دوچرخه یا تراموا؟ مسئله این است!

به گزارش مجله خبری نگار/همشهری: ناوگان حمل‌ونقل عمومی پایتخت دچار عقب‌ماندگی ۱۰ساله است. اتوبوس‌های هوایی، راه‌اندازی تراموا، اتوبوس برقی و مترو باس و... مد‌های حمل‌ونقلی هستند که تحقق آن‌ها آرزوی مدیران شهری دوره پنجم است و بار‌ها در مورد آن‌ها اظهارنظر کرده‌اند؛ آرزو‌هایی که تحقق‌شان در حد مطالعه و حرف باقی ماند و تمام سعی و تلاششان در ایجاد مسیر دوچرخه خلاصه شد؛ مسیری که قرار بود در قالب طرح شبکه «بهراه» در پایتخت به هم متصل شود و پیوستگی داشته باشد، اما این شبکه هم تکمیل نشد.

در راستای رویکرد توسعه دوچرخه‌سواری، ایستگاه‌های بیدود یا دوچرخه‌های اشتراکی احداث شدند که اواخر دوره مدیریت پنجم به‌دلیل مسائل مالی میان شهرداری و شرکت سرمایه‌گذار، بیدود‌های نارنجی شکست خوردند و جمع‌آوری شدند؛ جدا از اینکه آیا با توسعه دوچرخه در پایتخت کوهستانی مشکل ترافیک حل می‌شود یا نه حالا در این دوره تلاش‌های مدیریت شهری منجر به تحقق برخی از مد‌های حمل‌ونقل ازجمله تراموا و مترو باس شده است و کسانی که تا دیروز از ضرورت وجود این مد‌های حمل‌ونقل دم می‌زدند، در مقابل تحقق آن‌ها جبهه گرفته‌اند و گویا از این موضوع خوشحال نیستند. همین افراد تلاش می‌کنند با انتقادات بی‌پایه‌واساس مسیر تحقق و عملی‌شدن آرزو‌های شهر و شهروندان در حوزه حمل‌ونقل را مسدود کنند و با عناوین و عبارت‌های ناپسند مانند سراب و غیرعقلانی و... سعی دارند تلاش‌های مدیریت شهری را بی‌نتیجه جلوه دهند.

دیروز در جریان ارائه گزارش عملکرد ۲‌ساله مدیریت شهری این دوره اعداد و ارقامی ذکر شد که نشان می‌داد عملکرد ۲ ساله بیشتر از عملکرد ۴ ساله دوره قبل بوده است؛ چرا که باور علیرضا زاکانی، شهردار تهران این است: «ما یاد گرفتیم هر کسی بیشتر حرف می‌زند، ما در مقابل بیشتر کار کنیم.»

کاهش ترافیک و آلودگی؛ اولویت‌های مهم شهر

شهردار تهران در جریان ارائه گزارش اقدامات ۲ساله در صحن پارلمان شهری، به رفع کمبود‌های ناوگان حمل‌ونقل عمومی و تقویت و نوسازی و بازسازی این ناوگان اشاره و عنوان کرد: «موضوع حمل‌ونقل، موضوع اساسی است و در این حوزه برای کاهش ترافیک و آلودگی هوا گام‌هایی برداشته‌ایم تا بتوانیم برای مردم جنبه‌های آسایش و آرامش را رقم بزنیم و نظم‌بخشی و ساماندهی عمومی در شهر را محقق کنیم.»

افزایش سهم حمل‌ونقل عمومی در تردد شهری

شهرداری تهران برای تحقق اهداف خود در حوزه حمل‌ونقل عمومی، ۵ گام دارد که با ۵ رویکرد، اهداف را پیگیری می‌کند. علیرضا زاکانی با بیان این مطلب گفت که امروز سهم حمل‌ونقل عمومی از تردد‌های شهری ۳۴ درصد است و سعی می‌کنیم با توسعه زیرساخت‌ها و تقویت و افزایش ناوگان، این سهم را به ۷۰ درصد برسانیم.

توسعه خطوط مترو

زاکانی همچنین در تشریح وضعیت ناوگان ریلی تأکید کرد: «خطوط هفت‌گانه و ایستگاه‌های مترو که درگذشته احداث و فعال شده‌اند، امروز زمینه‌ای را فراهم کرده‌اند که می‌توان از ظرفیت مترو برای سفر‌ها استفاده کرد.» به‌گفته او ۱۴کیلومتر خط با ۱۰ایستگاه در ۲ سال گذشته شروع شده و به اتمام رسیده است و تا پایان سال‌جاری هم ۱۰کیلومتر خط در خطوط ۶ و ۷ همراه با ۱۴ایستگاه به بهره‌برداری می‌رسد. همچنین مهرماه ۲۲ کیلومتر خط پرند افتتاح می‌شود. بهره‌برداری از ۱۴ ورودی جدید هم موضوع دیگری بود که شهردار تهران به آن اشاره کرد و گفت: «خط ۹ مترو امسال اجرایی می‌شود و خطوط ۸ و ۱۱ هم سال آینده عملیاتی خواهند شد.»

اورهال قطار‌های دی‌سی و ای‌سی

تهران ۴۲ رام قطار «دی‌سی» و ۱۲۹ رام قطار «ای‌سی» دارد. به‌عبارت‌دیگر، اکنون در خطوط متروی تهران ۱۱۹۷ واگن وجود دارد که فعال هستند، اما به‌گفته زاکانی تنها ۲۰ درصد قطار‌های دی‌سی (قطار‌های قدیمی) در خطوط خدمت‌رسانی می‌کنند و نیاز به بازسازی اساسی دارند. آنطور که شهردار تهران عنوان کرده: «در دوره قبل یک رام قطار دی‌سی و ۳۷رام قطار ای‌سی بازسازی اساسی شد؛ درحالی‌که طی ۲ سال اخیر ۲ رام قطار دی‌سی و ۳۹رام قطار ای‌سی را بازسازی کرده‌ایم.» البته هدف‌گذاری شهرداری تهران تا پایان برنامه چهارم بازسازی یا اورهال ۳۵ رام قطار دی‌سی و ۱۰۸ رام قطار ای‌سی است.

