دانشمندان فواید سلامتی گوجه فرنگی را در سطح مولکولی کشف کرده‌اند

به گزارش مجله خبری نگار، دانشمندان سرویس تحقیقات کشاورزی وزارت کشاورزی ایالات متحده (ARS) و دانشگاه ایالتی اوهایو (OSU) در یک مطالعه تازه منتشر شده، بررسی کردند که چگونه گوجه فرنگی می‌تواند فواید سلامتی داشته باشد. * این مطالعه در مجله Molecular Nutrition & Food Research منتشر شده است.

مطالعات حیوانی نشان داده است که گنجاندن گوجه فرنگی در رژیم غذایی می‌تواند میزان ابتلا به بیماری‌های مزمن مانند سرطان پروستات و کبد را کاهش دهد. تصور می‌شد ترکیباتی که به طور طبیعی توسط گوجه فرنگی تولید می‌شوند، مسئول این اثرات هستند. بسیاری از ترکیبات شیمیایی موجود در گوجه فرنگی پس از مصرف به کبد منتقل می‌شوند و در آنجا متابولیزه می‌شوند. برخی از ترکیبات برای مدتی در بدن باقی می‌مانند، در حالی که برخی دیگر به سرعت از بدن دفع می‌شوند.

در همین حال، در کبد و سایر بافت‌ها، برخی از این ترکیبات می‌توانند بیان ژن را به روش‌هایی که برای سلامتی مفید هستند، تغییر دهند. در گذشته، محققان عمدتاً بر روی لیکوپن، رنگدانه‌ای که رنگ قرمز گوجه‌فرنگی را به آن می‌دهد، تمرکز داشتند. با این حال، گوجه‌فرنگی هزاران ترکیب تولید می‌کند و نشان داده شده است که مصرف گوجه‌فرنگی فواید بیشتری نسبت به لیکوپن به تنهایی دارد. "تصویر بزرگ" از دست رفته بود.

مایکل دزاکوویچ از ARS گفت: «ما می‌دانیم که خوردن گوجه‌فرنگی با تعدادی از فواید سلامتی مرتبط است و مطالعه ما با هدف بررسی عمیق‌تر اتفاقاتی که هنگام خوردن گوجه‌فرنگی رخ می‌دهد، از نظر آنچه جذب می‌شود و چگونگی تغییر بیان ژن، انجام شد.» «به جای تمرکز فقط روی یک ترکیب، ما از فناوری‌ای به نام متابولومیکس برای توصیف گسترده چگونگی تغییر صد‌ها ترکیب شیمیایی در کبد توسط مصرف گوجه‌فرنگی استفاده کردیم. ما همچنین از ترانسکریپتومیکس برای اندازه‌گیری چگونگی تغییر همزمان همه ژن‌های قابل تشخیص در کبد استفاده کردیم. این رویکرد بینش‌های ارزشمندی در مورد مکانیسم‌های بالقوه‌ای که مصرف گوجه‌فرنگی بر کبد و به طور بالقوه بر کل بدن تأثیر می‌گذارد، در اختیار ما قرار داد.»

دانشمندان بافت کبد موش‌هایی را که با رژیم غذایی کنترل‌شده یا رژیم غذایی کنترل‌شده غنی‌شده با گوجه‌فرنگی تغذیه شده بودند، آزمایش کردند تا مشخص کنند کدام ترکیبات گوجه‌فرنگی در کبد یافت می‌شوند و بیان ژن چگونه تغییر می‌کند. به موش‌هایی که با گوجه‌فرنگی تغذیه شده بودند، یکی از دو رژیم غذایی حاوی انواع تجاری گوجه‌فرنگی نارنجی و قرمز داده شد. از آنجایی که همه انواع گوجه‌فرنگی از نظر شیمیایی یکسان نیستند، استفاده از چندین نوع گوجه‌فرنگی امکان مطالعه جامع‌تری در مورد چگونگی تأثیر مصرف گوجه‌فرنگی بر کبد را به طور کلی فراهم کرد.

ژزاکوویچ گفت: «ما تعدادی متابولیت (مولکول‌هایی که در نتیجه متابولیسم تشکیل می‌شوند) را کشف کردیم که هرگز در کبد گزارش نشده بودند. برخی از این ترکیبات در خون، پوست و ادرار شناسایی شدند، اما داده‌های ما نشان می‌دهد که این مولکول‌ها گسترده‌تر از آنچه فکر می‌کردیم متابولیزه می‌شوند.»

متابولیت‌ها آلکالوئید‌های استروئیدی هستند که منحصراً در گوجه‌فرنگی تولید می‌شوند.

مطالعات آزمایشگاهی و حیوانی نشان داده‌اند که آلکالوئید‌های استروئیدی جذب کلسترول را کاهش می‌دهند، تکثیر سلول‌های سرطانی را کند می‌کنند و تحلیل رفتن عضلات را کاهش می‌دهند. آنها همچنین شبیه بسیاری از مولکول‌های سیگنالینگ مهم تولید شده توسط بدن هستند. منطقی به نظر می‌رسد که فرض کنیم آنها ممکن است بخشی از مجموعه‌ای از ترکیبات موجود در گوجه‌فرنگی باشند که برای سلامت انسان مفید هستند.

علاوه بر این، دانشمندان مشاهده کرده‌اند که صرف نظر از نوع گوجه فرنگی، افزایشی در فعال شدن ژن‌های مرتبط با متابولیسم زنوبیوتیک، مجموعه‌ای از فرآیند‌های بیولوژیکی که به سم‌زدایی بدن ما کمک می‌کنند، وجود دارد.

این امر نویسندگان را به این فرضیه سوق داد که یکی از راه‌هایی که گوجه‌فرنگی ممکن است برای سلامت انسان مفید باشد، از طریق توانایی آنها در تحریک تولید آنزیم‌هایی است که به حذف ترکیبات بالقوه سمی کمک می‌کنند. پروفایل‌های بیان ژن مشابهی با پیشگیری از ابتلا به سرطان از طریق خوردن سبزیجاتی مانند کلم (مثلاً کلم بروکلی) مرتبط دانسته شده‌اند.

*این اطلاعات صرفاً جهت اطلاع‌رسانی ارائه شده و به عنوان توصیه‌ای برای درمان بیماری‌ها نمی‌باشد.