به گزارش مجله خبری نگار/ایمنا، در جهانی که پوست انسان بیش از هر زمان دیگری در معرض آسیبهای محیطی، آلایندههای صنعتی و ترکیبات مصنوعی است، کشف و بهرهبرداری از مواد طبیعیِ مؤثر نه یک انتخاب، بلکه ضرورتی اجتنابناپذیر است. یکی از عجیبترین این مواد، برموم یا (Propolis) زنبور عسل است؛ ترکیبی رزینی، کمیاب و فوقالعاده قدرتمند که زنبورها برای محافظت از کندوی خود در برابر میکروبها و عوامل بیماریزا تولید میکنند.
برموم یک آنتیبیوتیک طبیعی است که قرنها پیش در طب سنتی مورد استفاده قرار میگرفت و اکنون علوم نوین پزشکی و شیمی، بار دیگر قدرت آن را به رسمیت شناختهاند. این ماده خارقالعاده، نهتنها خاصیت ضدباکتری، ضدقارچ و ضدالتهاب دارد، بلکه در بازسازی بافتهای آسیبدیده پوست نیز عملکردی مؤثر دارد. چنین عنصری در قلب فرمولاسیون یک شوینده روزمره، یعنی صابون، قرار میگیرد.
در شرایطی که بازارهای جهانی پر از برندهایی با ترکیبات شیمیایی مشکوک، مواد نگهدارنده مصنوعی، اسانسهای تحریککننده و رنگهای غیرمجاز، تولید یک صابون تمام طبیعی، بدون افزودنیهای شیمیایی و با تکیه بر مادهای اصیل و کهن، میتواند اقدامی جسورانه، انقلابی و متفاوت تلقی شود. چنین محصولی نهفقط بهعنوان یک شوینده، بلکه بهعنوان یک «مراقب پوست» وارد سبد بهداشتی خانوادهها میشود.
فراتر از ادعاهای تبلیغاتی، پشت این فرمولاسیون، دانشی دقیق، پژوهشهای آزمایشگاهی، بررسیهای کلینیکی و آزمونهای متعدد قرار دارد. این صابونها حاصل ترکیب گلیسیرین طبیعی، موم کندو، عسل خالص، شیر تازه عصاره خالصشده برموماند، و نکته جالبتر اینکه همهی این فرایندها بهصورت دستساز و بدون مداخله دستگاههای صنعتی انجام میشود؛ مسئلهای که هم به اصالت محصول کمک میکند و هم آن را در ردیف محصولات خاص و لوکس طبیعی قرار میدهد.
فرمولاسیونی تازه، محصولی بومی، و آیندهای که شاید دیگر در آن، نام «صابون» با ترکیبات شیمیایی مترادف نباشد
رؤیا سلیمانی کارشناس صنایع شیمی در گفتوگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: فعالیت ما در حوزه فراوردههای زنبور عسل با تمرکز بر برموم آغاز شد. برموم مادهای استثنایی است که توسط زنبور برای محافظت از کندو در برابر آلودگیهای محیطی تولید میشود و خواص شگفتانگیزی دارد. طی مطالعات و بررسیهای علمی دریافتیم که این ماده برای پوست فواید بسیاری دارد؛ از جمله خاصیتهای ضدباکتری، ضدقارچ، ضدالتهاب و بازسازی سلولی. همین پژوهشها ما را به این نتیجه رساند که میتوان از برموم در تولید محصولات مراقبتی و بهداشتی بهره گرفت. همچنین با مطالعه بازارهای جهانی متوجه شدیم که محصولات حاوی برموم اغلب قیمتهای بالایی دارند، زیرا طبیعی و ارگانیکاند و جایگاه ویژهای در طب مکمل و مراقبت پوست دارند.
وی تصریح کرد: این اطلاعات علمی ما را بر آن داشت که وضعیت تولید داخلی این نوع محصولات را بررسی کنیم. متوجه شدیم که در ایران هنوز روی برموم بهعنوان پایه تولید صابون و محصولات پوستی کار جدی نشده است و این خلأ میتواند یک فرصت طلایی باشد. به همین دلیل تصمیم گرفتیم فاز عملیاتی پروژه را آغاز کنیم، در ابتدا در یک کارگاه کوچک خانگی، نمونههای اولیه صابون را با بهرهگیری از برموم طبیعی تولید کردیم. این نمونهها بهصورت محدود بین اعضای خانواده و دوستان توزیع شد تا بازخوردهای اولیه دریافت شود. نتایج بدست آمده مثبت بود و افراد مختلف از نرمی پوست، کاهش التهاب و بهبود مشکلات پوستی خبر دادند.
