ماجرای فرسایش جهانی در سواحل قاره‌ها

به گزارش مجله خبری نگار/برنا؛ تحقیقات جدید دانشگاه استنفورد انتظارات درباره وجود رسوبات وسیع ناشی از تغییرات اقلیمی ۳۴ میلیون سال پیش را به چالش کشیده و به جای آن الگوی فرسایش جهانی را نشان می‌دهد. این کشف می‌تواند درک ما از تأثیرات تغییرات اقلیمی بر سیستم‌های رسوبی را بهبود بخشد.

بر اساس مدل‌های معتبر، سرد شدن و کاهش شدید سطح دریا در حدود ۳۴ میلیون سال پیش باید منجر به فرسایش وسیع قاره‌ای و رسوب‌گذاری مقادیر زیادی مواد شنی در بستر اقیانوس می‌شد. این دوره از تغییرات اقلیمی یکی از شدیدترین تغییرات اقلیمی بر روی زمین پس از انقراض دایناسور‌ها به شمار می‌آید.

اما یک بررسی جدید از سوی محققان استنفورد بر روی صد‌ها مطالعه، نشان می‌دهد که در حاشیه‌های تمامی قاره‌ها، رسوبات زیادی که به این دوره تعلق دارند، یافت نشده است. این شکاف جهانی در سوابق ژئولوژیکی به تازگی در نشریه «Earth-Science Reviews» منتشر شده است.

استفان گراهام، استاد پژوهش در دانشکده پایداری دانشگاه استنفورد، گفت: «این نتایج ما را به فکر واداشته که تمام این رسوبات کجا رفته‌اند؟ پاسخ به این سوال به ما کمک می‌کند تا درک بهتری از عملکرد سیستم‌های رسوبی و چگونگی تأثیر تغییرات اقلیمی بر سوابق رسوبی عمیق دریایی پیدا کنیم.»

این شکاف ژئولوژیکی، بینش‌های تازه‌ای در مورد فرآیند‌های رسوب‌گذاری و فرسایش ارائه می‌دهد و می‌تواند به پژوهشگران کمک کند تا ابعاد تغییرات اقلیمی امروز را بهتر درک کنند.

در دوره ائوسن-اولیگوسن، زمین دچار سرد شدن عمیق شد و صفحات یخ بزرگی در قطب جنوب شکل گرفتند. سطح دریا به شدت کاهش یافت و حیات دریایی و زمینی آسیب دید. در این تحقیق، محققان به بررسی تأثیرات شرایط ائوسن ابتدایی بر سیستم‌های رسوب‌گذاری در اعماق دریا پرداختند و دریافتند که رسوبات شنی در حوضه‌های اقیانوسی موجود در حاشیه‌های قاره‌ای فراوان بوده‌اند.

به گفته زک بورتون، نویسنده اصلی مطالعه، این تحقیق نخستین بار به بررسی جهانی پاسخ سیستمی عظیم رسوبی در طول انتقال شدید ائوسن-اولیگوسن پرداخته است.

در این تحقیق، محققان به طور دقیق از میان ادبیات علمی و فنی مستندات مربوط به رسوبات باستانی تا چند کیلومتر زیر بستر دریا کاوش کردند. این ادبیات شامل مطالعات مربوط به حفاری‌های نفت و گاز دریایی، مطالعات در سطح زمین و تفسیر داده‌های لرزه‌ای برای استنباط خصوصیات رسوبی ائوسن اولیگوسن بود.

بورتون و همکارانش هنگام بررسی داده‌ها با یک معما مواجه شدند: نبود رسوبات شنی قابل توجه. آنها متوجه شدند که در طی تغییرات شدید آب و هوایی و اقیانوس‌شناسی، عدم وجود رسوبات شنی در رکورد سنگی مشهود است.

محققان چند فرضیه درباره دلیل این کمبود رسوب ارائه کردند. جریانات قوی در کف اقیانوس که به وسیله دما و شوری آب‌ها تقویت شده، ممکن است باعث فرسایش بستر دریا و جارو کردن رسوبات شده باشد. همچنین، مکانیزم‌هایی از قاره‌های در معرض افت سطح دریا ممکن است رسوبات را به طور کامل از بین ببرند و به بستر‌های عمیق‌تر منتقل کنند.

این پژوهش‌ها به درک ما از تأثیرات قابل توجه تغییرات آب و هوایی کمک می‌کند و به ما یادآوری می‌کند که تغییرات اقلیمی ناگهانی می‌تواند تأثیرات عمیقی بر روی سطح زمین داشته باشد.
گراهام گفت: «یافته‌های ما می‌تواند به ما کمک کند تا بفهمیم چه تغییرات رادیکالی ممکن است در سطح زمین در برابر تغییرات سریع آب و هوایی رخ دهد. گذشته ژئولوژیکی به ما در درک حال و به ویژه آینده کمک می‌کند.»