به گزارش مجله خبری نگار/به گفته محققان دانشگاه راتگرز هلث، آنتیبیوتیک سیپروفلوکساسین که برای درمان عفونتهای دستگاه ادراری استفاده میشود، ممکن است به روشهای غیرمنتظرهای به باکتریها کمک کند تا زنده بمانند و مقاومت دارویی را سریعتر توسعه دهند. این تحقیق در مجله Nature Communications (NatCom) منتشر شده است.
همانطور که نویسندگان توضیح میدهند، این دارو باعث ایجاد بحران انرژی در اشریشیا کلی (باسیل رودهای) میشود - افت سطح مولکولهای ATP که تنفس سلولی را فراهم میکنند. این استرس به جای کند کردن رشد باکتریها، مکانیسمهای دفاعی را فعال میکند که سلولها را مقاومتر کرده و جهشها را تسریع میکند.
بری لی، یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: «ما دیدیم که وقتی کمبود انرژی وجود دارد، باکتریها نمیمیرند، بلکه فعال میشوند.»
به گفته وی، این امر تشکیل سلولهای به اصطلاح پایدار - باکتریهای منفرد زنده مانده که میتوانند پس از پایان درمان باعث عود بیماری شوند - را تسریع میکند.
علاوه بر این، استرس روند جهش را تشدید میکند: چنین سلولهایی سریعتر در برابر آنتیبیوتیکها مقاومت پیدا میکنند. در آزمایشی با چرخههای مکرر درمان با سیپروفلوکساسین، سویههای «تحت استرس» چهار برابر سریعتر از سویههای کنترل به مقاومت دارویی کامل دست یافتند.
طبق دادههای اولیه، اثر مشابهی توسط سایر آنتیبیوتیکها مانند جنتامایسین و آمپیسیلین ایجاد میشود. دانشمندان این احتمال را رد نمیکنند که این مکانیسم جهانی است و حتی بر روی خطرناکترین مایکوباکتریوم توبرکلوزیس که باعث بیماری سل میشود نیز عمل میکند.
نویسندگان پیشنهاد میکنند که رویکرد درمان عفونتها باید تغییر کند: آزمایش داروها برای بررسی عوارض جانبی مرتبط با استرس انرژی و ترکیب آنتیبیوتیکها با موادی که آسیب اکسیداتیو را کاهش میدهند. علاوه بر این، دوز بالای آنتیبیوتیکها ممکن است، برخلاف تصور رایج، مقاومت باکتریایی را افزایش دهد.
جیسون یانگ، سرپرست این مطالعه، نتیجه گرفت: «وقتی به باکتریها حمله میکنیم، آنها آنجا را به یک اردوگاه آموزشی تبدیل میکنند. اگر بتوانیم برق این اردوگاه را قطع کنیم، میتوانیم اثربخشی آنتیبیوتیکها را حفظ کنیم.»