به گزارش مجله خبری نگار/ایران: فرآوردههای لبنی یکی از مهمترین کالاهای صادراتی بخش کشاورزی است که طی سالیان اخیر ارزآوری زیادی برای کشورمان به همراه داشته است، به طوری که هماکنون بخش زیادی از بازار کشورهای همسایه از جمله عراق و افغانستان و کشورهای اوراسیا در اختیار صادرکنندگان ایرانی است. با این حال با توجه به افزایش هزینههای تولید و قیمت فرآوردههای لبنی در کشورمان پس از اصلاح ارز ترجیحی در اردیبهشتماه سالجاری، انتظار میرفت که بازار صادراتی این محصولات با کاهش شدیدی روبهرو شود.
به همین دلیل بسیاری از کارخانجات تولید کننده این محصولات بیم زیان و کاهش تولید محصولات خود را داشتند، اما با توجه به حمایتهای دولت سیزدهم و وزارت جهاد کشاورزی در ۷ ماه اخیر نهتنها صادرات این بخش با کاهش روبهرو نشد بلکه رشد ۶۲ درصدی را نیز تجربه کرده است. این مهم با توجه به افزایش دیپلماسی اقتصادی و استفاده از ظرفیت بازارهای بزرگ همسایه صورت گرفته است به طوری که با توجه به توافقات صورت گرفته برای صادرات محصولات لبنی به چین و روسیه باید در ماههای آتی نیز شاهد رشد بیشتر صادرات این محصولات در مقایسه با سنوات قبل باشیم.
یکی از مهمترین بازارهای هدف در زمینه صادرات غیرنفتی ایران ازجمله لبنیات، بازار روسیه است. بویژه آنکه ارتباط میان ایران و فدراسیون روسیه از طریق زمینی، دریایی، ریلی و هوایی نیز فراهم است که ظرفیتهای لازم را برای مراودات تجاری ما با این همسایه شمالی ایجاد میکند.
از سوی دیگر، یکی از مهمترین کالاهای تولیدشده در داخل که بهعنوان کالای صادراتی است، فرآوردههای لبنی بهشمار میرود به همین دلیل به نظر میرسد روسیه میتواند بازار مطلوبی برای فرآوردههای لبنی ایران به شمار آید. به همین منظور ماه پیش بود که در دیدار علیرضا پیمان پاک، رئیس سازمان توسعه تجارت با نمایندگان یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیرهای روسیه در خصوص سازکارهای تأمین اقلام مورد نیاز کشور روسیه بویژه محصولات کشاورزی و لبنیات توافقاتی انجام شد.
از طرف دیگر از گذشته تاکنون محصولات لبنی به چین صادر میشد، اما با توجه به رایزنیهای گسترده وزارت امور خارجه و وزارت جهاد کشاورزی انتظار میرود که صادرات فرآوردههای لبنی به مقصد چین در سطح گستردهتری صورت گیرد. به طوری که اخیراً نیز مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت امور خارجه اعلام کرد که مجوزهای لازم برای صادرات انواع محصولات لبنی به کشور چین دریافت شده و این بازار بزرگ در دسترس تجار و صادرکنندگان ایرانی قرار گرفته است.
محمدرضا بنی طبا، سخنگوی انجمن صنایع لبنی در خصوص آخرین وضعیت صادرات فرآوردههای لبنی گفت: میزان صادرات لبنیات نسبت به سال گذشته با افزایش روبهرو بوده که بخش زیادی از آن به شیرخشک اختصاص دارد.
وی افزود: عراق و افغانستان مانند سنوات گذشته مقصد اصلی صادرات فرآوردههای لبنی بوده ضمن اینکه طی هفت ماهه سال جاری بازار اوراسیا نیز واردات زیادی از ایران داشته است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: با توجه به آنکه انتظار میرود تا پایان سالجاری قیمت شیر خام تغییر پیدا نکند، بالطبع قیمت فرآوردههای لبنی نیز افزایش نخواهد یافت.
براساس آمارهای گمرک در هفتماهه سالجاری ۲۷۸ هزار و ۷۴۳ تن فرآوردههای لبنی به ارزش ۳۸۵ میلیون و ۲۷۰ هزار دلار صادر شده، به طوری که طبق این آمار بیشترین میزان واردات مربوط به خامه و شیر بوده است.
این در حالی است که با همین بازه زمانی در سال گذشته ۲۷۷ هزار و ۴۷۰ تن فرآورده لبنی به ارزش ۲۳۸ میلیون و ۳۲۷ هزار دلار صادر شده بود که این امر نشان دهنده رشد کمتر یک درصدی به لحاظ وزنی و ۶۲ درصدی به لحاظ ارزشی است.
در حال حاضر یکی از اصلیترین فرآوردههای لبنی صادراتی کشورمان خامه و شیر است به طوری که در سالجاری ۵۹ هزار و ۲۸۵ تن خامه و شیر به ارزش ۵۷ میلیون و ۵۵۴ هزار دلار صادر شده که عمده مقاصد صادراتی این محصول ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، امارات، بحرین، پاکستان، ترکمنستان، جمهوریآذربایجان، سومالی، عراق، کویت، گرجستان، قطر، مالزی، هلند، قرقیزستان و قزاقستان بوده است.
شیر خشک نیز یکی دیگر از فرآوردههای لبنی است که سهم زیادی در صادرات طی ۷ ماهه سال جاری داشته، به طوری که طی این مدت ۵۶ هزار و ۲۵۴ تن شیرخشک به ارزش ۱۴۴ میلیون و ۴۳۱ هزار دلار صادر شده که عمده مقاصد صادراتی این محصول نیز ارمنستان، ازبکستان، افغانستان، امارات، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان، ترکیه، جمهوریآذربایجان، سوریه، عراق، گرجستان و لبنان بوده است.
همچنین طی این مدت بیش از ۵۳ هزار تن پنیر به مقاصد کشورهایی همچون روسیه، قرقیزستان، قزاقستان، ارمنستان، عمان، قطر، کانادا، کویت، گرجستان، نروژ، هلند، یمن، مالزی، عراق، جمهوریآذربایجان، ترکمنستان، تایلند، پاکستان، بحرین، آلمان، انگلیس، امارات، افغانستان و ارمنستان به ارزش ۶۹ میلیون دلار از کشور صادر شده است.
از طرف دیگر بیش از ۴۴ هزار تن دوغ و کفیر نیز به ارزش ۲۲ میلیون دلار صادر شده که عمده مقاصد صادراتی این فرآورده لبنی نیز کشورهای اتریش، عراق و دیگر کشورهای خلیج فارس و همچنین کشورهای اوراسیا بوده است.
یکی دیگر از تصمیمات دولت سیزدهم که نقش زیادی در افزایش صادرات فرآوردههای لبنی داشت، حذف عوارض صادرات شیرخشک و خامه فله بود. به طوری که ستاد تنظیم بازار در اوایل خرداد ماه سالجاری عوارض ۱۵ هزار تومانی صادرات هر کیلو شیرخشک صنعتی و خامه فلهای برای حفظ تولید داخل و جلوگیری از ضرر و زیان دامداران و تولید کنندگان تا پایان سالجاری را حذف کرد.
همین امر سبب شد که علاوه بر افزایش قابل توجه تولید شیر خشک در کشورمان بخش زیادی از این محصول صادر شود و بیشترین ارزآوری صنایع لبنی نیز از این طریق تأمین شود. از طرف دیگر دولت سیزدهم نیز از ابتدای اصلاح ارز ترجیحی اعلام کرد که به کارخانجات و صنایع لبنی تسهیلاتی ارائه خواهد داد.