در داخل انجیر می‌میرد.

اما داستان به همین جا ختم نمی‌شود. نوزادان زنبور در داخل انجیر رشد کرده، بالغ می‌شوند و زنبور‌های نر بدون بال، سوراخی برای خروج زنبور‌های ماده ایجاد می‌کنند. زنبور‌های ماده از این سوراخ خارج شده، گرده‌ها را به انجیر‌های دیگر منتقل کرده و این چرخه حیات ادامه می‌یابد.

آیا ما زنبور مرده می‌خوریم؟

نکته اصلی و پاسخ به شایعه اینجاست: انسان‌ها معمولاً انجیر‌های نر حاوی زنبور مرده را نمی‌خورند. بیشتر انجیر‌هایی که در بازار مصرف می‌شوند، از نوع انجیر‌های ماده یا خودبارور هستند که برای تولید میوه نیازی به گرده افشانی ندارند.

اما حتی در مورد انجیر‌هایی که توسط زنبور گرده افشانی می‌شوند، بدن زنبور مرده تا زمان رسیدن میوه، توسط آنزیم‌های خاصی از جمله «فیسین» که انجیر تولید می‌کند، به طور کامل تجزیه می‌شود. این آنزیم ها، پروتئین‌های زنبور را به قند‌های ساده قابل جذب تبدیل می‌کنند. بنابراین، آنچه شما در نهایت می‌خورید، صرفاً دانه‌های ترد انجیر است و نه بقایای زنبور. در واقع، این زنبور‌ها با فداکاری خود، میوه‌ای شیرین و پرانرژی را برای ما فراهم می‌کنند.

در نهایت، با وجود وابستگی شگفت انگیز انجیر به زنبور برای تولید مثل، نیازی به نگرانی نیست. طبیعت با هوشمندی خود فرایندی را طراحی کرده که هم بقای این دو گونه را تضمین کند و هم میوه‌ای سالم و لذیذ را در اختیار ما قرار دهد. پس با خیال راحت از خوردن انجیر لذت ببرید و از این همزیستی بی نظیر شگفت زده شوید.