کشف عامل اصلی تولید پرتو‌های ایکس در جت بل‌لا

داده‌های قطبش‌سنجی تلسکوپ فضایی IXPE ناسا نشان می‌دهد برخورد الکترون‌ها با فوتون‌ها و نه پروتون‌ها عامل اصلی تولید پرتو‌های ایکس در جت بل‌لا (BL Lacertae) بوده و بدین ترتیب راز ۳۰ ساله منشأ این تابش‌های پرانرژی آشکار شد.

به گزارش مجله خبری نگار/ایمنا و به نقل از سایتک دیلی، در نخستین مطالعه قطبش‌سنجی پرتو ایکس روی یک بلیزر، گروهی از اخترشناسان با استفاده از داده‌های IXPE و تلسکوپ‌های رادیویی و نوری توانستند درجه بالای قطبش را اندازه‌گیری کنند (بیشترین مقداری که در سه دهه گذشته برای بل‌لا ثبت شده است).

براساس نتایج منتشرشده در Astrophysical Journal Letters و پیش‌نشریه arXiv، درجه پایین‌تر قطبش در طول موج‌های X نشان می‌دهد که مکانیزم (Compton Scattering) بین الکترون‌های سریع‌السیر و فوتون‌های مادون‌قرمز، منجر به تولید پرتو ایکس می‌شود، این شواهد با مدل‌های قبلی مبنی بر نقش پروتون‌ها در میدان مغناطیسی جت ناسازگار است و مسیر شکل‌گیری این تابش‌ها را روشن می‌کند.

یافته‌ها نشان می‌دهد که در هسته بلیزر بل‌لا، میدان مغناطیسی قوی ذرات باردار را شتاب می‌دهد و الکترون‌های پرانرژی با فوتون‌های کم‌انرژی برخورد می‌کنند و انرژی آنها را به محدوده X منتقل می‌کنند، IXPE که از دسامبر ۲۰۲۱ در مدار است، تنها ماهواره قادر به اندازه‌گیری قطبش پرتو ایکس است و این توانمندی به دانشمندان امکان داد راه‌حل معمای چگونگی تابش قوی و پیوسته پرتو ایکس در جت‌های سیاه‌چاله‌ای را پیدا کنند، این کشف نه‌تنها درک ما از فرایند‌های کنش ذرات در محیط‌های افراطی را عمیق‌تر می‌کند، بلکه چرخه زندگی و تأثیر جت‌های سیاه‌چاله‌ای را در تکامل کهکشان‌ها روشن می‌سازد.

لینک کپی شد

اشتراک‌ گذاری