به گزارش مجله خبری نگار، تحقیقات جدید نشان میدهد کودکان پیشدبستانی که بیشتر میپرند، میدوند و بازی میکنند، حافظه و مهارتهای حل مسئله قویتری را پرورش میدهند که این امر نقش مهم حرکت در یادگیری اولیه را برجسته میکند.
آیا توانایی کودک در پریدن، دویدن یا گرفتن چیزی میتواند مهارتهای شناختی آینده او را پیشبینی کند؟ در مطالعهای که اخیراً در مجله Pediatric Research منتشر شده است، تیمی از دانشمندان اسپانیایی گزارش دادند که کودکان پیشدبستانی با آمادگی جسمانی بهتر، در کارهایی که نیاز به حافظه فعال، بازداری و انعطافپذیری شناختی دارند، عملکرد بسیار بهتری دارند. این یافتهها بر لزوم ادغام فعالیتهای حرکتی در آموزشهای اولیه برای ارتقای رشد جسمی و شناختی تأکید میکند.
کودکانی که در آزمونهای سرعت، چابکی و قدرت عضلانی بهترین عملکرد را داشتند، بیشترین پیشرفت را در حافظه کاری و کنترل توجه نشان دادند.
شواهد تحقیقاتی فزاینده در مورد چاقی دوران کودکی و اختلالات متابولیک، اهمیت سطوح بهینه فعالیت بدنی در کودکان را برجسته میکند. با این حال، تحقیقات جدید نشان میدهد که فعالیت بدنی برای رشد شناختی نیز مهم است.
عملکرد اجرایی (EF) شامل تواناییهای شناختی اصلی مانند حافظه کاری، کنترل مهاری (مقاومت در برابر حواسپرتی) و انعطافپذیری شناختی (سازگاری با قوانین جدید) است. این مهارتها به کودکان کمک میکند تا برنامهریزی کنند، دستورالعملها را دنبال کنند و وظایف خود را مدیریت کنند. تحقیقات قبلی نشان میدهد که فعالیت بدنی تأثیرات مثبتی بر EF در کودکان و نوجوانان در سن مدرسه دارد، اما تحقیقات در مورد کودکان پیشدبستانی همچنان محدود است.
با این حال، رابطه دقیق بین اجزای مختلف آمادگی جسمانی، زمان بیتحرکی و EF هنوز مورد بحث است. برخی مطالعات نشان میدهند که آمادگی قلبی عروقی تأثیر عمیقی بر رشد شناختی دارد، در حالی که برخی دیگر بر قدرت عضلانی یا چابکی تأکید دارند. علاوه بر این، اثرات کاهش رفتارهای بیتحرک بر عملکرد شناختی در کودکان خردسال به طور کامل مورد مطالعه قرار نگرفته است. هدف مطالعه حاضر، پرداختن به این شکاف دانش با بررسی چگونگی تأثیر آمادگی جسمانی و فعالیت بر حوزههای خاص EF در کودکان پیشدبستانی است.
قدرت گرفتن اجسام، معیاری برای سنجش آمادگی عضلانی، توانایی کودکان پیشدبستانی را در مقاومت در برابر حواسپرتی در حین انجام وظایف پیشبینی میکند و از عملکرد آنها در حین ورزشهای قلبی عروقی پیشی میگیرد.
این مطالعه ارتباط بین آمادگی جسمانی، فعالیت بدنی، رفتار کمتحرک و چهار حوزه EF را در کودکان پیشدبستانی ۳ تا ۵ ساله بررسی کرد. محققان یک مطالعه مقطعی شامل ۲۴۱ کودک از دو مدرسه در اسپانیا انجام دادند.
از باتری PREFIT برای ارزیابی سطح آمادگی جسمانی استفاده شد. این مجموعه آزمون، یک آزمون استاندارد است که قدرت عضلانی (از طریق قدرت گرفتن دست و پرش طول ایستاده)، سرعت/چابکی (از طریق دو شاتل ۴ x ۱۰ متر) و آمادگی قلبی تنفسی (از طریق دو شاتل ۲۰ متر) را اندازهگیری میکند. نتایج آزمون هر کودک بر اساس سن و جنسیت تنظیم و در یک نمره کلی تناسب اندام ترکیب شد.
