ابلاغ سند مقابله با قمار مجازی

به گزارش مجله خبری نگار/خراسان: قمار از آن بلا‌های خانمان‌سوز است که همزمان مخل زندگی سازنده و روبه رشد فرد و جامعه است. با فراگیری فضای مجازی، شرط‌بندی هم اَشکال جدیدی پیدا کرد؛ هم در دسترس‌تر شد. سایت‌های شرط‌بندی برای به‌دام انداختن آدم‌ها فقط به رنگ و لعاب‌شان بسنده نمی‌کنند، هم وعده‌های بزرگی مثل یک شبه پولدار شدن می‌دهند؛ هم به اشکال مختلف محتوا‌های جذاب سینمایی، ورزشی، طنز و... تولید می‌کنند تا در خلالش بتوانند سایت‌شان را تبلیغ کنند.

با این اوصاف پیشگیری و مقابله با آن‌ها نیازمند راهکار‌های تازه و سیاست‌های کلان بود. به گزارش ایرنا، کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مجازات‌هایی را برای قماربازان، قمارخانه‌داران و افرادی که مساعدت و معاونت در ارتکاب قمار دارند پیش‌بینی کرده، اما با توجه به تغییر نحوه ارتکاب قمار از اشکال سنتی به روش‌های جدید در فضای مجازی و نیاز قانون مصوب سال ۱۳۷۵ متناسب با پیشرفت فناوری‌های نوین ارتباطی تصمیماتی برای به روزرسانی فرایند مقابله با این پدیده و مجازات متناسب با جرایم این حوزه گرفته شد. در روز‌های اخیر، شورای عالی فضای‌مجازی «سند پیشگیری و مقابله با قمار در فضای‌مجازی» را ابلاغ کرد. در ادامه از سیاست‌های کلان این سند به طور اختصارگفتیم.

قمار مجازی چیست؟

بر اساس ماده یک این سند، هرگونه شرط‌بندی و بخت‌آزمایی در فضای مجازی قمار محسوب می‌شود و میل غیرقابل کنترل برای ادامه این کار با وجود آگاهی از مشکلات آن که منجر به اختلالات قابل ملاحظه در زندگی شخصی و شغلی و تحصیلی و اجتماعی فرد می‌شود، اعتیاد به قمار تعریف شده است. با این تعریف، هرکس در طراحی و راه‌اندازی و اداره وبگاه و واسط‌های نرم افزاری شرط‌بندی و بخت‌آزمایی و تبلیغ و تسهیل قمار در فضای مجازی نقش داشته باشد، به‌عنوان قمارباز شناخته و مشمول مجازات‌های در نظر گرفته شده برای این کار خواهد شد.

در ماده ۳ این سند، سیاست‌های کلان آن تبیین شده که علاوه بر رصد، پژوهش و برنامه ریزی محتوایی برای پیشگیری و مقابله با قمار در فضای مجازی، بر تمهید اقدامات عملیاتی برای مقابله با قمار، اتخاذ روش‌های مستمر بازدارنده و مؤثر در برخورد با مرتکبان و عوامل مرتبط با قمار، شناسایی و قطع زنجیره اقتصادی شبکه قمار در فضای مجازی (اعم از نظام بانکی، تبلیغات و صاحبان مشاغل مرتبط) تأکید شده و ضمن تمایز بین افراد غیرحرفه‌ای با افراد حرفه‌ای و شبکه‌های قمار تصریح شده مواجهه با هر یک از آن‌ها متناسب با نوع کارکردشان در این حوزه خواهد بود.

تکالیف نهاد‌های فرهنگی و بخش‌های اقتصادی

در ماده ۴ این سند که تکالیف و اقدامات ملی برای دستگاه‌های مختلف تعیین شده، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، صداوسیما و وزارت آموزش و پرورش و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه به عنوان نهاد‌های فرهنگی و وزارت ارتباطات، بانک مرکزی، وزارت کار، وزارت صنعت و معدن به عنوان بخش‌های اقتصادی هرکدام ماموریت‌هایی برای آگاهی بخشی، پیشگیری و مقابله با این پدیده مذموم دارند.

وظایف فراجا و دستگاه قضایی

بر اساس بند دیگری از ماده ۴ سند پیشگیری و مقابله با قمار در فضای مجازی، فرماندهی نیروی انتظامی علاوه بر آگاهی‌بخشی درباره مخاطرات و مصونیت در قبال شیوه‌های کلاهبرداری جرایم و مجازات‌های مرتبط با قمار در فضای مجازی، ملزم به رصد، کشف و مقابله مستمر با مرتکبان و عوامل مرتبط و همچنین گردانندگان شبکه مالی قمار در فضای‌مجازی و تعامل با نهاد‌های بین‌المللی از جمله اینترپل برای برخورد با سکو‌های متخلف خارجی و استرداد مجرمان خارج کشور فعال در زمینه قمار در فضای مجازی با همکاری وزارت امور خارجه شده و باید گزارش عملکرد خود را به‌صورت مستمر به شورای عالی فضای مجازی ارائه دهد.
قوه قضاییه هم بر اساس این سند موظف به کشف و برخورد قضایی با مرتکبان و عوامل مرتبط با قمار، گردانندگان و شبکه مالی قمار در فضای‌مجازی داخل و خارج از کشور و ... شده است.

از رویای یک‌شبه پولدار شدن تا نابود شدن اقتصاد و خانواده

در همین باره پای صحبت‌های ۲ کارشناس نشستیم تا از عوامل اعتیاد به قمار و عواقب آن بگویند. دکتر مهدی سودآوری، روان شناس و مدرس دانشگاه درباره قمار می‌گوید: «قمار و شرط‌بندی یکی از اعتیادآورترین چیزهاست. شما به عنوان فردی که متاسفانه مرتکب قمار شده، هیچ‌وقت نمی‌دانید چه زمانی ممکن است برنده شوید؛ بنابراین حاضرید تا بی‌نهایت ادامه دهید تا شادی بیشتری کسب کنید.

رویای یک شبه پولدار شدن افراد را در وهله اول جذب قمار می‌کند، اما در نهایت لذت برنده شدن باعث ادامه مسیر می‌شود و متاسفانه انتهای مسیر ورشکستگی کامل مالی و اعتباری است، چون قمارباز همیشه فکر می‌کند دفعه بعدی برنده می‌شود پس تا سرحد امکان پول قرض می‌کند».

دکتر «امان‌ا... قرائی‌مقدم» جامعه‌شناس هم در گفت و گویی که چندی قبل با ما داشت اظهار کرد: «قمار خانمان برانداز است. وقتی فردی به این کار رو می‌آورد ممکن است در نهایت همه چیزش را ببازد و این در رفتار و آینده همسر و فرزندان تاثیر مستقیم می‌گذارد. وقتی فردی به این کار رو می‌آورد از کار، کوشش و فکر کردن به دغدغه و سلامت خانواده‌اش باز می‌ماند و تمام فکر‌و‌ذکرش مشغول پدیده قمار می‌شود. در واقع فرد هم از کار و زندگی غافل می‌شود هم از آینده فرزندان و خانواده.... در وضعیت اقتصادی جامعه، وقتی فردی به جای آن‌که به کار و تلاش بپردازد بیشتر اوقات عمرش را صرف هدر دادن آن با قمار می‌کند به اقتصاد جامعه هم ضرر می‌زند. به ناچار وقتی فرد درمانده می‌شود و هرچه که در زندگی داشته است، می‌بازد ممکن است به سرقت و خلاف‌های زیان‌آور دیگر هم رو آورد.»