۵ دستاورد دیپلماسی ایرانی در نیویورک

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: حضور اخیر وزیرامورخارجه ایران در نشست مجمع‌عمومی سازمان‌ملل به فرصتی طلایی برای پیشبرد راهبرد‌های مدنظر جمهوری‌اسلامی در حوزه سیاست‌خارجی تبدیل شد و رایزنی‌های گسترده حسین امیرعبداللهیان با همتایان خارجی خود و برخی چهره‌های بین‌المللی دربرگیرنده طیف وسیعی از عرصه‌ها و اهداف سیاسی -اقتصادی است. رایزنی‌های فشرده امیرعبداللهیان نشان‌دهنده دیپلماسی فعالی بود که تهران باهدف دستیابی به اهداف چندوجهی در دستورکار قرار داد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم:

۱. مذاکرات برجامی

مذاکرات برجامی به سیاق سال‌های اخیر، یکی از مهم‌ترین موضوع‌های مطرح‌شده در حاشیه برگزاری مجمع‌عمومی سازمان ملل بود. از یک‌سو وزیر امورخارجه ایران در نشستی با جمعی از سفرا و دیپلمات‌های بازنشسته آمریکایی تأکید کرد درصورت جدی بودن واشنگتن، می‌توان شاهد جمع‌بندی مذاکرات در کوتاه‌مدت و بازگشت همه طرف‌ها به تعهد‌های خود بود و ازسوی دیگر، انریکه مورا هماهنگ‌کننده مذاکرات رفع تحریم‌ها پس از دیدار با علی باقری‌کنی، مذاکره‌کننده ارشد ایران، تأکید کرد سیاست اتحادیه اروپا همچنان رسیدن به توافق با ایران در زمینه رفع تحریم‌ها و مسائل هسته‌ای است. نکته‌ای که در دیدار امیر عبداللهیان با جوزف بورل هم مورد تاکید قرار گرفت. این گزاره‌ها از استمرار رایزنی‌ها به‌منظور گشودن روزنه‌های تازه به‌سوی دستیابی به توافق در مذاکرات برجامی حکایت دارد. در روز‌های اخیر هم قطری‌ها نسبت به ازسرگیری مذاکرات ابزار امیدواری کردند.

۲. توسعه مناسبات تجاری و اقتصادی

گسترش مناسبات تجاری و اقتصادی، از اصلی‌ترین رویکرد‌های مدنظر در رایزنی‌های تیم دیپلماتیک جمهوری‌اسلامی طی روز‌های اخیر بود. وزیر امورخارجه ایران در دیدار با همتایان خود از کشور‌های مختلف جهان، بر آمادگی تهران به‌منظور گسترش هرچه بیشتر همکاری‌های تجاری و اقتصادی تأکید کرد.
در جریان دیدار‌های امیرعبداللهیان با همتایان خود از کشور‌های آفریقایی، آمریکای‌لاتین و همچنین آسیایی، دیپلماسی متوازن جمهوری‌اسلامی به‌مثابه ابزاری مؤثر، درخدمت تحقق کلان‌راهبرد‌های اقتصادی، ازجمله خنثی‌سازی تحریم‌ها قرارگرفت.

۳. احیای روابط دیپلماتیک با ۲ کشور

رایزنی‌های چند روزه وزیر امورخارجه ایران در حاشیه مجمع‌عمومی سازمان‌ملل با ۲ دستاورد دیپلماتیک قابل‌توجه نیز همراه بود؛ ازسرگیری روابط جمهوری‌اسلامی با ۲ کشور جیبوتی و مالدیو. در جریان دیدار وزرای امورخارجه ایران و جیبوتی در نیویورک بود که ۲ کشور تصمیم گرفتند روابط دیپلماتیک خود را ازسر بگیرند؛ روابطی که از دی‌ماه ۱۳۹۴ قطع شده بود و اکنون ۲ طرف گام‌های مؤثری در مسیر احیای مناسبات دوجانبه برداشته‌اند. ازسوی دیگر به‌دنبال نشست وزرای خارجه ایران و مالدیو در مقر سازمان‌ملل، ۲ کشور در بیانیه‌ای مشترک، روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفتند. در این بیانیه تأکید شد که ۲ طرف تصمیم گرفته‌اند همکاری‌های خود را در زمینه‌های مختلف تقویت کنند.

۴. گسترش روابط با جهان‌عرب

تعمیق مناسبات با دولت‌های عربی از یک‌سو و از سوی دیگر ارتقای روابط دیپلماتیک با برخی کشور‌های این حوزه، از دیگر محور‌های رایزنی‌های رئیس دستگاه دیپلماسی کشور در حاشیه مجمع‌عمومی سازمان‌ملل در نیویورک بوده‌است که به اعتقاد کارشناسان می‌تواند ترسیم‌کننده چشم‌انداز تازه‌ای در مناسبات منطقه‌ای باشد. امیرعبداللهیان در روز‌های اخیر با همتایان خود از مصر و اردن گفتگو کرد؛ دیدار‌هایی که با تأکید ۲ طرف بر آمادگی به‌منظور گسترش هرچه بیشتر مناسبات دوجانبه همراه بود. این دیدار‌ها بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های عربی منطقه داشت و کارشناسان، رایزنی‌های انجام شده در نیویورک را مقدمه‌چینی مؤثری به‌منظور عادی‌سازی هرچه سریع‌تر روابط ایران با مصر و اردن ارزیابی کردند.

۵. نقش‌آفرینی مؤثر منطقه‌ای و بین‌المللی

نقش‌آفرینی مؤثر تهران در تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی یکی از برجسته‌ترین نمود‌های رایزنی‌های انجام شده در مقر سازمان ملل‌متحد بوده‌است. در چنین شرایطی، اعلام آمادگی ایران برای گسترش تعاملات جهانی و منطقه‌ای در چارچوب سازمان‌های بین‌المللی، از اصلی‌ترین محور‌های فعالیت تیم دیپلماتیک ایران در نیویورک بود. برهمین اساس هم بود که ایران برای نقش‌آفرینی به‌منظور پایان بحران در اوکراین اعلام آمادگی
کرد.

ازسوی دیگر برگزاری نشست «مجمع تمدن‌های کهن» با حضور ۹ کشور، فرصت مناسبی را برای تقویت قدرت نرم این کشور‌ها فراهم کرد. گسترش فعالیت‌های مشترک ایران و سازمان همکاری اسلامی نیز وجه دیگری از نقش‌آفرینی منطقه‌ای و بین‌المللی ایران بود که در نیویورک ظهور و بروز یافت.