عملکرد اجرایی با استفاده از جعبه ابزار سالهای اولیه، یک ارزیابی شناختی مبتنی بر آیپد که حافظه کاری بصری-فضایی، حافظه کاری واجشناختی، بازداری (با استفاده از تکلیف برو/نرو) و تغییر شناختی (با استفاده از تکلیف مرتبسازی کارت) را ارزیابی میکند، اندازهگیری شد. کودکان برای اندازهگیری سطح فعالیت به مدت شش روز متوالی، از شتابسنج GENEActiv استفاده کردند که فعالیت بدنی و مدت زمان نشستن آنها را ثبت میکرد. سپس محققان روابط بین این متغیرها را تجزیه و تحلیل کردند و عوامل مخدوشکنندهای مانند جنسیت و سن را کنترل کردند.
بیتحرکی به همه مهارتهای شناختی آسیب نرساند: کودکانی که کمتر مینشستند، در وظایف حل مسئله خلاقانه، مانند مرتبسازی اشکال طبق قوانین جدید، عملکرد یکسانی داشتند.
این مطالعه نشان داد که کودکان پیشدبستانی با سطح آمادگی جسمانی بالاتر، در تمام وظایف EF عملکرد به مراتب بهتری داشتند. به طور خاص، آمادگی جسمانی بهتر با حافظه کاری دیداری-فضایی و واجشناختی قویتر، بازداری بهبود یافته و تغییر شناختی بهبود یافته مرتبط بود. سرعت/چابکی و قدرت عضلانی قویترین ارتباط را با EF در بین اجزای آمادگی جسمانی فردی نشان دادند، در حالی که آمادگی قلبی تنفسی تأثیر متوسط اما مثبتی داشت.
علاوه بر این، مشارکت بیشتر در کل فعالیتهای بدنی (ترکیب سبک، متوسط و شدید) با حافظه کاری بهتر و کنترل مهاری مرتبط بود. برعکس، مدت زمان طولانیتر بیتحرکی با حافظه کاری واجشناختی ضعیفتر و عملکرد بازداری مرتبط بود، اگرچه هیچ ارتباط معناداری با تغییر شناختی یافت نشد. نتایج نشان داد که کاهش نشستن طولانی مدت و افزایش فعالیت بدنی در اوایل کودکی میتواند جنبههای خاصی از عملکرد شناختی را به طور قابل توجهی بهبود بخشد. با این حال، سطوح فعالیت بدنی متوسط تا شدید (MVPA) همبستگی قوی با EF نداشت، که نشان میدهد کل دامنه حرکتی، به جای فقط شدت ورزش، ممکن است در این مرحله از رشد اهمیت بیشتری داشته باشد.
با وجود این نتایج قانعکننده، این مطالعه محدودیتهایی دارد. به عنوان یک مطالعه مقطعی، این مطالعه نتوانست رابطه علی و معلولی بین سطح آمادگی جسمانی و عملکرد شناختی برقرار کند. محققان معتقدند که برای تأیید اینکه آیا بهبود آمادگی جسمانی مستقیماً EF را افزایش میدهد یا خیر، مطالعات طولی مورد نیاز است. علاوه بر این، اگرچه اندازهگیریهای مبتنی بر شتابسنج دادههای عینی ارائه میدهند، اما ممکن است تمام جنبههای حرکت فیزیکی، مانند بازی بدون ساختار، را ثبت نکنند. تنوع محدود نمونه (دو مدرسه در یک منطقه) نیز ممکن است بر تعمیمپذیری تأثیر بگذارد.
در نتیجه، این مطالعه بر اهمیت فعالیت بدنی و تناسب اندام در توسعه مهارتهای شناختی خاص در کودکان پیشدبستانی تأکید کرد. نتایج نشان داد که تشویق به حرکت و محدود کردن رفتارهای بیتحرک میتواند تأثیر مثبتی بر حافظه فعال و بازداری داشته باشد و نشان داد که مربیان و والدین باید بازیهای فعال، ورزشهای ساختارمند و محیطهای یادگیری مناسب برای حرکت را در اولویت قرار دهند تا از رشد شناختی کودکان حمایت کنند. تحقیقات بیشتر، به ویژه مطالعات طولی، برای تعیین اثرات بلندمدت این ارتباطات نیز مورد نیاز است.
* اطلاعات ارائه شده صرفاً جهت اطلاع رسانی است و به عنوان توصیهای برای درمان بیماریها عمل نمیکند.