به گزارش مجله خبری نگار، بر اساس مطالعهای از مرکز پزشکی دانشگاه میشیگان، یک اختلال خواب شایع، اما کمتر تشخیص داده شده، در بزرگسالان، به ویژه زنان، به زوال عقل منجر میشود. این یافتهها در مجله SLEEP Advances منتشر شده است.
محققان این موضوع را با بررسی دادههای نظرسنجی و غربالگری شناختی از بیش از ۱۸۵۰۰ بزرگسال برای تعیین تأثیر بالقوه آپنه انسدادی خواب شناخته شده یا مشکوک بر خطر ابتلا به زوال عقل دریافتند.
آپنه انسدادی خواب یک اختلال مزمن خواب است که با دورههای تنفس غیرطبیعی یا محدود در طول خواب مشخص میشود.
در بین تمام بزرگسالان ۵۰ سال به بالا، ابتلا به آپنه انسدادی خواب یا علائم آن (از آنجایی که افراد اغلب نمیدانند که این مشکل را دارند) با احتمال بیشتر داشتن علائم یا تشخیص زوال عقل در سالهای بعد مرتبط بود.
اگرچه تفاوت کلی در تشخیص زوال عقل هرگز از ۵٪ تجاوز نکرد، اما این ارتباط حتی پس از اینکه محققان بسیاری از عوامل دیگر مؤثر بر خطر زوال عقل، مانند نژاد و تحصیلات، را در نظر گرفتند، از نظر آماری معنادار باقی ماند.
در هر سنی، زنانی که آپنه خواب شناخته شده یا مشکوک به آن داشتند، بیشتر از مردان در معرض ابتلا به زوال عقل بودند.
در واقع، با افزایش سن، میزان تشخیص زوال عقل در بین مردان کاهش و در بین زنان افزایش یافته است.
تیفانی جی. بریلی، یکی از نویسندگان این مقاله از سیستم سلامت دانشگاه میشیگان، میگوید: «یافتههای ما بینشهای جدیدی در مورد نقش اختلالات خواب قابل درمان در سلامت شناختی بلندمدت در سطح جمعیت، هم در زنان و هم در مردان، ارائه میدهد.»
محققان میگویند دلایل تفاوتهای جنسیتی در تشخیص زوال عقل بر اساس وضعیت آپنه خواب هنوز مشخص نیست. با این حال، آنها چندین توضیح احتمالی ارائه میدهند.
زنانی که آپنه خواب متوسط دارند، ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی عروقی باشند و بیشتر از بیخوابی رنج ببرند که میتواند بر عملکرد شناختی تأثیر منفی بگذارد.
گالیت لوی دونیتز، یکی از نویسندگان این مطالعه از دانشگاه میشیگان، میگوید: «سطح استروژن با ورود زنان به دوران یائسگی شروع به کاهش میکند که میتواند بر مغز آنها تأثیر بگذارد. در این مدت، آنها بیشتر مستعد تغییرات در حافظه، خواب و خلق و خو هستند که میتواند منجر به زوال شناختی شود. آپنه خواب پس از یائسگی به طور قابل توجهی افزایش مییابد، اما همچنان تشخیص داده نمیشود. ما به مطالعات اپیدمیولوژیک بیشتری نیاز داریم تا بهتر درک کنیم که چگونه اختلالات خواب در زنان بر سلامت شناختی آنها تأثیر میگذارد.»
شش میلیون آمریکایی رسماً مبتلا به آپنه خواب تشخیص داده شدهاند، اما اعتقاد بر این است که حدود ۳۰ میلیون نفر از این اختلال رنج میبرند.
در گزارشی که در سال ۲۰۲۴ منتشر شد، کمیسیون لنست چندین عامل خطر قابل اصلاح را شناسایی کرد که در مجموع حدود ۴۰ درصد از موارد زوال عقل در سراسر جهان را تشکیل میدهند.
اگرچه خواب به عنوان یک عامل خطر رسمی در نظر گرفته نشده بود، اما هیئت داوران خاطرنشان کرد که آپنه خواب «ممکن است با زوال عقل مرتبط باشد» و افزودن سوالات غربالگری در مورد زوال عقل را برای افراد مبتلا به این اختلال خواب در نظر گرفت.
سایر عوامل خطر قابل اصلاح برای زوال عقل شامل بیماریهای قلبی عروقی و مشکلات سلامت روان است که در صورت عدم درمان آپنه خواب، میتوانند بدتر شوند.
بریلی گفت: «آسیب بالقوه ناشی از آپنه خواب، که بسیاری از آنها تهدیدکننده و منجر به زوال شناختی میشوند، اهمیت تشخیص و درمان زودهنگام را برجسته میکند.» «آپنه انسدادی خواب و محرومیت از خواب و تکهتکه شدن خواب ناشی از آن همچنین با تغییرات التهابی در مغز مرتبط است که ممکن است در اختلال شناختی نقش داشته باشد.»
مطالعه پزشکی میشیگان از دادههای موجود از مطالعه سلامت و بازنشستگی، یک نظرسنجی مداوم که نماینده آمریکاییهای ۵۰ سال به بالا است، استفاده کرد.
رونالد دی. چروین، یکی از نویسندگان این مقاله، گفت: «این طرح مطالعه نمیتواند به طور قطعی ثابت کند که آپنه خواب باعث زوال عقل میشود. این امر احتمالاً مستلزم یک کارآزمایی تصادفی در طول سالهای متمادی است تا اثرات درمان آپنه خواب با اثرات عدم درمان مقایسه شود.» «از آنجا که ممکن است مدت زیادی طول بکشد، اگر اصلاً چنین کارآزماییای انجام شود، تجزیه و تحلیلهای گذشتهنگر مانند ما در پایگاههای داده بزرگ ممکن است در سالهای آینده جزو آموزندهترینها باشند. در عین حال، نتایج شواهد جدیدی را ارائه میدهند که پزشکان و بیماران باید هنگام تصمیمگیری در مورد آزمایش و درمان آپنه خواب، این احتمال را در نظر بگیرند که آپنه خواب درمان نشده باعث ایجاد یا بدتر شدن زوال عقل میشود.»