به گزارش مجله خبری نگار، اقتصاد خراسان جنوبی مبتنی بر معدن است، بخشی از این ظرفیت فعال و بخشی غیر فعال است که اگر فعال و موانع موجود رفع شود، باعث رونق تولید و اشتغال در کشور و منطقه میشود.
براساس اسناد بالادستی و سندهای توسعهای حوزه معدن یکی از مهمترین محورها و پیشرانهای اقتصادی و توسعهای خراسان جنوبی معین شده است، اما این گنج معدنی چه عواید دیگری برای خراسان جنوبی دارد؟
احمد آریافر، مدیرکل صنعت، معدن و تجارت خراسان جنوبی از کمک ۱۴۰ میلیارد تومانی معادن برای توسعه استان از محل عواید فروش معادن خبر داد.
آریافر افزود: ۱۴۰ میلیارد تومان از آغاز امسال از محل عواید فروش معادن برای توسعه خراسان جنوبی کمک شده است.
وی ادامه داد: ۴۰ میلیارد تومان به بیمارستان طبس از ابتدای فروردین پرداخت شده و مجموعه امداد و نجات با اعتبار ۱۰۰ میلیارد تومان در حال ساخت است که هزینههای آنها از محل عواید فروش معادن و مسئولیت اجتماعی تامین شده است.
به گفته وی هماکنون مجموعههای معدنی هلدینگها و ایمیدرو در مسئولیت اجتماعی خود به استان کمک میکند که نمونه آنها ساخت جاده در محدودههای معدنی طبس و سربیشه، برقرسانی و کمک به بیمارستانها ازجمله آنهاست.
مدیرکل، صنعت معدن و تجارت خراسان جنوبی گفت: انتقال برق از نهبندان به شاهکوه به طول ۷۰ کیلومتر از محل مسئولیت اجتماعی، شرکتهای معدنی را داشتهایم که قرار است این برقرسانی تا معادن هیرد و خونیک ادامه یابد.
وی با اشاره به اینکه تنها راه توسعه استان از طریق حضور فعال مسئولیت اجتماعی معادن است، تصریح کرد: باید معادن برای ساخت مدرسه و مسکن ملی هم کمک کنند.
آریافر با بیان اینکه هرچند این کمکها زیاد نیست، گفت: از ۱۵ درصد سهم معادن فقط ۵ درصد آن هم امسال به استانها باز میگردد که هرچند ناچیز است، اما به توسعه استان کمک میکند.
مصطفی نخعی، عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: نقشه راه واحد و دقیقی باید برای توسعه اقتصادی معادن خراسان جنوبی تدوین شود و باید در این خصوص شورای معادن هم اختیارات لازم را بدهد.
وی عنوان کرد: یکی از چالشهای معادن این است که یک نظام تنظیم گری واحد در زمینه معدن نداریم و این ثروت ملی ما به صورت جزیرهای مدیریت میشود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: باید یک نظام تنظیم گری واحد داشته باشیم که به پیشرفت بهتر، مدیریت واحد و تنظیم گری واحد در زمینه معدن کمک کند.
وی ادامه داد: مانند خرده مالکی در بخش کشاورزی، در بخش معدن هم معادن خرد و کوچک را داریم که خیلی نمیتواند ارزش آفرین باشد و به پیشرفت اقتصادی در کشور کمک کند که باید این مشکل رفع شود.
نخعی با انتقاد از اینکه در زمینه اکتشافات معدنی زیاد کار نشده و در این خصوص از دنیا عقب هستیم، گفت: عمق اکتشافات معدنی در کشور کمتر از ۱۰۰ متر است و در دنیا عمقهای بالاتر از هزار متر کار میشود.
وی بیان کرد: سال گذشته با وارد کردن ماشین آلات معدنی به اکتشاف این بخش کمک شده، اما باید ادامه دار باشد.
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: بسیاری از پهنههای معدنی خراسان جنوبی بلوکه است که باید برای آزادسازی آن تدبیر ویژه شود.
وی با تاکید بر اصلاح قوانین معادن، بیان کرد: فناوری و شرایط قابل تغییر است که باید قوانین معادن هم تغییر کند.
این نماینده مجلس ادامه داد: همچنین نیاز است برخی قوانین حوزه معادن در استانها بومی سازی شود.
وی گفت: حقوق دولتی معادن ۱۵ درصد است که سازمان برنامه و بودجه کامل به استان اختصاص نمیدهد که باید این حقوق دولتی در مناطقی که معادن تخریب و آسیب دارند، صرف زیرساختها شود.
نخعی افزود: معادن از زیرساختهای استان استفاده میکنند و آنها را تخریب میکنند ولی به هیچ وجه پاسخ گو نیستند، سازمان برنامه و بودجه باید مقید باشد که حقوق دولتی معادن را کامل پرداخت کند تا صرف زیرساختها شود این شرایط شامل مسئولیت اجتماعی معادن هم میشود.
وی با اشاره به مرغوبیت، تنوع رنگ و کیفیت و کمیت سنگهای گرانیت خراسان جنوبی، گفت: در خصوص این معادن نیاز به سیاست گذاری داریم و در لایحه برنامه هفتم که به مجلس آمد یک کلمه در خصوص سنگهای ساختمانی نبود و در مجموع با این شرایط در زمینه سنگهای ساختمانی هیچ هدف گذاری نشده است.
نماینده مردم نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی افزود: درخواست ما این است که در خصوص گرانیت خراسان جنوبی برنامه منسجم و نقشه راه تدوین شود تا نقش بیشتری از بازار این سنگ داشته باشیم.
لزوم آزادسازی پهنههای معدنی، لزوم بازنگری حقوق دولتی معادن، کمبود و گرانی مواد معدنی، لزوم تحویل دیتاهای معادن خراسان جنوبی، عقب ماندگی در زمینه فرآوری سنگهای ساختمانی، بروزرسانی تکنولوژی استخراج معادن، معافیت مالیاتی برای مناطق محروم، بومی سازی قوانین، ضرورت تایید فنی و مالی معادن و دلالی معادن از مهمترین مشکلات و درخواستهای مطرح شده در این نشست بود.