به گزارش مجله خبری نگار، تیمی از محققان دانشگاه مونترال کانادا تأثیر کافئین بر فعالیت مغز در طول خواب را تجزیه و تحلیل کردند و به این نتیجه رسیدند که مصرف فقط دو فنجان قهوه (معادل ۲۰۰ میلیگرم کافئین) بعد از ظهر ممکن است برای کاهش عمق خواب و نگه داشتن مغز در حالت بیشفعالی در طول شب کافی باشد.
این مطالعه شامل ۴۰ بزرگسال سالم، ۲۰ تا ۵۸ ساله، بود که کافئین را در حد اعتدال مصرف میکردند. شرکتکنندگان در یک کلینیک خواب تحت دو آزمایش جداگانه قرار گرفتند: یکی پس از مصرف کافئین و دیگری پس از مصرف دارونما. نه محققان و نه شرکتکنندگان از اینکه آیا دوز مصرفی حاوی کافئین بوده است یا خیر، آگاه نبودند تا از بیطرفی نتایج اطمینان حاصل شود.
خواب شرکتکنندگان با استفاده از الکتروانسفالوگرام (EEG) بررسی شد، که فعالیت الکتریکی مغز را اندازهگیری میکند و امکان تجزیه و تحلیل پیچیدگی سیگنالهای عصبی را در مراحل مختلف خواب فراهم میکند.
نتایج مطالعه نشان داد که کافئین به طور کامل مانع خواب نمیشود، اما ماهیت آن را تغییر میدهد و منجر به خواب عمیق کمتر و تأثیر منفی بر مرحله خواب غیر REM میشود که مسئول استراحت فیزیکی و بازیابی انرژی است.
پروفسور فیلیپ تولک، نویسنده اصلی این مطالعه، گفت: «کافئین مانع خواب نمیشود، اما ترکیب و کیفیت استراحت مغز را تغییر میدهد که ممکن است بر سلامت عصبی درازمدت تأثیر بگذارد.»
محققان خاطرنشان کردند که سیگنالهای مغزی هنگام مصرف کافئین «مسطح» به نظر میرسند، که نشان میدهد مغز به جای ورود به حالت استراحت عمیق معمول، در «حالت هوشیاری بحرانی» باقی میماند.
این مطالعه نشان داد که جوانان بین ۲۰ تا ۲۷ سال در طول خواب با حرکت سریع چشم (REM) بیشتر از بزرگسالان مسن تحت تأثیر کافئین قرار میگیرند. این تفاوت احتمالاً به دلیل کاهش تعداد گیرندههای آدنوزین در مغز با افزایش سن است.
آدنوزین یک ترکیب شیمیایی است که در ساعات بیداری در مغز تجمع مییابد و باعث خوابآلودگی میشود. کافئین با مسدود کردن گیرندههای این ترکیب، حس هوشیاری موقت ایجاد میکند.
علیرغم اهمیت این یافتهها، محققان تأکید میکنند که مطالعهی آنها فقط شامل افراد سالم بوده و نمیتوان آن را به افراد مبتلا به اختلالات عصبی یا روانی مانند بیماری پارکینسون تعمیم داد.
منبع: دیلی میل