تأخیر در تشخیص مالاریا مهم‌ترین علت مرگ!

به گزارش مجله خبری نگار،رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین با بیان این مطالب، گفت: برای تشخیص و درمان به موقع بیماران، ضروریست کلیه پزشکان شاغل در واحد‌های ارائه خدمات بهداشتی و درمانی، شامل: خصوصی و دولتی، دانشگاهی و غیردانشگاهی، تأمین اجتماعی، درمانگاه‌ها و بیمارستان‌های نظامی و انتظامی، با محوریت نظام مراقبت سندرومیک و در نظر گرفتن پنج سندروم، شامل: تب و خونریزی، شوک عفونی، تب طول کشیده، زردی حاد، تب و علائم نورولوژیک، به بیماری مالاریا نیز توجه کنند و در صورت مراجعه فرد مشکوک به این بیماری، سابقه سفر فرد به مناطق آلوده نیز از وی پرسیده شود.

دکتر بهزاد نجف‌پور، با بیان اینکه مالاریا، به عنوان یک بیماری حاد و مزمن است و مهم‌ترین بیماری انگلی و یکی از مهم‌ترین مسائل بهداشتی برخی کشور‌ها به‌خصوص کشور‌های مناطق گرمسیری است؛ گفت: عامل بیمـاری، انگلـی تـک یاختـه از جنس پلاسمودیوم است و در حال حاضر، حدود ۹۰ درصد موارد مالاریای کشور، ویواکس و ۱۰ درصد، فالسیپاروم و یا عفونت توأم (ویواکس و فالسیپاروم) است.

شایع‌ترین راه انتقال، گزش پشه آلوده

این مقام بهداشتی استان قزوین گفت: اگرچه شایع‌ترین راه انتقال مالاریا، گزش پشه آلوده است، اما در مـوارد نـادر، احتمال انتقال از راه دریافت خون آلوده، استفاده از سرنگ مشترک و از مادر بـه جنین نیز وجود دارد.

وی نشانه‌هـای مقـدماتی این بیماری را خـستگی، درد عضلانی، سردرد، تهوع و استفراغ، لرز‌های خفیف، درد کمر و تب عنوان کرد و افزود: این نـشانه‌هـا غیراختصاصی است و با بسیاری از بیمـاری‌هـای عفـونی و تـب‌دار ویروسی و باکتریایی، اشتباه می‌شود.

لرز، تب و تعریق، سـه مرحله بیماری

رئیس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین اظهار کرد که از ویژگی‌های این بیماری، حملات بیماری (نوبه / پاروکسیـسم) اسـت کـه سـه مرحله لرز، تب و تعریق دارد. وی ادامه داد که در مجموع، یک حمله مالاریا می‌تواند شش تا ۱۰ ساعت طول بکشد و دوره پنهان بودن (کمون) آن نیز بسته به نوع انگل، بین هفت روز تا ۱۸ ماه است.

این مقام بهداشتی با گفتن اینکه بـرای تـشخیص مالاریا باید وجود انگل را در خون اثبات کرد، اظهار کرد: روش تشخیص طلایی مالاریا، آزمایش لام خون محیطی است و معمولاً از رنگ آمیزی گیمسا استفاده می‌شود. وی اضافه کرد که علاوه بر این روش، از کیت‌های تشخیص سریع (RDT) می‌توان استفاده کرد.

تأخیر در تشخیص و درمان، مهم‌ترین علت مرگ

دکتر نجف‌پور گفت: باتوجه به اینکه استان قزوین، قطب کشاورزی، صنعتی و دامپروری است، این موضوع می‌تواند زمینه را برای افزایش تردد کارگران فصلی و اتباع کشور‌های آلوده به مالاریا فرآهم کند و متعاقب آن، درصورت تاخیر در تشخیص و درمان، می‌تواند منجر به افزایش موارد ابتلا و مرگ و میر ناشی از این بیماری شود.

افزایش تعداد مخازن انگلی

هادی باقری، کارشناس پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشت دانشگاه نیز در این رابطه تأکید کرد که در دو سال گذشته، به دنبال بحران سیاسی در کشور افغانستان و افزایش تردد اتباع کشور‌های افغانستان و پاکستان به ایران، تعداد مخازن انگلی افزایش یافته است و این موضوع در کنار سایر شرایط مانند؛ وفور ناقل (پشه آنوفل) و تغییرات آب و هوایی، ممکن است منجر به افزایش موارد ابتلا شود.

وی گفت: ازجمله راه‌های پیشگیری از ابتلا به این بیماری، بهسازی محیط، تخلیه یا پُرکردن مکان‌های تکثیر پشه، استفاده از پنجره‌های توری، استفاده از دافع حشرات بر روی پوست (در زمان مسافرت به کانون‌های آلوده)، درمان کامل و به موقع تمام بیماران، استفاده از سم‌پاشی و لارو کُشی مکان‌های تکثیر پشه، مسافرت نکردن به مناطق آلوده، کاهش سفر‌های غیرضروری به مناطق آلوده و پروفیلاکسی دارویی قبل از مسافرت به کانون‌های آلوده است.

به گفته باقری، طبق اعلامیه سازمان جهانی بهداشت، با انجام اقدامات کنترلی مثل: سم‌پاشی، بهسازی محیط، بیماریابی و درمان به موقع، تعداد موارد مالاریا و مرگ ناشی از این بیماری، کاهش قابل توجهی یافته است و تعداد کانون‌های آلوده نیز به سه استان سیستان و بلوچستان، هرمزگان و جنوب کرمان کاهش یافته است.

گفتنی است، در همین راستا و به منظور افزایش سطح آگاهی و آمادگی کارکنان سلامت در زمینه تشخیص و درمان بیماری مالاریا، در آبان ماه ۱۴۰۲، نشست آموزشی برای کارشناسان ستاد پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر شهرستان‌ها در سالن اجتماعات معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی قزوین برگزار شد.