۳۰ ساله‌ها توجه کنند!

به گزارش مجله خبری نگار،دکتر آرش قلوبی طی مقدمه‌ای به تعریف فشار خون و تغییرات آن در شرایط سنی مختلف پرداخت و گفت: پرفشاری خون زمانی است که فشارسیستولیک یا فشار بالا بیشتر از١٢۰میلی مترجیوه و فشار‌های پایین، بیشتر از ٨۰ باشد و فشارخون نرمال فشارکمتر از١٢۰ میلی متردرجیوه است. برخی افراد، درسنین نوجوانی فشاری پایین‌تر از ٩۰ میلی مترجیوه یا ٨۰ میلی مترجیوه دارند و برخی از افراد افت فشارخون دارند که دلایل آن متفاوت است و نیاز به بررسی، تشخیص و درمان‌های پزشکی دارند.

وی افزود: با افزایش سن و بیشتر شدن عروق شریانی، معمولا فشار افزایش می‌یابد؛ به ویژه در سنین ۵۰ سالگی که فشار به مرور بالا می‌رود و درسنین بالای ۶۵ تا ٧۰ سالگی فشارسیستولیک (فشارخون بالا) افزایش و، فشاردیاستولیک (فشارخون پایین) روبه کاهش می‌رود که اصطلاحا به آن پرفشاری خون سیستولیک گفته می‌شود و هرکدام با توجه به سنین مختلف و بیماری‌های زمینه‌ای فرد، درمان خاص خود را دارد. همچنین ممکن است دریک فرد بالای ٩۰ سال، فشار١۵۰ روی ٩۰ میلی مترجیوه (١۵ روی ٩) فشارقابل قبولی باشدولی جوانان با فشاربالای ١٣٨ میلی متردرجیوه باید تحت درمان قرار گیرند.

این متخصص قلب و عروق در ادامه گفت: در بیش از٩۰ درصد افراد هیچ علت یا پاتوفیزلوژی واحدی برای پرفشاری خون وجود ندارد. علل متعددی دربدن می‌تواند سبب پرفشاری خون باشد و گاهی علت‌ها ناشناخته است؛ یعنی علت خاصی برای آن‌ها پیدا نمی‌شودکه به آن‌ها پرفشاری خون اولیه می‌گوییم و منحصراً با درمان‌های دارویی می‌توان پرفشاری خون راکنترل کرد، اما ١۰ درصد دیگر بیماران، یک علت مشخص واحد مانند: تومور‌های آدرنال، کوآرتاسیون آئورت و علت‌های دیگرکه ممکن است منجر به پرفشاری خون به ویژه درسنین جوانی شوند و با تشخیص و درمان به موقع علت زمینه ای، این نوع فشارخون به درمان پاسخ خواهند داد.

وی با اشاره به اینکه بیماری پرفشاری خون درمان قطعی ندارد و گاهی نیاز است که بیمارمادام العمر دارو مصرف کند افزود: اعتقاد نادرست عده‌ای ازمردم به عدم مصرف دارو به جهت عادت و وابستگی و نیز عدم نیاز آن‌ها به مصرف دارو به دلیل مشهود نبودن علائم فشارخون در آنها، در درازمدت عوارض ناشی از آن منجر به صدمات قلبی عروقی می‌شود که با درمان‌های دارویی به طور چشمگیری قابل پیشگیری است و چنانچه از مصرف دارو خودداری کنند، در این سنین با عوارض فشارخون مواجهه خواهند شد.

دکتر قلوبی تاکید کرد: برای کنترل و پایش فشارخون باید بیمار در شرایط استانداردی در منزل و مراکز درمانی حدود ١۰ دقیقه در حالت استراحت قبل از اندازه گیری فشارخون، عدم مصرف چای و سیگار و عدم استرس قرارگیرد، تا ارزیابی دقیقی از فشارخون به عمل آید. درمواردی که بیمار تحت استرس باشد، در لحظه ممکن است فشارش افزایش یابد که معیاری برای تشخیص و درمان پرفشاری خون نمی‌باشد.