کارشناس صنایع شیمی بیان کرد: همین بازخوردهای مثبت موجب شد روی ترکیبات دقیقتر کار کنیم و فرمولاسیون را بهینه کنیم. درصد هر ماده، دمای اختلاط، زمان واکنش و میزان pH ترکیب مورد بررسی قرار گرفت تا به نتیجهای دقیق و پایدار برسیم. بتازگی سه نوع صابون اصلی تولید میکنیم: صابون برموم، صابون عسل، و صابون شیر و عسل. هر کدام از این صابونها دارای خواص ویژهای هستند و آنها را بهصورت جداگانه فرموله میکنیم. تولید این محصولات به روش دستساز انجام میشود و در هیچکدام از مراحل آن از ترکیبات شیمیایی، نگهدارندهها، یا رنگهای مصنوعی استفاده نمیشود. هدف ما تولید محصولی طبیعی و درمانی است.
سلیمانی تاکیید کرد: یکی از اصلیترین ویژگیهای صابونهای ما، خاصیت درمانی آنهاست. بهویژه صابون برموم که خاصیت آنتیبیوتیکی و ضدالتهابی قوی دارد. این صابون برای پوستهای حساس، مستعد آکنه و دارای لک بسیار مفید است. از طرفی صابون شیر و عسل نیز خاصیت نرمکنندگی و تغذیهکننده قوی دارد و میتواند برای پوستهای خشک و کمآب بسیار مؤثر باشد. تمامی این صابونها با حفظ رطوبت طبیعی پوست طراحی شدهاند و برخلاف صابونهای شیمیایی که موجب خشکی پوست میشوند، تعادل چربی پوست را حفظ میکنند.
وی ادامه داد: اصطلاح دقیقتری که برای این نوع محصولات میتوان به کار برد پن شستوشو است. چون از لحاظ ساختار مولکولی و عملکرد، این صابونها به پنهای تخصصی پوست نزدیکترند تا صابونهای کلاسیک. فرمولاسیون پنها به گونهای است که قدرت پاککنندگی در عین محافظت از سد پوستی را فراهم میآورند و همین ویژگی را در محصولاتمان لحاظ کردهایم. بر این اساس، میتوان گفت صابونهای ما نهتنها یک شوینده بلکه یک محصول مراقبتی کامل محسوب میشوند.
کارشناس صنایع شیمی خاطرنشان کرد: در زبان علمی به برموم (Propolis) گفته میشود، یک ترکیب طبیعی است که زنبورهای عسل از صمغ درختان، رزین گیاهان و شیره طبیعی استخراج میکنند. زنبورها این ترکیب را برای پر کردن درزهای کندو و ضدعفونی محیط داخلی استفاده میکنند. از آن جایی که محیط داخل کندو باید استریل باشد تا رشد لاروها بدون آلودگی انجام شود، زنبورها از برموم برای ایجاد یک سد دفاعی استفاده میکنند. این ماده به رنگ سبز تیره متمایل به قهوهای است و حالتی چسبناک و مومی دارد. برای استفاده انسانی، برموم باید طی فرایندی خاص خالصسازی شده و بهصورت عصاره دربیاید تا ناخالصیهای آن حذف شود. ما در فرایند تولید صابونها از همین عصاره خالصشده استفاده میکنیم.
سلیمانی عنوان کرد: پایه اصلی صابونهای ما گلیسیرین است؛ ترکیبی که خاصیت مرطوبکنندگی بسیار قوی دارد و بهطور طبیعی در بسیاری از فراوردههای مراقبتی استفاده میشود. به این پایه، ترکیباتی همچون موم طبیعی زنبور، عسل ارگانیک، برموم خالص و در برخی مدلها، شیر تازه اضافه میشود. نکته مهم در این میان تنظیم دقیق نسبت مواد و pH نهایی است. اگر ترکیب بیش از حد قلیایی یا اسیدی باشد، به پوست آسیب میرساند؛ بنابراین ما در هر مرحله از تولید، نمونهها را آزمایش میکنیم تا هم ترکیب پایدار باشد و هم ایمنی مصرفکننده تضمین شود.
وی افزود: تولید ما در حال حاضر در سطح نیمهصنعتی انجام میشود. این بدان معناست که حجم تولید محدود است، اما بهصورت مستمر و با رعایت استانداردهای بهداشتی انجام میشود. تولید انبوه این نوع محصولات مستلزم استفاده از ماشینآلات صنعتی و فرایندهای اتوماتیک است که ممکن است بخشی از خاصیت طبیعی محصول را کاهش دهد. بتازگی ترجیح میدهیم کیفیت و اصالت دستساز بودن را حفظ کنیم، اما در صورت افزایش تقاضا، آمادگی داریم ظرفیت تولید را افزایش دهیم؛ مشروط به آنکه خواص درمانی و طبیعی محصول حفظ شود.
