به گزارش مجله خبری نگار، این شرکت که هم تخصصی و دانشبنیان است و هم در حال حاضر تولید انبوه دارد، در سال ۱۳۹۱ در شیراز تأسیس و از سال ۱۳۹۸ وارد تولید انبوه برای خودروساز شد.
محمد احسان خضری، مدیرعامل این شرکت در ارتباط با احساس نیازی که در مورد تولید این محصول دانشبنیان وجود داشت میگوید: «در حال حاضر این محصول تماما وارداتی است که مشکلاتی نظیر بهای تمام شده و عدم تطبیق با خودروی ایرانی دارد.
از طرفی بنا به دلایل مهم که بازار ایران دارد تولیدکننده باید بتواند تطبیق با شرایط داخل دهد که تا الان نمونه خارجی این تطبیق را نتوانسته انجام دهد که البته ما هم هنوز پشت سد تولید انبوه به خاطر جریان نقدینگی سرمایه در گردش ایستادیم.
مورد بعدی در مورد احساس نیاز تولید این محصول در داخل نیز این بود که محصولی که در داخل تولید میشود یک سری استاندارد میخواهد از جمله آیای تی اف (IATF که معمولا آن شرکتهای تولیدکننده قطعات وارداتی این را ندارند، اما خودروساز داخلی این را الزام میکند و باعث میشود معمولا قطعات داخلی باکیفیتتر شوند.»
خضری در ارتباط با آغاز به کار این شرکت میگوید: «سال ۱۳۹۱ شرکت را تأسیس کردیم. ابتدا با چهار نفر فارغالتحصیل فیزیک دانشگاه شیراز کار را شروع کردیم و نیروهایی با تخصصهای دیگر به ما اضافه شدند. سالهای ابتدایی فعالیت ما مربوط به کارهایی برای سازمانهای تحقیقاتی در صنایعهای تک در حوزه اپتیک، افتوتونیک بود.
از سال ۹۶ وارد صنعت خودرو شدیم و توانستیم در این حوزه هم کیفیت را بالا ببریم و هم قیمت را از بهای تمام شده محصولات وارداتی کمتر دربیاوریم.
مشتری اصلی ما زنجیره تأمین شرکت ساپکو است، محصولاتی هم که تولید میکنیم انواع کروز کنترل و مالتی مدیای خودروهای دنا، تارا، پارس و متعلقات آن (برد و دسته سیم) است.
از سال ۱۴۰۱ هم پروژهای را برای سنسور نور و باران آغاز کردیم که از صفر تا صد، یعنی طراحی اولیه، دریافت نیاز خودروساز آغاز شد تا الان که به مرحله پیش تولید رسیده است. یعنی نمونه اولیه این محصول ساخته شده و گواهی دانش بنیان گرفته و رونمایی هم شده است.»
محمد حسن آسترکی، مدیرفنی این شرکت درباره این شرکت و محصولات آن میگوید: «این شرکت تولیدکننده محصولات الکترونیکی است و عمده فعالیت ما مربوط به قطعات الکترونیکی در حوزه خودرو است. کارگاه ما چند قسمت است. مونتاژ بردهای اس ام دی (SMD) که دستگاههایی هستند که قطعات کوچک الکترونیکی را روی برد جایگذاری میکنند.
یک سری قطعات به دلایل مختلف با دستگاه نمیتوان مونتاژ کرد و باید با دست مونتاژ شوند. در قسمتی از کارگاه، تست، کنترل و تضمین کیفیت انجام میشود.
بعضی از محصولات این شرکت، به دسته سیم هم نیاز دارند. یکی از محصولاتی که ما تولید میکنیم کلیدهای روی فرمان خودروی دنا، تارا، پارس و سمند است که به یک دسته سیم هم نیاز دارند.
در تولید این دسته سیمها، سیم به صورت انبوه از کارخانه خریداری میشود به سایزهای مورد نیاز ما برش میخورد، سرسیم پرس میشود و در کانکتور جایگذاری میشود.»
آسترکی در ارتباط با استقرار در پارک علم و فناوری میگوید: «ابتدا در پارک فناوری مستقر نبودیم و حدود یک سال یکی از شرکتهای شیراز به ما مکان داد و بعد از سال ۹۵ به پارک علم و فناوری منتقل شدیم.»
خضری در ارتباط با محصول دانشبنیان این شرکت میگوید: «بعضی از محصولات ما با این که فناوری بالاتری دارند به دلایلی نمیخواهیم دانشبنیان کنیم. فقط یک محصول ما دانش بنیان است به نام سنسور نور و باران که برای خودرو استفاده میشود و الان در مراحل قبل از تولید انبوه است. این محصول سال ۱۴۰۲ دانش بنیان شد.