وی در ادامه با بیان اینکه بیماری پرفشاری خون٧۰ درصد پایه ژنیتک داشته و اکثر بیماران سابقه خانوادگی دارند افزود: معمولا ازسنین ٣۰تا ۵۰ سال، افراد مبتلا به بیماری پرفشاری خون می‌شوند و به تمام افراد جامعه به ویژه کسانی که درسنین ریسک ابتلا به این بیماری هستند توصیه می‌شود جهت پیشگیری از ابتلاء اقدامات و مراقبت‌های خاص را انجام دهند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، در رابطه با راه‌های پیشگیری از پرفشاری خون نیز گفت: تغییر سبک زندگی مانند رژیم غذایی و کاهش مصرف نمک (که البته بی نمکی غذا رامی توان با استفاده ازادویه جات درصورتی که بیماران مشکلات گوارشی نداشته باشند) بسیار کمک کننده است. حداقل١۵۰ دقیقه ورزش منظم درهفته حتی پیاده روی ساده، کاهش وزن درافراد مبتلا به افزایش وزن، استفاده ازروغن زیتون، استفاده ازرژیم مدیترانه‌ای یعنی رژیم حاوی لبنیات کم چرب، استفاده ازغلات، گوشت سفید شامل:مرغ و ماهی، پرهیز از گوشت قرمز پرچرب و غذا‌های فرآوری وکنسرو شده حاوی نمک بالا، عدم مصرف انواع سیگارها، پیپ و قلیان‌های میوه‌ای که علاوه بر ایجاد انواع سرطان‌ها مضر برای سلامتی هم هستند. همچنین، پرهیز از روغن‌های حیوانی، کره و لبنیات چرب، پرهیز از روغن موجود درفست فود‌ها که بدترین نوع روغن‌ها محسوب می‌شود، راه‌های مؤثر پیشگری از ابتلا به فشارخون هستند.

دکتر قلوبی همچنین گفت: مصرف قهوه و چای درافراد مبتلا به پرفشاری خون مشکلی ندارد، اما زیاد از حد نباید مصرف شود. برای این بیماران توصیه می‌شود چای را کم رنگ مصرف کنند. افرادی که ضربات نامنظم قلبی (آریتمی) دارند، قهوه و چای پررنگ می‌تواند آریتمی را تشدید کند، لذا از مصرف آن‌ها خودداری و در صورت تمایل زیاد، به نوشیدن آن‌ها سعی شود، قهوه‌هایی بدون کافئین مصرف کنند.

متخصص قلب و عرق ادامه داد:کسانی که فشارخون بالا ندارند یا درسنین پایین هستند، درمان‌های غیردارویی که شامل تغییر سبک زندگی است، می‌تواند کنترل کننده فشارخون آنهاباشد، اما اکثریت افراد به دارو نیاز پیدا می‌کنند. دارو‌های بسیار خوب تولیدات داخل کشور با عوارض کم و مفید برای سیستم قلبی عروقی به عنوان درمان‌های پیشگیرانه توصیه می‌شوند.

وی با بیان اینکه بیماری پر فشاری خون، عامل خطری برای شروع دیابت درسنین بالا بوده و با توجه به عدم وجود علائم دراکثر موارد، عوارض ناشی از آن اصطلاحاً قاتل خاموش نامیده میشود افزود: در صورت عدم پایش و کنترل این بیماری، فرد ممکن است سال‌ها بدون علامت دچار پرفشاری خون باشد و در نهایت با عوارض مراجعه کند؛ عوارضی که مهم‌ترین آن‌ها سکته‌ی قلبی و مغزی، بیماری‌های عروقی محیطی، نارسایی کلیه و دیالیز، صدمات چشمی، مغزی و بخصوص در سنین بالا منجر به زوال عقل و دمانس و صدمات متعدد می‌شود، لذا بعد از ٣۰ سالگی پایش سالانه باید درافراد صورت گیرد تا تشخیص و درمان زود هنگام انجام شود. خانم‌ها معمولا درسنین کمتر از۵۰ سال و قبل سن یائسگی، ابتلاء به پرفشاری خون درآن‌ها خیلی کم است و بعد از این سن فشارخون افزایش می‌یابد و در دهه ۶۰ به بعد زندگی، در ابتلا به این بیماری از آقایان پیشی می‌گیرند.

عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد افزود: استفاده از آسپرین برای پیشگری از فشارخون بالا توصیه نمی‌شود و تا بیماری فرد تشخیص داده نشده نباید مصرف آسپرین صورت گیرد. فقط در بیماران مبتلا به دیابت که بالای ۵۰ سال سن دارند و علاوه بر دیابت یک بیماری دیگر مثل پرفشاری خون یا چربی خون داشته باشند، این دارو به عنوان پیشگیری اولیه استفاده می‌شود. عوارض آسپیرین موجب خونریزی‌های گوارشی و خونریزی سایر ارگان‌های بدن می‌شود و بنابراین زمانی می‌توان از این دارواستفاده کرد که تشخیص داده شود بیمار نیاز به مصرف آن دارد.