چند سال پیش که تعزیه به نام ایران در یونسکو ثبت شد، مسئولان قول دادند در بسیاری از شهرها تکیههایی شبیه تکیه دولت بسازد ولی یک آجر نگذاشتند روی آجری دیگر.
به گزارش مجله خبری نگار، احمد عزیزی هنرمند باسابقه تعزیه چنین دغدغهای دارد.
او که این شبها در پهنه رودکی مشغول اجرای تعزیه است، در گفتگویی خواستار توجه هر چه بیشتر به این گونه نمایشی ایرانی میشود و بخشی از دلنگرانیهایش را هم مطرح میکند.
عزیزی با یادآوری ثبت تعزیه به نام ایران میگوید: همسایگانمان هم مدعی تعزیه بودند ولی به دلیل نسخههایی که در ایران موجود بود، یونسکو، تعزیه را به نام ما ثبت کرد. بعد از این اتفاق که برای ما افتخاری ملی بود، دولت وعده داد برای اجرای تعزیه در شهرهای گوناگون، تکیههایی شبیه تکیه دولت بسازد اما در کدام شهر ساختند، ندیدیم حتی یک آجر روی آجری دیگر بگذارند.
او اضافه میکند: اگر بعضی از شهرها تکیه دارند، این تکیهها متعلق به میراث فرهنگی است مثل اصفهان، قم، تفرش، قزوین و ... که تعزیه در آنها ریشه دارد.
این شهادتخوان که تجربه اجرا در کشورهای مختلف را دارد، ادامه میدهد: تعزیه ترکیبی است از هنرهای نمایشی، موسیقی و ادبیات شعری. سال 70 که در جشنواره آوینیون فرانسه اجرا داشتیم، بسیار مورد توجه قرار گرفتیم و هنرمندان بزرگی مانند پیتر بروک و ژان کلود کاریر، از اجراهای ما استقبال کردند.
او اضافه میکند: غربیها به تعزیه ما اپرا مذهبی میگویند و تجربه اجراهای تعزیه در کشورهایی مانند ایتالیا، فرانسه، انگلیس، آمریکا و ... نشان داده این هنر همیشه مورد استقبال تماشاگران در این کشورها قرار میگیرد.
عزیزی با تاکید بر اینکه باید مکان ثابتی برای تعزیه تعریف شود، اضافه میکند: در حال حاضر، تعزیه جا و مکانی ندارد ولی اگر فضای ثابتی در اختیار داشته باشد، در این مکان هم میتوان به اجرا پرداخت، هم فضایی است برای آموزش به نسل جوان و هم مکانی است برای پژوهش و آسیبشناسی که در آن ضعف بسیاری داریم و هم میتوان اجراهای هنرمندان باسابقه را ضبط کرد، کسانی که اگر از دست بروند، همه تجربیاتشان هم از دست خواهد رفت.
این موافقخوان تعزیه خاطرنشان میکند: 365 نسخه تعزیه داریم و میتوانیم هر روز سال اجرا داشته باشیم، نسخههای غریب بسیاری داریم که در صندوقهاست؛ مثل زندگی پیامبران و جنگها و رشادتها و ... که میتوان آنها را در طول سال اجرا کرد.
عزیزی ادامه میدهد: با داشتن یک مکان ثابت برای تعزیه میتوانیم این هنر را به نسل جدید آموزش بدهیم و تعزیه را به آنان بسپاریم. اگر این امکانات نباشد، تعزیه از حالت تخصصی بیرون میآید و به امری تفننی تبدیل میشود .
سرپرست گروه تعزیه «سیدالشهدا» که تا شامگاه عاشورای امسال در پهنه رودکی اجرا دارد، استقبال تماشاگران را راضی کننده میداند و میگوید: برای سلامتی اعضای گروه و تماشاگران احترام زیادی قائلم. خوشبختانه اجراهای ما همراه با رعایت پروتکلهای بهداشتی است و به جز اجراهای زنده، اجراهای آنلاین هم داریم برای کسانی که در خانه هستند و خوشحالیم که این اجراها هم مورد توجه تماشاگران قرار گرفته است.
او که عموما نقش اول موافق خوان را اجرا میکند، درباره حمایتهای دولت از تعزیه توضیح میدهد: وزارت ارشاد در حد توان خود توجه میکند ولی بودجه اندکی دارد ولی دولت باید برای ارتقای هنرهای سنتی ایران، بودجه سالانهای اختصاص بدهد.
عزیزی درباره حمایت دیگر ارگانها از تعزیه نیز میگوید: فرهنگسراها و حوزه هنری هم از تعزیه حمایت میکنند. اوقاف هم بودجههایی در نظر می گیرد و برخی از گروههای تعزیه را برای اجرا در امامزادهها حمایت میکند ولی همه اینها امکانات و بودجه محدودی دارند.
این هنرمند و گروهش «سید الشهدا» برنامههای خود را در قالب رویداد «شبیهخوانی در پهنه» با حمایت و مشارکت بنیاد فرهنگی هنری رودکی، ادارهکل هنرهای نمایشی و شهرداری منطقه ۱۱ تهران اجرا میکنند .
این گروه طی ۱۰ شب، یکی از وقایع عاشورا شامل تعزیههای «شاهچراغ(ع)»، «وهب نصرانی»، «طفلان زینب(س)»، «حضرت مسلم(ع)»، «دو طفلان مسلم(ع)»، «حر ریاحی»، «حضرت علیاکبر(ع)»، «حضرت قاسم(ع)»، «حضرت ابوالفضل(ع)»، «شهادت امام حسین(ع)» و «بازار شام» را اجرا می کنند.
این اجراها در پهنه رودکی، خیابان استاد شهریار، مقابل تالار وحدت و با رعایت فاصله اجتماعی و پروتکلهای بهداشتی انجام میشود.
برنامه «شبیهخوانی در پهنه» به صورت زنده هر شب از سایت اینترنتی نمایشنت پخش میشود.
منبع: ایسنا