تفاوت‌های مغز مرد و زن رد شده است؟

به گزارش مجله خبری نگار، این سوال که آیا تفاوت محسوسی بین مغز مردان و زنان وجود دارد، یکی از بحث‌برانگیزترین مسائل مطرح‌شده در تاریخ علوم اعصاب است و با پیشرفت ابزار‌های دانش و فناوری‌ها تمرکز بر کشف اختلافات در این زمینه شدت گرفته است. در واقع تفاوت‌هایی بین فیزیولوژی بدن زنان و مردان به طور طبیعی وجود دارد و برای مثال اختلاف میان میانگین قد یکی از این موارد است. اما سوال مهم‌تر این است که چقدر این تفاوت‌ها عمیق هستند و آیا اصلاً مهم هستند یا نه؟

چرایی بزرگ‌تر بودن مغز مرد‌ها

هنوز سوالات بی‌پاسخ بسیاری درباره نحوه عملکرد مغز در انسان‌ها وجود دارد. این واقعیت که مغز مردان از زنان بزرگ‎تر است هنوز هم ممکن است بسیاری را به شک بیندازد که حتما باید تفاوتی ویژه وجود داشته باشد. دلیل ساده تفاوت در اندازه مغزها، اما این است که مردان به‌طور متوسط جثه بزرگ‎تری نسبت به زنان دارند. تفاوت‌های مشابهی را البته می‌توان در سایر اندام‌ها مشاهده کرد، هرچند هیچ‎کدام به اندازه مغز بحث‌برانگیز نیستند.

اندازه مغز متناسب با اندازه بدن است و تفاوت مغز بین جنسیت‌ها در واقع کوچک‎تر از تفاوت سایر اندام‌های داخلی مانند قلب، ریه‌ها و کلیه است که در مردان بین ۱۷ تا ۲۵ درصد بزرگ‎تر از زنان هستند. در واقع اگر وزن کلی بدن و اندام‌ها یکسان‌سازی شود، هیچ ناحیه‌ای از مغز بین مردان و زنان بیش از یک درصد تغییر نمی‌کند، و حتی این تفاوت‌های کوچک هم به طور مداوم در بین جمعیت‌های متنوع جغرافیایی یا قومی مشاهده نمی‌شود.

نقش عوامل محیطی

علوم اعصاب مدرن هر روز بیش از پیش درباره نحوه و میزان سازگاری مغز انسان به کشفیات جدیدی می‌رسد. ایده اصلی این است که مغز ما، زن یا مرد، با کسب مهارت‌های جدید از نظر فیزیکی هم تغییر می‌کند. برای مثال پس از آن که یک برنامه آموزشی برای آشنایی با خیابان‌های پرپیچ و خم شهر به بخشی از رانندگان تاکسی لندن ارائه شد، دانشمندان متوجه شدند که ساختار‌های مغز آن‌ها در نتیجه این یادگیری دانش تفاوت کرده است و ماده خاکستری در هیپوکامپ مغز، که با حافظه فضایی مرتبط است، افزایش نشان می‌دهد. محققان می‌گویند حتی یادگیری یک ساز موسیقی هم اثر خود را در مغز نشان می‌دهد و به همین دلیل درمجموع ذهنیت‌ها به این سو رفته است که تفاوت‌های بین دو مغز ممکن است بیشتر به تجربیات متفاوت آن‌ها مربوط باشد تا جنسیت بیولوژیکی‌شان.

هیچ تفاوت معنی‌داری بین مغز مردان و زنان کشف نشده‌است

دانشمندان امروزه با ظهور تکنیک‌های علمی پیچیده‌تر پزشکی نظیر ام‌آر‌آی و پت‌اسکن مغزی، بی‌وقفه مشغول یافتن تفاوت‌های مغز زنان و مردان هستند و سعی می‌کنند با این ابزار‌های نوین ریشه‌های مغزی رفتار‌های انسانی را متوجه شوند. تاکنون، اما دانشمندان می‌گویند به جز تفاوت‌های ساده در اندازه، هیچ تفاوت معنی‌داری بین ساختار یا فعالیت مغز در مردان و زنان جوامع مختلف نیافته اند.

دانشمندان علوم اعصاب مدت‌ها امیدوار بودند که مطالعات بزرگ‌تر و روش‌های بهتر سرانجام تفاوت‌های جنسیتی «واقعی» در مغز را آشکار کند. اما حقیقت این است که هرچه مطالعات بیشتری انجام شده، تاثیر عمده جنسیت در کارکرد مغز بیشتر رد شده است. هرچند هنوز به تحقیقات بیشتری برای اثبات چنین فرضی نیاز است.

منبع: یورونیوز