چالش‌ها و کاستی‌های صنعت اسباب‌بازی ایران را بشناسید

به گزارش مجله خبری نگار،پرورش کودک و نوجوان، یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های حکومت‌ها و جوامع است. کودکان به عنوان شکل دهندگان جامعه، بزرگ‌ترین نقش را در آینده یک کشور ایفا می‌کنند و به همین جهت چگونگی تربیت آن‌ها از کلیدی‌ترین مسائل یک جامعه است. برای تربیت نسل آینده، دولت‌ها و جوامع از دو رکن آموزش و پرورش بهره می‌جویند. این دو رکن به شدت درهم تنیده اند و از ملزوماتی به هم وابسته استفاده می‌کنند. چنانچه تحقیقات نشان داده است بازی در شخصیت سازی و رشد کودک تأثیر فراوان دارد. بازی، وسیله کسب تجربه‌های پرارزشی است که کودکان در خلال آن از جهت احساسی، اجتماعی و روانی رشد می‌کنند.

بنا بر نظر متخصصان، اسباب بازی اولین وسیله پرورشی است که کودک از ابتدای شکل گیری شخصیتش با آن مواجه می‌شود و اولین مفاهیم دنیای واقعی با کمک اسباب بازی برای کودک شکل می‌گیرند. اسباب بازی، الگویی برای کودک محسوب می‌شود و از آن به عنوان وسیله کار یک کودک یاد می‌شود که با استفاده از آن، روش زندگی کردن را یاد می‌گیرد. با توجه به اهمیت این موضوع، صنعت اسباب بازی به یکی از مهم‌ترین صنایع فرهنگی در جهان بدل شده است. تولید صنعتی اسباب بازی، از حدود یک قرن پیش و با بهبود وضع معیشت و اقتصاد جوامع، روبه رشد گذاشته است و هم اکنون نیز از جایگاه بسیار بالایی در جهان برخوردار است. بدون شک، در کشور ما نیز شکوفایی این صنعت می‌تواند پیامد‌های بسیار مفیدی برای جامعه داشته باشد.

در رابطه با این موضوع، یک مطالعه پژوهشی انجام شده است که در آن چالش‌های صنعت فوق در کشور مورد ارزیابی علمی واقع شده اند.

در این مطالعه، محققان پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری، به بررسی نظرات ۲۱ نفر از مدیران، سیاست‌گذاران، متخصصان و فعالان اقتصادی صنعت اسباب‌بازی ایران پرداخته و این نظرات را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده اند.

یافته‌های این پژوهش که در فصل نامه جامعه، فرهنگ و رسانه متعلق به انجمن مطالعات فرهنگی و ارتباطات منتشر شده اند، نشان دادند:چالش‌ها و کاستی‌های صنعت اسباب‌بازی ایران را می‌توان در چهار مقوله تعریف کرد که عبارت‌اند از: ضعف در زیرساخت‌های فرهنگی، قانونی، تولیدی و تجاری.

روح اله ابوجعفری، محقق سیاست گذاری علم و فناوری و عضو هیئت علمی و مدیر گروه اقتصاد دانش بنیان پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری و همکارش در این خصوص می‌گویند: صنعت اسباب بازی به عنوان یکی از مهم‌ترین صنایع فرهنگی که هم به تربیت نسل آینده می‌پردازد و هم به توسعه اقتصادی کمک شایانی می‌کند، بسیار حائز اهمیت است. توسعه این صنعت نیازمند تحلیل چالش‌های پیش روی این صنعت است. عوامل مختلفی در این زمینه تأثیرگذار هستند.

به گفته آن ها، مصاحبه با ذینفعان این صنعت در حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد که صنعت اسباب بازی نیازمند توجه جدی سیاستگذاران است تا به گونه‌ای جامع بتوانند برای چالش‌های این صنعت برنامه ریزی کنند و از این طریق، فرزندان این سرزمین از محصولات آن هرچه بهتر برای آینده‌ای نیکوتر استفاده کنند.

مدیران، کارشناسان و فعالان اقتصادی صنعت اسباب بازی معتقدند که ضعف در زیرساخت‌های فرهنگی، یکی از اصلی‌ترین چالش‌های این صنعت به شمار می‌رود. این چالش اصلی شامل فرهنگ نادرست خانواده‌ها در استفاده از اسباب بازی، ضعف نهاد‌های متولی در فرهنگ سازی استفاده صحیح از اسباب بازی و ضعف در ارائه پیوست فرهنگی است.

به عقیده ابوجعفری و همکارش، ضعف در زیرساخت‌های قانونی، دومین چالش محوری صنعت اسباب بازی است که مشتمل بر چالش‌های ضعف نظارتی بر واردات اسباب بازی، ضعف مقابله با قاچاق اسباب بازی، نبود صنف یا اتحادیه اسباب بازی و ضعف قانون‌های مربوط به مالکیت فکری است.

به گفته این محققان، یکی دیگر از چالش‌های محوری این صنعت عدم توجه به زیرساخت‌های تولیدی در صنعت اسباب بازی است که مطابق با یافته‌های پژوهش عبارتند از نبود رشته تخصصی و افراد متخصص در صنعت اسباب بازی، نبود استاندار‌های لازم و کیفیت پایین محصولات تولید داخل و طراحی غیربومی و کپی برداری نامناسب از نمونه‌های خارجی.

در این پژوهش همچنین موارد ذیل به عنوان چالش و ضعف در زیرساخت‌های تجاری مطرح شده اند: ضعف در شناخت درست ظرفیت‌های بازار اسباب بازی، ضعف در تبلیغات و اطلاع رسانی، عدم اقبال نهاد‌های مالی به سرمایه گذاری در طراحی و تولید اسباب بازی و وضعیت نامناسب سیستم توزیع اسباب بازی.

ابوجعفری و همکارش در انتها اشاره کرده اند: بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش و با توجه به چالش‌های شناسایی شده پیشنهاد می‌گردد که ضمن بازنگری در اسناد بالادستی، زمینه‌های لازم برای مرتفع ساختن این چالش‌ها فراهم گردیده و با طرح ریزی نهادی صنعت اسباب بازی، وظایف هر نهاد برای مقابله با چالش‌های شناسایی شده تعیین گردند.