کارشناس صنایع شیمی تاکید کرد: یکی از بزرگترین مشکلات ما در مسیر توسعه بازار، دریافت نکردن مجوز رسمی بهداشتی است، چون فرایند تولید ما سنتی محسوب میشود، دریافت کد بهداشتی از سازمان غذا و دارو با پیچیدگیهایی روبهرو است، این موضوع موجب شده نتوانیم محصولات را به داروخانهها یا فروشگاههای زنجیرهای بزرگ عرضه کنیم، مسیر فروش ما بیشتر بهصورت مستقیم و از طریق بازاریابی فردی و شبکهای انجام میشود. در صورتی که موفق به دریافت مجوز شویم، میتوانیم نهتنها بازار داخلی را پوشش دهیم بلکه بهصورت رسمی وارد حوزه صادرات نیز شویم.
سلیمانی تصریح کرد: با وجود همه موانع، به آینده این محصول بسیار امیدواریم، روند جهانی بهروشنی نشان میدهد که مصرفکنندگان بهسمت محصولات طبیعی، فاقد مواد شیمیایی و ارگانیک تمایل پیدا کردهاند. این تغییر نگرش فرصتی طلایی برای تولیدکنندگان محصولات پاک و سالم ایجاد کرده است. صابونهای ما پاسخگوی این نیاز هستند؛ چرا که علاوه بر فاقد بودن از ترکیبات مضر، از موادی ساخته شدهاند که هرکدام بهتنهایی خواص درمانی اثباتشده دارند. برنامه ما در آینده شامل توسعه سبد محصولات، تنوع در ترکیبات و بستهبندیهای بهداشتیتر است. همچنین قصد داریم وارد تولید محصولاتی همچون کرم، بالم لب و لوسیون با پایه برموم شویم. این گسترش نیازمند حمایت، فضای تولیدی مناسب و تسهیل در دریافت مجوزهای بهداشتی است.
وی در پایان بیان کرد: بهدنبال حفظ کیفیت و سلامت مصرفکننده هستیم و این اصل را در تمامی مراحل تولید لحاظ خواهیم کرد. برموم تنها یک ماده کاربردی در صنایع بهداشتی امروز نیست؛ بلکه در تاریخ نیز جایگاه ویژهای دارد. در تمدنهایی، چون مصر باستان، از ترکیب موم و برموم برای مومیایی کردن اجساد استفاده میشده است، چرا که خاصیت ضد فساد بسیار بالایی دارد. این ماده با ایجاد یک سد میکروبی، مانع از تجزیه و تخریب میشود و این ویژگی تا به امروز در علوم زیستی مورد توجه قرار گرفته است. اینکه زنبور عسل بتواند چنین مادهای تولید کند، نشانهای از اعجاز طبیعت و ظرفیت بالای بهرهبرداری از منابع طبیعی در خدمت سلامت انسان است.
برموم زنبور عسل، مادهای طبیعی با خواص درمانی که مسیر تولید صابونهای دستساز، ارگانیک و ضدالتهاب را در ایران متحول کرده است.
به گزارش ایمنا، ورود برموم به حوزه تولید صابونهای طبیعی و دستساز، نقطه عطفی در مسیر بازگشت به مراقبتهای اصیل و غیرشیمیایی از پوست انسان بهشمار میرود. این ماده بینظیر که بهطور طبیعی توسط زنبورها برای دفاع از کندو تولید میشود، اکنون به یکی از مؤثرترین ترکیبات در فرمولاسیون محصولات پوستی تبدیل شده است. ویژگیهای متعدد برموم، از جمله خاصیت ضدباکتری، ضدقارچ، ضدالتهاب، و توانایی بالا در بازسازی سلولهای پوستی، آن را به گزینهای بیرقیب در صنعت بهداشت و مراقبت شخصی بدل کرده است.
در کنار ارزش افزوده درمانی، فرایند تولید صابونهای برموممحور در سطح نیمهصنعتی و با رعایت اصول علمی، بهخوبی نشان میدهد که میتوان میان اصالت تولید سنتی و استانداردهای بهداشتی روز، توازن ایجاد کرد. این محصولات، برخلاف بسیاری از شویندههای صنعتی، فاقد مواد نگهدارنده، رنگهای مصنوعی و ترکیبات شیمیایی آسیبرساناند و با پوست انسان بهطورکامل سازگار عمل میکنند.
با توجه به روند رو به رشد گرایش جهانی به محصولات ارگانیک و پاک، تولید صابونهای طبیعی با ترکیباتی همچون برموم، نهتنها یک فرصت اقتصادی، بلکه پاسخی هوشمندانه به نیازهای نوین مصرفکنندگان است. اگر موانع قانونی برای دریافت مجوزهای بهداشتی رفع شود، این محصولات میتوانند سهم قابلتوجهی از بازار داخلی و حتی صادرات را در اختیار بگیرند، بر این اساس آینده صابونهای طبیعی بر پایه برموم، آیندهای روشن، رقابتی و مبتنی بر سلامت پایدار پوست و محیط زیست خواهد بود.