به گزارش مجله خبری نگار/ایران: برنج دومین غله پرمصرف در سبد غذایی مردم ایران است که بعد از گندم مهمترین تأمینکننده کالری است، با این حال، اما علیرغم افزایش قیمت برخی کالاهای اساسی در سراسر ایران و جهان طی یک سال گذشته، بازار برنج نوسانی نداشته و آرامش بر آن حکمفرما شده است.
از طرف دیگر در زمینه تولید رسیدن به خوداتکایی ۱۰۰ درصدی در این محصول از جمله سیاستهای وزارت جهاد کشاورزی است که سهم برنج در امنیت غذایی کشور غیرقابل انکار است.
در وضعیت فعلی تولید برنج داخلی در ۱۹ استان کشور به حدود دو میلیون و ۲۰۰ هزار تا دو میلیون و ۴۰۰ هزار تن رسیده است و از طرف دیگر درسال گذشته یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن برنج نیز به کشورمان وارد شده که میتوان گفت موجودی سال گذشته برنج حدوداً چهار میلیون و ۲۰۰ تن بوده است.
این در حالی است که چندی پیش مرکز آمار رسماً اعلام کرد هر ایرانی در یک سال ۳۵ کیلوگرم برنج مصرف میکند که به این معنی است که با توجه به حدود ۹۰ میلیون نفر جمعیت ایران، میتوان گفت کشورمان سالانه به سه میلیون و ۱۵۰ هزار تن برنج نیاز دارد، بنابراین میتوان گفت کشورمان حدود ۷۰ درصد نیاز بازار را از طریق تولید داخل و ۳۰ درصد آن را از طریق واردات تأمین میکند.
عطاءالله هاشمی عضو شورای هماهنگی تشکلهای بخش کشاورزی گفت: اگر وزارت جهاد حمایتهای مالی از کشاورزان و تحقیقاتی را در کنار یکدیگر داشته باشد تا کشاورزان را نسبت به تولید برنجهای پرمحصول با راندمان بالا قانع کند، خودکفایی حاصل خواهد شد.
به گفته وی، با اجرای کشت قراردادی و فراهم کردن الزامات و افزایش تولید برنجهای پرمحصول امکان رسیدن به خودکفایی وجود دارد. هاشمی ادامه داد: سال گذشته یکی از تعاونیها اقدام به کشت قراردادی برنج با اعضای خود کرد و از طرفی دولت وعده خرید تضمینی برنج را داده بود که متأسفانه این امر محقق نشد و در نهایت این امر منجر به عدم اعتماد کشاورزان و گرفتاری شرکتهای تعاونی شد. عضو شورای تشکلهای بخش کشاورزی گفت: با توسعه کشت ارقام پرمحصول و اجرای کشت قراردادی امکان رسیدن به خودکفایی برنج وجود دارد.
قاسم پیشهور رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: ظرفیت تولید ۲ میلیون و ۲۰۰ تا ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن برنج و با احتساب کشت رتون، ۲ میلیون و ۷۰۰ هزار تن برنج در سه استان شمالی وجود دارد.
به گفته وی، با احتساب سرانه مصرف و ذخایر استراتژیک، سالانه ۵۰۰ تا ۷۰۰ هزار تن برنج باید وارد کشور شود و این درحالی است که سال گذشته بنابر آمار رسمی بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار تن و با احتساب واردات غیررسمی ۲ میلیون تن وارد کشور شد که همین امر موجب شد تا برنج زیادی در انبارها باقی بماند.
پیشهور با بیان اینکه واردات بی رویه برنج، تولید داخل را دچار چالش کرده است، افزود: اگر دولت ۵۰ درصد منابعی را که در اختیار تجار خارجی قرار میدهد، به بخش حمایت از کشاورزان داخلی تخصیص دهد، بدون افزایش سطح زیرکشت با ارتقای عملکرد در واحد سطح امکان خودکفایی برنج وجود دارد.
رئیس اتاق اصناف کشاورزی گفت: دلالان به بهانه کاهش قدرت خرید مردم با واردات بی رویه آسیب جدی به تولید داخل وارد کردند، درحالی که پتانسیل تولید و خودکفایی در استانهای شمالی به سهولت وجود دارد.
آخرین آمارهای منتشر شده نشان میدهد در ۹ ماهه سال جاری ۸۱۸ هزار و ۴۸ تن و ۹۸۷ کیلوگرم برنج به ارزش ۹۶۰ میلیون و ۹۶۱ هزار و ۷۵۵ دلار یا ۲۷ هزار و ۴۲۶ میلیارد و ۷۱۰ میلیون و ۳۶۵ هزار تومان از مبادی کشورهای هندوستان، پاکستان، امارات، تایوان و مناطق آزاد و ویژه وارد کشور شده، این در حالی است که در همین بازه زمانی در سال گذشته یک میلیون و ۴۱۸ هزار و ۹۹۱ تن برنج به ارزش یک میلیارد و ۷۳۲ میلیون و ۷۰۰ هزار دلار وارد شده بود.
پر واضح است که با افزایش تولید داخلی برنج و پر بودن موجودی انبارهای این کالای اساسی، واردات ۹ ماهه برنج با کاهشی ۴۲ درصدی به لحاظ وزنی و با کاهشی ۴۵ درصدی روبهرو بوده است.
به عبارت دیگر میتوان گفت واردات این کالای اساسی به لحاظ وزنی کاهشی ۶۰۰ هزار تنی و به لحاظ ارزشی ۷۷۰ میلیون دلار کاهش ارزبری را تجربه کرده است.
با این اوصاف با توجه به افزایش قابل توجه موجودی انبارهای کشور و برداشت برنج از شالیزارهای شمال و جنوب کشورمان هم اکنون بازار از محصولات داخلی اشباع شده و این امر سبب کاهش قیمت برنج نیز شده است. از این رو دولت اعلام کرده که تا پایان سال واردات برنج صورت نخواهد گرفت.