پیری سلول: سلول‌های بدن می‌توانند در عرض یک روز سال‌ها پیر شوند

به گزارش مجله خبری نگار/بیشتر سلول‌های ما یک کد ژنتیکی دارند که وقتی رمزگشایی می‌شود، به بدن ما می‌گوید چگونه پروتئین‌های مورد نیاز برای زنده ماندن را بسازد. با گذشت زمان و در اثر سختی‌ها، تغییرات کوچکی اضافه می‌شوند که به عنوان «سوئیچ‌های ژنتیکی» عمل می‌کنند و بر نحوه تفسیر دستورالعمل‌ها توسط سلول‌های ما بدون تغییر خود کد تأثیر می‌گذارند.

تجمع این تغییرات به اصطلاح اپی‌ژنتیک اغلب برای تخمین سن بیولوژیکی سلول‌ها و بافت‌های ما استفاده می‌شود. اما محققان در لیتوانی اکنون نشان داده‌اند که این داده‌ها می‌توانند در طول یک روز تغییر کنند، که نشان می‌دهد آزمایش‌های مبتنی بر یک نمونه بافت واحد، به اندازه کافی دقیق نیستند. این مطالعه در مجله Aging Cell منتشر شده است.

این تیم چندین نمونه خون از یک مرد ۵۲ ساله را که هر سه ساعت به مدت ۷۲ ساعت گرفته شده بود، بررسی کرد و ۱۷ ساعت اپی‌ژنتیک مختلف را در مجموعه گلبول‌های سفید هر نمونه بررسی کرد.

آنچه آنها یافتند شگفت‌آور بود. سیزده مورد از ۱۷ ساعت اپی‌ژنتیکی، تفاوت‌های قابل توجهی را در طول روز نشان دادند، به طوری که در اوایل صبح «جوان‌تر» و در حوالی ظهر «پیرتر» به نظر می‌رسیدند، با تفاوت‌های نسبی معادل حدود ۵.۵ سال تغییر. این چرخه روزانه مشابه چیزی است که دانشمندان دیگر در یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ یافتند.

کارولیس کونسیویسیوس از دانشگاه ویلنیوس می‌گوید: «بیشتر مطالعات پیری که ساعت اپی‌ژنتیک را بررسی می‌کنند، از خون کامل به عنوان بافت مورد نظر استفاده می‌کنند. با این حال، آزمایش‌های انجام شده در آزمایشگاه ما و سایر گروه‌ها نشان داده است که تعداد زیرگروه‌های گلبول‌های سفید و نسبت آنها با یک دوره ۲۴ ساعته در نوسان است.»

این بدان معناست که یک آزمایش اپی‌ژنتیک در یک زمان از روز ممکن است کل تصویر را ارائه ندهد.

با تکیه بر نمونه‌های فقط از یک نفر، تیم توانست بر روی یک مجموعه از تغییرات تمرکز کند، به قیمت اینکه نمی‌توانست نتایج را به جمعیت بزرگتری تعمیم دهد. با این حال، تجزیه و تحلیل بیشتر نمونه‌های خون مختلف گرفته شده طی پنج ساعت از گروه کوچک، تغییرات مرتبط با سن را نیز نشان داد.

برخی از این تغییرات سلولی مرتبط با سن ممکن است به این دلیل باشد که خون ما در ساعات مختلف روز حاوی انواع مختلفی از گلبول‌های سفید است. با این حال، برخی از اندازه‌گیری‌ها حتی زمانی که محققان فقط بر روی یک نوع گلبول سفید تمرکز کردند، همچنان این نوسانات مرتبط با سن را نشان دادند.

نتایج نشان می‌دهد که برای به دست آوردن دقیق‌ترین تصویر از سن سلول‌های شما، دانشمندان ممکن است در آینده نیاز به گرفتن نمونه‌های متعدد در ساعات مختلف روز داشته باشند. اندازه‌گیری کامل‌تر محدوده‌های سنی اپی‌ژنتیکی همچنین می‌تواند پیش‌بینی‌های دقیق‌تری از خطر بیماری‌های مرتبط با سن در جمعیت‌ها را فراهم کند.

نویسندگان می‌نویسند: «نتایج ما نشان می‌دهد که پیش‌بینی‌های سن از طریق ساعت اپی‌ژنتیک در طول روز نوسان دارد. عدم در نظر گرفتن تغییرات روزانه ممکن است تخمین سن اپی‌ژنتیک را پیچیده کند.»