اعراب و اسرار "کهربا"!

به گزارش مجله خبری نگار، کهربا وارد زندگی و فرهنگ اعراب شد و فواید زیادی برای آن پیدا کرد، چه در صنعت عطر و چه در طب سنتی. اعراب کهربا را به عنوان یک ماده گرانبها توصیف می‌کردند و معتقد بودند که آن هدیه دریا است، زیرا آن را در سواحل پیدا کردند که امواج آن را حمل می‌کردند. آنها ارزش و فواید آن را می‌دانستند و در اشعار خود از آن یاد می‌کردند و در کتاب‌های خود به آن استناد می‌کردند و به ویژه بوی مطبوع آن را ستایش می‌کردند.

اعراب همچنین از کهربا به عنوان داروی مقوی غرایز جنسی، دارو و حتی بخور استفاده می‌کردند. آنها با تکه‌ای از آن آتش روشن می‌کردند و بوی مطبوع آن را که فضا را پر می‌کرد استنشاق می‌کردند. همچنین اعتقاد بر این بود که استنشاق بوی کهربا به درمان بیماری‌های عصبی کمک می‌کند.

علاوه بر این، اعراب از کهربا در درمان بیماری‌های گوارشی و سردرد استفاده می‌کردند. جایگاه آنها در میان آنها به دلیل فواید آن افزایش یافت و کمبود آن نشانه تجمل و ثروت محسوب می‌شد و به عنوان هدیه‌ای گرانبها داده می‌شد.

اعراب دیدند که کهربا می‌تواند به درمان ناباروری زنان کمک کند و در مراکش برای نوشیدن چای با چسباندن یک تکه کوچک کهربا به درب کوزه‌ای که برگ‌های چای در آن قرار می‌گیرد استفاده می‌شد. بخار چای با قطعه کهربا واکنش نشان می‌دهد و چای طعم و عطر متمایزی پیدا می‌کند.

در اروپای قرن چهاردهم، کهربا با یقه‌های مهره‌ای پوشیده می‌شد و به عنوان طلسم برای محافظت در برابر طاعون استفاده می‌شد، در حالی که رابرت می، مورخ رایحه آن را در قرن هفدهم به عنوان "هم چوبی و هم صورتی، یادآور برگ‌های افتاده در کف جنگل و زیرین نازک آراسته قارچ‌هایی که در مناطق مرطوب و سایه دار رشد می‌کنند" توصیف کرد.

چینی‌ها نیز به نوبه خود معتقد بودند که کهربا هنگام افتادن بزاق اژد‌ها به اقیانوس ظاهر می‌شود، در حالی که سوابق قرن پانزدهم نشان می‌دهد که کهربا ممکن است از درخت شیره، کف دریا یا متبلور شده از اشک باشد. منشا اسرارآمیز کهربا را با هاله‌ای جادویی احاطه کرده و آن را به کالایی با تقاضای زیاد تبدیل کرده است.

منشا کهربا:

کهربا که از زمان‌های بسیار قدیم توسط امواج در سواحل پرتاب می‌شد، ماده‌ای است که در روده نهنگ اسپرم یافت می‌شود و در روده‌های آن به عنوان یک واکنش طبیعی برای محافظت از دستگاه گوارش در برابر اجسام جامد مانند منقار ماهی مرکب که آن را می‌بلعد، تشکیل می‌شود. کهربا قرار است پس از خروج از بدن نهنگ و مخلوط شدن با آب دریا، بر روی یک ماده مومی معطر سفت و تبدیل شود.

جالب اینجاست که دانشمندان تنها در سال ۲۰۲۰ پس از تجزیه و تحلیل DNA نمونه‌های عطر تأیید کردند که توسط نهنگ‌های اسپرم تشکیل شده است، اما هنوز دقیقا نمی‌دانند که این کار چگونه انجام می‌شود.

کهربا هنوز به همان اندازه که هست باستانی است و به دلیل خاصیت تثبیت کننده عطر در ساخت عطر‌های گران قیمت استفاده می‌شود. از این ماده کمیاب به عنوان مثال در تهیه عطر معروف شانل شماره ۵ استفاده می‌شود. به طور متناقضی، "ضایعات نهنگ" به رایحه‌های معطر تبدیل می‌شود.

آونیر توملین، متخصص مشهور نهنگ‌های شوروی و روسی، سخنرانی جامعی در مورد کهربا ارائه داد: برخی از دانشمندان معتقدند که کهربا محصول پاتولوژیک ترشحات کیسه صفرا در نهنگ‌های اسپرم بیمار است، برخی دیگر آن را به عنوان ترشح طبیعی غدد مقعدی حیوانات سالم می‌دانند و برخی دیگر آن را یک ترکیب محافظ روده پس از تحریک انگل‌ها یا منقار ماهی مرکب سخت می‌دانند. شایان ذکر است که کهربا فقط از روده مردان استخراج می‌شد. در ابتدا بوی خاک می‌دهد، اما پس از قرار دادن آن در ظرف دربسته بوی مشک یا یاس به دست می‌آورد. در عطرسازی به عنوان بهترین تثبیت کننده رایحه‌های گل بسیار ارزشمند است. گفته می‌شود که یک دستمال آغشته به عطر کهربایی برای سال‌ها عطر آن باقی مانده است. همچنین گفته می‌شود که (جانورشناس بریتانیایی) توماس بل ماده‌ای شبیه کهربا را از مدفوع خشک نهنگ اسپرم به دست آورد، اما دستور العمل او به ما نرسید. اکنون آنها دوباره سعی می‌کنند کهربا را از این طریق تهیه کنند و ممکن است دور نباشد که ناوگان صید نهنگ مدفوع نهنگ اسپرم را جمع آوری می‌کنند تا آن را به یک محصول نجیب تبدیل کنند. برخلاف ایده‌های قبلی، کهربا یک عنصر استثنایی نادر نیست: نهنگ‌های ما آن را در روده بزرگ و مستقیم ۴ تا ۵ درصد از نهنگ‌های اسپرم که مورد بررسی قرار دادند پیدا کردند و بزرگترین قطعه کهربا که تاکنون در این نهنگ‌ها یافت شده است ۴۲۰ کیلوگرم وزن دارد.