حفاظت از محیط‌زیست دریایی با فناوری پیشرفته کاوشگر خلیج فارس

به گزارش مجله خبری نگار، به نقل از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ابوالفضل صالح مدیر علمی کاوشگر خلیج فارس، مدیر برنامه پایش خلیج فارس و دریای عمان با شناور کاوشگر خلیج فارس و عضو هیات علمی پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، با اعلام این مطلب گفت: براساس تعهدات مندرج در قرارداد منعقدشده بین پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به عنوان مجری و صندوق ملی محیط زیست به عنوان کارفرما و نظارت معاونت محیط زیست دریایی و تالاب‌های سازمان حفاظت محیط زیست، با عنوان پایش ساحلی و فراساحلی خلیج فارس و دریای عمان، مقرر شده است پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی به مدت ۵ سال با برگزاری گشت‌های دریایی با استفاده از شناور کاوشگر خلیج فارس به جمع آوری اطلاعات اقیانوس شناسی و محیط زیستی خلیج فارس و دریای عمان بپردازد.

اولین گشت دریایی در تابستان امسال

در این طرح که از امسال آغاز شده و تاکنون بر اساس برنامه زمانبندی، اولین گشت دریایی آن در فصل تابستان برگزار شده است، پژوهشگران در رشته‌های فیزیک و شیمی دریا، آلودگی دریا، زیست شناسی دریا، زمین شناسی دریا، علوم جوی و سنجش از دور ماهواره‌ای به داده برداری و مطالعه شرایط حاکم بر خلیج فارس و دریای عمان می‌پردازند.

تعیین وسعت منطقه کم اکسیژن در خلیج فارس، رصد منطقه کم اکسیژن در دریای عمان، سنجش آلاینده‌های مواد مغذی، مواد نفتی، سموم و ... در آب و رسوب، ارزیابی میزان اسیدی شدن محیط‌های دریایی، رصد پستانداران دریایی، ارزیابی گیاهان و جانوارن شناورزی و کفزی دریایی و صحت سنجی داده‌های ماهواره‌ای از اهداف از پیش تعیین شده در این طرح هستند.

نمونه برداری از آب در اعماق مختلف

در این مطالعه، پژوهشگران از تجهیزات تخصصی اقیانوس شناسی برای نمونه برداری از آب در لایه‌ها و اعماق مختلف، رسوب سطحی و مغزه‌های رسوبی از بستر دریا، جانوران ریز شناور در سطح و لایه‌های زیرین آب نظیر زئوپلانکتون و نئوستون جانوری، فیتوپلانکتون یا تولید کنندگان اولیه در دریا، در اعماق مختلف و جانوران ساکن بستر دریا استفاده می‌کنند.

تجهیزاتی نظیر دستگاه نمونه بردار چندتایی آب، انواع تور‌های پلانکتونی عمودی و افقی مانند بونگو و نئوستون، نمونه بردار رسوب سطحی و نمونه بردار‌های مغزه‌های رسوبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ثبت داده‌های هواشناسی و داده‌های فیزیکی و شیمیایی در لایه‌های مختلف آب از سطح تا نزدیک بستر دما، شوری، چگالی، غلظت اکسیژن محلول، غلظت کلروفیل آ و کدورت آب نیز در محل توسط دستگاه‌های هواشناسی و دستگاه‌های CTD مستقر بر روی شناور کاوشگر انجام می‌شود.

حفاظت عالمانه‌تر از دریا

مقرر است داده‌ها و نتایج به دست آمده از این برنامه پایشی در اختیار سازمان حفاظت محیط زیست قرار داده شود تا ضمن ایجاد تصویر صحیح و روزآمدی از وضعیت محیط زیستی خلیج فارس و دریای عمان، به عنوان مستندات علمی و استاندارد برای حفاظت عالمانه و موثرتر از این اکوسیستم‌های آبی ارزشمند مورد استفاده قرار گیرد.

شناور تحقیقات دریایی کاوشگر خلیج فارس با حمایت‌های مالی مرکز طرح‌های کلان ملی فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ساخته شده است.