جنگنده‌ها چه زمانی از چف و چه زمانی از فلر برای گیج کردن دشمن استفاده می‌کنند؟

به گزارش مجله خبری نگار،  در صورت تماشای فیلم تاپ گان، ممکن است متوجه این امر شده باشید که جنگنده F/A-۱۸ از چف و فلر برای دفاع از خود استفاده می‌کند. هر دو ابزار برای گیج کردن دشمن و جلوگیری از اصابت موشک‌ها به هواپیما به کار می‌روند، اما عملکرد و نوع آنها متفاوت است. در حال حاضر، دو نوع موشک اصلی در نیرو‌های نظامی استفاده می‌شوند: موشک‌های هدایت‌شونده با رادار و موشک‌های گرمایاب.

خلبانان جنگنده، مخصوصاً اعضای پیمان ناتو، معمولاً نوع موشکی که شلیک می‌کنند را به هم‌تیمی‌های خود اطلاع می‌دهند تا از خطر شلیک تصادفی جلوگیری نمایند. اما هواپیمایی که هدف موشک است، نمی‌داند چه نوع موشکی به سمت آن می‌آید. به همین دلیل، تجهیزات دفاعی نصب‌شده روی هواپیما باید بتوانند در برابر هر دو نوع موشک کار کنند. این همان جایی است که چف و فلر وارد عمل می‌شوند.

بر اساس داده‌های مرکز ملی اطلاعات زیست‌فناوری (NCBI)، چف از رشته‌های شیشه‌ای پوشش‌دار با آلومینیوم ساخته شده که هر کدام حدود ۰.۷۵ سانتی‌متر طول دارند، یعنی تقریباً به اندازه پورت شارژ گوشی شما. هر کارتریج می‌تواند بین ۵۰۰ هزار تا ۱۰۰ میلیون رشته را آزاد کند. وقتی این رشته‌ها در هوا پخش می‌شوند، یک ابر منعکس‌کننده رادار ایجاد می‌کنند که هزاران هدف جعلی برای موشک‌های هدایت‌شونده راداری به وجود می‌آورد و موشک‌ها به جای هواپیمای اصلی، به این اهداف اشتباه قفل می‌شوند.

در مقابل، فلر‌ها برای مقابله با موشک‌های گرمایاب به کار می‌روند. این پرتابه‌ها معمولاً از منیزیم ساخته شده و با دمای چند هزار درجه‌ای می‌سوزند، طوری که هدفی ایجاد می‌کنند که حتی داغ‌تر از موتور‌های هواپیماست و موشک‌های گرمایاب را به خود جذب می‌نمایند.

سایر روش‌های مقابله هواپیما‌ها با حملات دشمن

این دو تدبیر (چف و فلر) اغلب به‌عنوان آخرین خط دفاع هواپیما در برابر موشک‌ها در نظر گرفته می‌شوند. به همین دلیل، جت‌های جنگنده مدرن مانند اف-۲۲ رپتور از فناوری پنهانکاری (Stealth) استفاده می‌کنند. در واقع، اگر دشمن نتواند هواپیما را روی رادار ببیند، نمی‌تواند به آن حمله کند. اف-۳۵ لایتنینگ ۲ نیز از فناوری ویژه‌ای برای کاهش امضای حرارتی خود بهره می‌برد تا موشک‌های مادون‌قرمز سخت‌تر بتوانند روی آن قفل شوند.

علاوه بر این فناوری‌ها، ارتش از جنگ الکترونیک (EW) برای جلوگیری از شناسایی و قفل دشمن روی هواپیما‌ها استفاده می‌کند. این تکنیک که به جمینگ (Jamming) نیز شناخته می‌شود، با ارسال نویز الکترومغناطیسی به امواج رادیویی، سیستم‌های راداری دشمن را مختل می‌سازد. بسیاری از هواپیما‌های موجود در ناوگان آمریکا مجهز به سیستم‌های جنگ الکترونیک هستند تا از شناسایی جلوگیری نمایند؛ از جمله جت‌های F-۱۵، F-۱۶، F-۲۲ و F-۳۵ و همچنین هلیکوپتر‌های UH-۶۰ Blackhawk و AH-۶۴ Apache.

ایالات متحده حتی هواپیما‌های اختصاصی برای این مأموریت دارد، از جمله هواپیما‌های نیروی دریایی مجهز به EA-۶B Prowler، نسخه‌ای از A-۶ Intruder برای جنگ الکترونیک که بیش از ۵۰ سال خدمت کرد و در نهایت در سال ۲۰۱۹ با EA-۱۸G Growler مبتنی بر F/A-۱۸ جایگزین شد. نیروی هوایی آمریکا نیز چند هواپیمای جنگ الکترونیک اختصاصی مانند EA-۳۷B Compass Call بر پایه Gulfstream G۵۵۰ و EC-۱۳۰H Compass Call بر پایه C-۱۳۰ Hercules دارد.

با وجود این تدابیر پیشرفته و اختصاصی، بسیاری از هواپیما‌های نظامی همچنان چف و فلر همراه خود دارند تا از خود محافظت کنند.

منبع:روزیاتو