به گزارش مجله خبری نگار/دانشمندان دانشگاه گوتنبرگ دریافتهاند که علیرغم تغییرات فاجعهبار اقلیمی و انقراضهای دستهجمعی، اکوسیستمهای گیاهخواران بزرگ در طول ۶۰ میلیون سال گذشته انعطافپذیری قابل توجهی از خود نشان دادهاند. اما نرخ فعلی نابودی ناشی از فعالیتهای انسانی ممکن است سومین نقطه بیبازگشت را نزدیکتر کند. این اثر در مجله Nature Communications (NatCom) منتشر شده است.
با تجزیه و تحلیل بیش از ۳۰۰۰ فسیل از گیاهخواران بزرگ - از ماستودونها گرفته تا کرگدنهای ماقبل تاریخ - محققان توانستند چگونگی تأثیر تغییرات جهانی بر ترکیب جوامع را بدون تخریب ساختار عملکردی آنها ردیابی کنند.
دانشمندان دو نقطه عطف اصلی زیستکره را شناسایی کردهاند. اولین نقطه عطف ۲۱ میلیون سال پیش با بسته شدن تتیس باستانی و تشکیل خشکی بین آفریقا و اوراسیا رخ داد. این امر باعث مهاجرتهای گسترده شد که تصویر جهانی از تنوع زیستی را تغییر داد. نقطه عطف دوم حدود ۱۰ میلیون سال پیش رخ داد، زمانی که آب و هوا خشکتر و سردتر شد، جنگلها جای خود را به استپها دادند و اکوسیستمها شروع به از دست دادن گونهها و تنوع عملکردی کردند. با این حال، اکوسیستمها سازگار شدند و ساختار اولیه خود را حفظ کردند.
ایگناسیو لاساگاباستر، یکی از نویسندگان این مطالعه، توضیح داد: «مثل یک تیم فوتبال است که بازیکنان تغییر میکنند، اما برنامه بازی ثابت میماند.».
اما محققان هشدار میدهند که تابآوری این جوامع ممکن است رو به کاهش باشد.
خوان کانتالاپیدرا، نویسنده اصلی این مطالعه، افزود: «سرعت تغییرات امروز بیسابقه است. ما نه تنها گونهها را از دست میدهیم، بلکه کارکردهایی را که آنها انجام میدهند نیز از دست میدهیم؛ و اگر این روند ادامه یابد، ممکن است سیستم نتواند در برابر آن مقاومت کند.»
محققان تأکید میکنند که نه تنها باید به حفظ گونههای منفرد، بلکه به حفظ تنوع نقشهایی که آنها در طبیعت ایفا میکنند نیز توجه شود - قبل از اینکه سومین تغییر جهانی برگشتناپذیر آغاز شود.