آشنایی با واکسن‌های دوران کودکی +نکات مراقبتی

به گزارش مجله خبری نگار،  داشتن اطلاعات مربوط به واکسیناسیون برای خانواده‌هایی که دارای نوزاد هستند الزامی است. یکی از این الزامات تکمیل کردن معلومات پدر و مادر درباره واکسیناسیون است. ما در این مطلب تلاش می‌کنیم که دانسته‌های شما را در قبال این اقدام افزایش دهیم.

واکسیناسیون در حقیقت ابزاری برای قرار دادن بدن انسان در مقابل ویروس تضعیف شده و کنترل شده است. این اقدام باعث می‌شود که جسم انسان به برای مقابله با این ویروس شروع به تولید پادتن کند. بدینوسیله بدن در قبال انواع بیماری‌های خطرناک کاملا ایمن می‌شود.

اگرچه بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی اکثر بیماری‌های خطرناک توسط تزریق واکسن به کودکان از میان رفته است، اما برای ایمنی بیشتر، به نوزادان تا سن ۶ سالگی واکسن‌های مورد نیاز تزریق خواهد شد.

دلیل استفاده از واکسن

هنگام تزریق واکسن این امکان فراهم می‌شود که مکانیزم دفاعی بدن فعال شود. چگونگی این اتفاق با ورود ویروس تضیعف شده و یا کشته شده اتفاق می‌افتد. در حقیقت این نوع ویروس سیستم دفاعی بدن را تحریک کرده و جسم انسان پس از تشخیص نوع بیماری، پادتن مقابله با آن را تولید می‌کند. این پادتن می‌تواند مدت‌های مدیدی در بدن انسان حضور داشته و در صورت بروز بیماری مجددا با آن مقابله کند.

توضیح اینکه در صورتی که بر اساس زمان‌های تعیین شده، کودک بتواند واکسن‌های ضروری را دریافت کند، جسم او در مقابل انوع بیماری آسیب نخواهد دید؛ بنابراین پیشنهاد می‌شود این زمانبندی با نظر پزشک متخصص رعایت شده تا سلامتی نوزاد تضمین گردد.

تشریح واکسن‌های حیاتی از بدو تولد

بر اساس زمانبندی استاندارد در تزریق واکسن لازم است که واکسن‌ها از ابتدای تولد یعنی به دنیا آمدن نوزاد در بیمارستان تا بزرگسالی تزریق شود. رعایت پروتکل‌ها در تنظیم زمان و همچنین فهرست در این نوع از واکسن‌ها جزو مهمترین اقدامات در پیشگیری از بیماری است و لازم که والدین نسبت به رعایت آن اقدام لازم را انجام دهند.

واکسن پنتاوالان یا واکسن پنجگانه

این نوع واکسن برای مقابله با ۵ نوع بیماری از جمله دیفتری، کزاز، هپاتیت نوع B، هموفیلوس آنفولانزای نوع B تزریق شده و در سه نوبت ۲ ماهگی، ۴ ماهگی و ۶ ماهگی انجام می‌شود.

واکسن سه گانه‌

این واکسن به انسان را در برابر سه بیماری دیفتری، کزاز و سیاه سرفه مصونیت می‌بخشد. اگرچه استفاده از این واکسن با وجود واکسن پنجگانه کمتر انجام می‌شود، زیرا واکسن پنتاوالان این سه بیماری را پوشش می‌دهد.

واکسن هپاتیت A

استفاده از واکسن هپاتیت A بدن کودک را در برابر هپاتیت از نوع A مقاوم می‌کند. اگرچه باید گفت این واکسن اختیاری است و در لیست واکسن‌های اجباری قرار ندارد، اما والدین می‌توانند آن در صورت تمایل از ۱۲ ماهگی تا ۲۳ ماهگی تزریق کنند.

قطره و واکسن فلج اطفال

این نوع واکسن در بدو تولد نوزادان و برای مقابله با بیماری فلج اطفال انجام می‌شود. شامل دو نوع تزریقی و خوراکی تزریق است. نوع تزریقی آن در چهارماهگی، اما نوع خوراکی آن هنگام تولد، دو، چهار، ۶ و هجده ماهگی قابل استفاده است

واکسن آنفولانزا

یکی از بیماری‌هایی که در دوران کودکی بسیار مشهود است آنفولانزای فصلی است. تزریق این نوع واکسن پس از ۶ ماهگی و در اوایل پاییز و یا زمستان انجام می‌شود.

واکسن آبله مرغان

آبله مرغان هم از دیگر واکسن‌های ضروری است که انجام آن در سنین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و دوباره در سن ۴ تا ۶ سالگی انجام می‌شود. این واکسن به منظور پیشگیری از عفونت ناشی از ویروس واریسلا زوستر استفاده می‌شود

واکسن HPV

نوعی دیگری از واکسن‌های ضروری که بدن انسان را در برابر نوعی از ویروس با عنوان پاپیلوماویروس مصونیت می‌بخشد، واکسن HPV است. تزریق این واکسن به کودکان در سن یازده تا دوازده سالگی انجام می‌شود. به یاد داشته باشید انجام آن حتما با مشورت پزشک باشد.

علائم پس از واکسیناسیون

معمولا واکسن‌های دارای عارضه نبوده و در صورت وجود عارضه، میزان آن خفیف است و پس از مد کوتاهی (مثلا چند روز) از بین می‌رود. از جمله این علائم درد در ناحیه تزریق و نیز تب خفیف است. در صورتی که علائم دیگر با مدت زمان طولانی‌تری مشاهده شد نیازمند مشاوره با پزشک و یا ارجاع به اورژانس است. تنگی نفس، تب شدید همراه با تشنج، عفونت در ناحیه تزریق و تورم از جمله این عوارض غیرعادی است.

مراقبت‌های لازم پس از واکسیناسیون

لازم است پس از تزریق واکسن مراقبت‌های ویژه‌ای برای کاهش علائم انجام شود که رعایت آن الزامی است:

هرگز محل تزریق واکسن را فشار ندهید

به کودک خود لباس راحتی و نرم بپوشانید

برای رفع تب که معمولا از عوارض واکسیناسیون است، نوزاد را حتما پاشویه کنید

تغذیه نوزاد توسط شیر مادر در کاهش تب موثر است

در صورت استفراغ، نوزاد را به پهلو یا پشت بخوابانید.

چند نکته که حتما در صورت مشاهده باید به اورژانس مراجعه کنید:

بیدار نشدن کودک حتی برای شیرخوردن

تنفس سریع ادامه دار پس از پایین آمدن تب

بی حالی شدید و نخوردن غذا

هر علامت غیرمعمول نگران کننده

پوشک خشک برای بیش از ۶ تا ۸ ساعت (علائم کم آبی)

گریه بی وقفه و آرام نشدنی (۲ ساعت یا بیشتر)

چند نکته کلیدی

تب معمولا ظرف یک هفته پس از واکسیناسیون ممکن است ظاهر شود

نداشتن تب به معنی بی اثر بودن واکسن نیست

پیش از واکسن استامینوفن ندهید؛ ممکن است ایمنی واکسن کاهش یابد