به گزارش مجله خبری نگار، یک تیم بینالمللی از دانشمندان دانشگاههای پیشرو و آژانسهای فضایی گزارش دادهاند که «نکروز» - نوعی مرگ سلولی تصادفی - آنطور که قبلاً تصور میکردیم، پایان راه نیست. در عوض، میتواند دروازه طلایی برای درمان بیماریهای مزمن، افزایش طول عمر انسان و حتی کمک به فضانوردان در تحمل سختیهای پروازهای فضایی
این تحول علمی توسط یک تیم تحقیقاتی برجسته از دانشگاه کالج لندن، شرکت بیوتکنولوژی Linkevity و آژانس فضایی اروپا هدایت میشود که اکنون نکروز را عامل اصلی آسیب بافتی و زوال عملکردی میدانند.
دکتر کیث سیو، یکی از اعضای این تیم، توضیح میدهد: «هیچکس دوست ندارد در مورد مرگ، حتی مرگ سلولی، صحبت کند و شاید به همین دلیل است که ما درک بسیار ضعیفی از فیزیولوژی مرگ داریم.» نکروز سلولی خود نوعی مرگ است. اگر تعداد کافی از سلولها بمیرند، بافت میمیرد و سپس ما میمیریم. سوال این است: چه میشود اگر بتوانیم به طور موقت روند پوسیدگی را متوقف یا معکوس کنیم؟
خطر نکروز در مکانیسم مخرب آن نهفته است، که به موجب آن سلولهای آلوده در معرض هجوم عظیم یونهای کلسیم قرار میگیرند و عملکردهای حیاتی آنها را مختل میکنند. این در نهایت منجر به پارگی آنها و ریختن محتوای سمی آنها به سلولهای همسایه میشود. این فرآیند تنها به سلول آلوده محدود نمیشود، بلکه به یک اپیدمی سلولی تبدیل میشود که مانند آتشسوزی گسترده میشود، و به همین دلیل است که بیماریهایی مانند آلزایمر، نارسایی کلیه و بیماریهای قلبی با افزایش سن بدتر میشوند.
دکتر کارینا کرن، نویسنده اصلی این مطالعه، میگوید: «نکروز در تمام این مدت از دید پنهان بوده است.» این فقط یک نقطه پایانی نیست، بلکه یک مکانیسم مرکزی است که از طریق آن آسیب سیستمیک در سراسر بدن گسترش مییابد و آن را به یک نقطه عطف حیاتی در بسیاری از بیماریها تبدیل میکند. این کشف علمی، دریچهای به سوی امکانات درمانی بیسابقهای، از درمان بیماریهای پیری گرفته تا ترمیم آسیبهای عصبی و حتی افزایش طول عمر، میگشاید.
شاید هیجانانگیزترین این کاربردها، پتانسیل استفاده از این اکتشافات برای فعال کردن اکتشافات اعماق فضا باشد. در محیط خشن فضا، جایی که فضانوردان در معرض تشعشعات کیهانی مرگبار و جاذبه صفر قرار دارند، فرآیندهای پیری با سرعت شگفتآوری تسریع میشوند.
یک مطالعه در سال ۲۰۲۴، وخامت سریع عملکرد کلیه در فضانوردان را نشان داد و نگرانیهای جدی را در مورد احتمال بقای طولانی مدت در خارج از زمین ایجاد کرد.
تیم تحقیقاتی مطالعه خود را که در مجله Nature Oncogene منتشر شده است، با خوشبینی محتاطانه به پایان میرساند. دکتر کرن معتقد است که «توانایی کنترل نکروز، حتی به طور موقت، ممکن است ما را قادر سازد تا این چرخههای مخرب را در منشأ آنها متوقف کنیم، به این ترتیب فرآیندهای فیزیولوژیکی طبیعی از سر گرفته میشوند و شاید حتی بازسازی بافت آسیبدیده تحریک شود.»
این امید علمی جدید نه تنها میتواند آینده پزشکی روی زمین را تغییر دهد، بلکه میتواند دریچهای به سوی عصر جدیدی از اکتشافات فضایی انسان نیز بگشاید.
منبع: Interesting Engineering