برای این محصول تقاضا از سمت خودروساز بود. مشکل اصلی که شرکتهای دانش بنیان بخواهند با خودروساز کار کنند سیستم تأمین سرمایه در گردش است. زیرا بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ روز خواب پول دارد.
برای شرکتهای دانش بنیان کار سختی است که بخواهند محصولی که از تحقیق و توسعه تا هزینههای پیش تولید را انجام دهند و ۱۵۰ روز پول آنها بخوابد.»
خضری در توضیح این محصول دانشبنیان میگوید: «سنسورنور و باران طبق استانداردهای ۸۵ گانه الزامی برای خودروهای جدید تولید داخل است. وظیفه سنسور نور و باران این است که به محض این که روی سطح بیرون شیشه خودرو، قطرات باران وجود داشته باشد، دستور بدهد شیشه پاک کن، شیشه را پاک کند که این وابسته به بازار ایران است، زیرا شیشههای خودرو، شرایط محیطی و ... با محصول وارداتی تفاوتهایی دارد و سنسور نور هم وظیفهاش این است که اگر شدت نور از یک میزانی کمتر باشد، به چراغهای جلو فرمان میدهد که روشن شوند و در شرایط معکوس خاموش شوند.
برای تونل و پارکینگ هم به محض ورود، روشن و به محض خروج خود به خود، خاموش میشوند؛ طوری که خطا پذیری کاربر یا راننده دیگر مطرح نباشد و در این دو حوزه ایمنی راننده تأمین شود.»
مدیر فنی نیز در ارتباط با محصول دانشبنیان این شرکت میگوید: «از اواخر ۱۴۰۱ روی محصولی به درخواست خودروساز تحقیقات انجام دادیم که سنسور نور و باران است که الان به صورت محدود روی خودروهای تارا و دنای فول اتومات نصب شده است. نمونه اولیه ساختیم و توانستیم گواهی دانش بنیان بگیریم و رونمایی هم شد.
قسمت چالشی سنسور نور و باران بحث اپتیک و مکانیک و الکترونیک آن است که با هم پیچیگیدگی ایجاد میکند که کار از محصولات روتین سختتر است. ما توانستیم نمونه اولیه را تولید کنیم. در مسیر بستن قرارداد با خودروساز هستیم.»
آسترکی در مورد بومیسازی محصول دانشبنیان این شرکت میگوید: «طراحی اولیه را خودمان انجام دادیم. در کشورهای خارجی این محصول وجود دارد، اما مکانیزمهای عملکردی آنها مختلف است. الان چیزی که در برخی خودروهای دنا، تارا و پارس استفاده میشود به صورت محدود از چین تأمین میشود. بعد از رونمایی این محصول ما، هنوز در کشور نمونه اولیه ساخته نشده است.»
مدیر فنی در ارتباط با بومیسازی محصولات این شرکت میگوید: «محصولاتی که قبلا عمده آن از چین وارد میشد را بومی سازی کردیم. مواد اولیه یک سری قطعات هنوز از خارج وارد میشود، اما مونتاژ و تست و به محصول رساندن آنها داخلی سازی شده است. در واقع ما با طرف چینی رقابت میکنیم و به دلیل پایین بودن قیمت توانستیم بازار را به دست بیاوریم.
در حوزه خودرو حدودا ۱۲ محصول را بومیسازی کردیم. بعضی از آنها فریز شدند. الان حدود ۶ تا ۷ محصول همچنان تولید انبوه میشود.»
مدیرعامل شرکت در ارتباط با مقایسه کیفیت و قیمت با محصول وارداتی میگوید: «تا الان هر قطعهای که تولید کردهایم ما به ازای وارداتی داشته و قیمت تمام شده کمتر از خارجی شده و مشتری از کیفیت هم راضیتر بوده است. واردات به خاطر تأمین مالی بهتر قطعا به بازار محصولات ما فشار تاثیر منفی میگذارد.»
مدیر فنی شرکت نیز در این باره این چنین میگوید: «محصولات ما تولید به مصرفی است یعنی یکی دو روز بعد از تولید محصول آماده به دست مشتری میرسد. ما در زنجیره تأمین ساپکو هستیم. بردهای تولیدی ما به یک شرکتی میرود قاب آن تزریق پلاستیک انجام میشود و بعد به یک شرکت دیگر میرود که فرمان میسازند که محصول روی آن سوار شده و بعد آن فرمان، کامل به خط خودروساز رفته و روی خودرو استفاده میشود.»