فعال‌شدن یک قرارداد پس از ۷ سال

سال ۹۵ بود که موضوع قرارداد ۶۳۰ واگن چینی مطرح شد، اما اقدامی صورت نگرفت و قرارداد معطل ماند. شهردار تهران دیروز موضوع فعال‌شدن این قرارداد را مطرح و عنوان کرد: «با حمایت‌های دولت پیش‌پرداخت‌های قرارداد را پرداخت کردیم. همچنین با استفاده از ظرفیت افزایش ۲۵ درصدی قرارداد توانستیم با همین پیش‌پرداخت تعداد واگن‌ها را به ۷۹۱ واگن افزایش دهیم. ۱۱۳ واگن ملی هم توسط بخش خصوصی مپنا، جهاد دانشگاهی و واگن‌سازی تهران در حال ساخت است که یک رام قطار (۷ واگن) به اتمام رسیده و ساخت رام دوم شروع شده است.» زاکانی همچنین تأکید کرد که تهران علاوه بر واگن‌هایی که از سوی دولت تأمین می‌شود به ۲۵۹واگن دیگر نیز نیاز دارد که مذاکره با طرف خارجی در دستور کار قرار گرفته است.

حرکت تراموا در ۳ محور

نیمه اول دهه ۹۰ مطالعات مربوط به تراموا انجام شد. شهردار تهران در جریان ارائه گزارش به این موضوع هم اشاره و عنوان کرد: «همان مطالعات توسعه یافت و از ۱۰ محور پیشنهادی نهایتا ۳ محور انتخاب و پیشنهاد داده شد که در جلسه هم‌اندیشی گزارش نهایی مطالعات ارائه و با حضور شرکت مشاور، ابعاد این طرح برای اعضای شورای شهر تهران تشریح می‌شود.» به‌گفته زاکانی بودجه تراموا به‌صورت مشارکتی با سایر بخش‌ها تأمین می‌شود و امسال احداث تراموا قابلیت عملیاتی‌شدن دارد، اما مصوبه شورا لازم است.

توقف سیر سقوط ناوگان اتوبوسرانی

سکاندار پایتخت در ادامه به تشریح عملکرد ناوگان اتوبوسرانی پرداخت و با بیان اینکه سیر سقوط دوره قبل متوقف شده است، گفت: «۳۴۸۰دستگاه اتوبوس فعال به دوره پنجم مدیریت شهری تحویل داده شده و در انتهای دوره حدود ۱۸۷۶دستگاه اتوبوس فعال تحویل دوره ششم شد. در دوره پنجم هیچ اتوبوسی از سوی دولت به مدیریت شهری تحویل داده نشد و تنها ۱۳۳دستگاه اتوبوس توسط خود مدیریت شهری تأمین شد. در این دوره ۲۷۱ دستگاه اتوبوس توسط دولت و ۲۹۳ دستگاه هم توسط مدیریت شهری تامین شده است که نشان می‌دهد در این حوزه هم عملکرد بسیار بالایی داشته‌ایم.» آنطور که زاکانی عنوان کرده: «اکنون ۲۸۳۵ دستگاه اتوبوس فعال وجود دارد و قرارداد تأمین ۳ هزار دستگاه اتوبوس هم منعقد شده است.»

نیاز شهر به ۲۵ هزار دستگاه ون

تأمین ون برای تهران ضرورت دارد. زاکانی با بیان این مطلب گفت که باید ۲۵ هزار دستگاه ون در پایتخت داشته باشیم و در حال انتخاب نوع ون‌ها هستیم. همچنین قرارداد تأمین ۶۳۰ دستگاه ون با شرکت ایران‌خودرو دیزل منعقد و پرداختی‌ها انجام شده و تعدادی از ون‌ها هم تحویل داده شده است.

برقی‌سازی تاکسی و موتور‌های کار

به‌گفته علیرضا زاکانی حدود ۷۲ هزار دستگاه تاکسی در تهران وجود دارد که ۷۰ درصد آن‌ها نیاز به نوسازی دارند. او ادامه داد: «در راستای نوسازی این ناوگان تفاهماتی با وزیر صمت برای برقی‌سازی تاکسی‌ها تا سقف ۵۰ هزار دستگاه انجام شده و مدل‌های مالی هم تعیین شده‌اند که می‌توان به تسهیلات بانکی، تسهیلات تبصره ۱۲ (بهینه‌سازی مصرف سوخت و...) و تسهیلات وزارت کشور اشاره کرد.» تفاهم با دولت برای برقی‌سازی موتورسیکلت‌های کار هم انجام شده و بنا بر‌گفته‌های شهردار تهران برقی‌سازی ۴۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت هدف‌گذاری شده است.

۱۷۰۰ جایگاه شارژ برقی

برقی‌سازی حمل‌ونقل نیاز به زیرساخت‌های خاص ازجمله جایگاه شارژ دارد که به‌گفته سکاندار پایتخت تا پایان سال آینده ۵ هزار محل شارژ در ۱۷۰۰ ایستگاه احداث می‌شود که بخش زیادی از برق آن هم از محل صرفه‌جویی برق در تهران تأمین خواهد شد.