بهترین و کامل‌ترین غذا برای شیر خوار کدام است؟

به گزارش مجله خبری نگار،عضو هیأت علمی گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد و مسئول بخش تغذیه بالینی بیمارستان فوق تخصصی کودکان اکبر در گفتگو با وب دا اظهار کرد: توصیه می‌شود تغذیه انحصاری با شیر مادرحداقل به مدت ۴ ماه (۱۷ هفته) ادامه یابد. منظور از تغذیه انحصاری، تغذیه فقط با شیر مادر است و هیچ نوع مایعات یا غذای جامد به جز قطره یا شربت حاوی مکمل‌های ویتامین ودر صورت لزوم دارو به شیر خوار داده نشود.
دکتر سعیده طالبی خاطر نشان کرد: بلوغ فیزیولوژیک کلیه‌ها و عملکرد دستگاه گوارش جهت متابولیزه کردن موادغذایی به جز شیر ضروری است و این عملکرد قبل از ۴ ماهگی ایجاد نمی‌شود. همچنین بلوغ عصبی تکاملی و بدست آوردن مهارت‌های حرکتی جهت عرضه غذا‌های جامد از اهمیت بالایی برخوردار است که این مهارت در طی ۴ تا ۶ ماهگی ایجاد می‌شود.

وی با بیان اینکه، شروع غذای کمکی زودتر از ۴ ماهگی منجر به بروز عوارضی از جمله افزایش ریسک آسپیراسیون ریوی، دریافت انرژی نامناسب (بیشتر یا کمتر از میزان نیاز) و افزایش بار کلیوی می‌شود تصریح کرد: در کودکان با ریسک بالای دیابت تیپ ۱ شروع غلات قبل از ۳ ماهگی منجر به افزایش ریسک تولید آنتی بادی علیه سلول پانکراس می‌شود، همچنین باعث افزایش ریسک آلرژی‌های غذایی می‌شود. هر چند مصرف آن بعد از ۴ ماهگی هم باعث کاهش ریسک آلرژی نمی‌شود (در صورت ریسک بالا به بادام زمینی، شروع آن باید بین ۴ تا ۱۱ ماهگی آغاز شود)، از سوی دیگر می‌تواند باعث افزایش ریسک تجمع بافت چربی و چاقی در آینده شود.

عضو هیأت علمی گروه تغذیه بالینی دانشگاه علوم پزشکی مشهد عنوان کرد: از سوی دیگر، شروع دیرتر غذای کمکی منجر به بروز مشکلاتی از قبیل کاهش دریافت انرژی مناسب و کاهش رشد، کمبود آهن در شیر خوارانی که مکمل آهن مناسب همزمان دریافت نکرده باشند، به تأخیر افتادن عملکرد حرکتی دهان، عدم پذیرش غذا‌های جامد، تأخیر در عرضه غذا‌های هایپرآلرژن به کودکان می‌شود

دکتر طالبی افزود: افزایش ریسک آلرژی در کودکان، به تأخیر انداختن عرضه غلات تا ۷ ماهگی منجر به افزایش تولید آنتی بادی در علیه سلول‌های پانکراس و در نتیجه افزایش ریسک دیابت تیپ ۱ در کودکان با ریسک بالا برای دیابت و همچنین عدم دریافت غذا تا ۹ ماهگی منجر به افزایش ریسک مشکلات خوردن وکاهش مصرف گروه‌های غذایی از جمله میوه و سبزیجات در آینده خواهد شد.

دکتر طالبی عنوان کرد: شیر گاو به عنوان جایگزین شیر مادر در دوران شیرخوارگی توصیه نمی‌شود چرا که شیر گاو حاوی میزان بالایی از پروتئین، سدیم و پتاسیم می‌باشد وعرضه غذا‌های حاوی پروتئین بالا منجر به افزایش ریسک اضافه وزن وچاقی در آینده خواهد شد و از طرفی بار کلیوی زیادی را ایجاد خواهد کرد. همچنین شیر گاو میزان پایینی از آهن و ویتامین E و لینولئیک اسید دارد. مصرف طولانی مدت شیر گاو منجربه کاهش جذب آهن شده و آنمی فقر آهن را افزایش می‌دهد، بنابراین شیر گاو فقط به میزان کم باید به فرنی یا حریره بادام اضافه شود.

وی با بیان اینکه برای شروع غذای کمکی در کودکان به نوع غذا که بستگی به فرهنگ، سنت و ترجیح افراد خانواده و کودک دارد گفت: بهتر است شروع غذای کمکی با یک نوع ماده غذایی باشد. به علت اینکه بعد از ۶ ماهگی، شیر مادر میزان کافی از آهن و روی مورد نیاز شیرخوار را تأمین نمی‌کند، استفاده از پوره غلات و گوشت که منابع خوبی برای آهن و روی هستند در شروع منطقی به نظر می‌رسد و پس از آن در صورت تحمل کودک پوره میوه و سبزیجات را میتوان به غذای کمکی اضافه نمود.

متخصص تغذیه بالینی افزود: مصرف آبمیوه باعث اسهال، نفخ و دیستانسیون شکم وخرابی دندان می‌شود، آبمیوه‌های غیر پاستوریزه خطر عفونت ایکولای را افزایش می‌دهند، همچنین استفاده از آبمیوه‌های صنعتی حاوی شکر به هیچ وجه توصیه نمی‌شود چرا که منجر به افزایش شانس چاقی در آینده و خرابی دندان خواهد شد. از این جهت مصرف آن تا ۱۲ ماهگی توصیه نمی‌شود و در عوض مصرف میوه کامل به صورت له شده و پوره توصیه می‌شود.

وی در پایان زمان اضافه کردن شیر گاو به غذای شیرخوار را بعد از یک سالگی عنوان کرد و گفت: با توجه به اینکه تمام شیر‌های مورد استفاده باید پاستوریزه باشد، باید این نکته را در نظر گرفت که در شیر خوران دارای اضافه وزن و چاقی و یا دارای سابقه فامیلی چاقی یا دیس لیپیدمی و بیماری‌های قبلی-عروقی، استفاده از شیر کم چرب مناسب‌تر است.