خضری درباره خراب شدن برخی محصولات بعد از خرید توسط مشتری میگوید: «جنبه بازاری به جنبه کیفیت فشار میآورد وقتی که قیمتگذاری دستوری است و خودروساز عدد محدودی نصیبش میشود و به همان نسبت چرخه تأمین را تحت فشار قرار میدهد یعنی رسما وام ۱۵۰ روزه با بهره صفر به خودروساز میدهیم.
دوماه مواد اولیه میخریم، ۱۵۰ روز هم طول میکشد یعنی ۲۱۰ روز پول ما بدون بهره میخوابد که این هزینه روی چرخه تولید تحمیل میشود. البته این مورد فاکتور اول است.
دوم این که بهای تمام شده کلیه کالاها در کشور زیاد است. یکی از آنها صنعت خودرو است. تعداد خیلی زیادی از شرکتها با این هزینه مالی تحت فشار هستند.
نکته دیگر فناوری است. توان صنعتی کشور به مرور دارد عقبتر میافتد. فناوری ما دارد مستهلک میشود. دستگاه به روز نمیتوانیم بیاوریم. داریم با دستگاهی کار میکنیم که با ظرفیت یک دهم و دو اپراتور کار میکند. کسی آنجا سودی نمیکند از دلیل بهره وری پایین که دلیل عمده آن دوری از فناوری است.
در ارتباط با نیروی متخصص در حال حاضر مشکلی نداریم، اما در چند سال گذشته تعداد نیروی متخصص بسیار کم شدهاند و قطعا این روند برای آینده خیلی بدتر خواهد شد.
مورد دیگر هزینه لجستیک و حمل و نقل است. این هزینه در کشور نسبت به خارج هزینه قابل توجهی است. هزینه خدمات فناوری هم زیاد است. خدمات اداری که در دنیا شرکتهای مختلف با قیمتهای بسیار مناسب ارائه میدهند، ما همان خدمات را در کشور با بهای بیشتر و کیفیت پایینتر دریافت میکنیم.
همه این عوامل با هم جمع شده و باعث گران شدن کالا و نهایتا قیمت دستوری میشوند، زیرا مجبور هستند از یک جایی به بعد دستوری کنند.
نظر شخصی من این است که رقابت در ارتقای کیفیت خیلی مهم است. رقابت در حال کم شدن است. شرکتها سهم بازار خودرویی خود را دارند کاهش میدهند که در نهایت به ضرر تولید کننده قطعه و خودروساز و مصرف کننده است.»
قانون جهش تولید دانش بنیان یکی از قوانین در زمینه فناوری است که در ایران تصویب شده و میتواند به رشد فزاینده شرکتهای دانش بنیان در کشور کمک زیادی کند. این قانون در تاریخ ۲۱ اردیبهشتماه سال ۱۴۰۱ تصویب شده است و راهی برای کمک به حضور سازوکار دانش بنیان در صنایع است.
مدیرعامل این شرکت در این ارتباط که این قانون میتواند کمک کننده باشد و آیا اجرا شده یا خیرمیگوید: «اعتبار مالیاتی برای ما خیلی نمیتوانست مفید باشد. مالیات ما بهای خیلی کمی است. چیزی که میتواند خیلی تاثیر گذار باشد نظام تامین مالی است.
ابزارهای تأمین مالی در دنیا خیلی وسیع هستند، اما در ایران به اعتبار اسناد داخلی (LC)، خرید دِین (اوراق و اسناد تجاری به بهایی کمتر از مبلغ اسمی) و تسهیلات محدود میشود. این بد است، زیرا همه اینها از جنس نقدینگی هستند و اثرات منفی خود را روی اقتصاد میگذارند.
قطعا ابزارهای مالی که روتین دنیا است میتواند کمک کند. چرخه مالی، اعتبار منتقل میکند. مثل اوراق گام یا مثلا خود ال سی اگر قابلیت انتقال داشته باشد کمک میکند.
بانکها هر واحد تولید که انجام میدهند، ۵ واحد نقدینگی به بازار تزریق میکنند که این مورد اثر بد روی اقتصاد دارد. بانکها از سال گذشته حد اعتبار و پرداخت را به شدت پایین آوردند که در کل میتواند خوب باشد، اما نه برای صنعت و واحد تولیدی. این محدودکردن تزریق پول در تولید توان را کاهش میدهد و تأثیر خود را روی بازار میگذارد.»