به گزارش مجله خبری نگار به نظر میرسد یکی از جنبههایی که به عملکرد مغز کمک میکند کنترل بر انتخابهای ورزشی است، زیرا میتواند به شما کمک کند تا پایدار و با انگیزه باشید.
ورزش کردن به روشهای مختلفی منجر به بهبود جریان خون به مغز میشود.
بر اساس پژوهشهای اخیر در ژورنال Clinical Interventions in Aging، ورزش علاوه بر ارائه طیف وسیعی از فواید جسمی که در دوران پیری دارد، میتواند از آسیبهای شناختی خفیف نیز محافظت کند.
محققان ۱۰۵ مرد و زن ۷۰ تا ۷۷ ساله را انتخاب و آنها را به سه گروه تقسیم کردند. اولین گروه تمرینهای تحت نظارت را به صورت دو بار در هفته و از نوع تمرینات تناوبی با شدت بالا (HIIT) با حداکثر ضربان قلب ۹۰٪ انجام دادند. گروه دوم، تمریناتی با شدت متوسط و با حداکثر ضربان قلب ۷۰ درصد انجام دادند و گروه سوم، که گروه کنترل بودند، روزانه حداقل ۳۰ دقیقه فعالیت داشتند، اما با شدت کم و ضربان قلب آنها نیز اندازهگیری نشد.
سرانجام، حجم مغز و ضخامت قشر مغزی – اندازه گیری ماده خاکستری مرتبط با شناخت – و همچنین عملکرد قلبی تنفسی پس از یک سال، سه سال و پنج سال ورزش اندازه گیری شد.
«حدس ما این است، مدت زمانی که فرد صرف انجام یک فعالیت فیزیکی میکند، میتواند کلید سلامت و بهبود مغز باشد و هر چه این زمان صرف شده بیشتر باشد، تاثیر بهتری نیز دارد.»
در سال اول، آمادگی قلبی تنفسی در هر سه گروه به طور معنی داری افزایش یافت. به گفته یکی از نویسندگان این مطالعه، آستا هابرگ، phd، استاد بخش عصب پزشکی و علوم حرکتی در دانشگاه علم و صنعت نروژ، افرادی که با سطوح آمادگی جسمانی بالاتری وارد مطالعه شدند، از نظر تغییرات مغزی با گذر زمان بافت مغزی کمتری از دست دادند و حتی آنهایی که ورزش کردن را به تازگی شروع کرده بودند نیز درجاتی از بهبودی حافظه فعال را به دست آوردند.
دکتر هابرگ افزود، در این پژوهش بخش عمدهای از بهبودی وجود داشت که به ضربان قلب یا ضخامت قشر مغز مربوط نمیشد آن بخش در این مورد بود که آیا شرکتکنندگان میتوانند بر انتخابهای خود کنترل داشته باشند یا خیر. برای مثال، آن دسته از افرادی که قادر بودند نوع فعالیت، مکان ورزش و داشتن همراه یا دوست را انتخاب کنند، نتایج مفیدتری بروز دادند.
هابرگ میگوید: «بر این اساس، اینطور گمان میرود هر چه فرد زمان بیشتری صرف فعالیت فیزیکی منتخب خود میکند، بهبود سلامت مغز نیز بیشتر میشود. همچنین، نتایج نشان میدهد که پیروی سختگیرانه از دستورالعملهای فعالیت بدنی، تاثیر قلبی تنفسی بسیار چشمگیری در سالمندان سالم ایجاد میکند.
بعلاوه، پژوهشهای پیشین حاکی از آن است که این نوع کنترل میتواند بخشی از حفظ یک روال تناسب اندام منظم باشد، زیرا انجام ورزش را لذت بخشتر میکند. برای مثال، مطالعهای در این رابطه نشان میدهد که حدود ۵۰٪ از شرکت کنندگان در برنامههای ورزشی در ۶ ماه اول آن را کنار میگذارند، اما آنهایی که احساسات مثبتی را از ورزش خود دریافت میکنند، به طور قابل توجهی مایل به حفظ و رعایت برنامه خود هستند.
به گفته سانتوش کساری، پزشک و متخصص مغز و اعصاب در مرکز بهداشت پراویدنس سنت جان در کالیفرنیا، دلایل متعددی وجود دارد که نشان میدهد ورزش بر مغز تاثیر میگذارد.
«بی تحرکی خطر ابتلا به مشکلات شناختی را افزایش میدهد، زیرا گردش خون بهینه در بخشهایی از مغز که مرتبط به عملکردهایی مانند حافظه است را دیگر دریافت نمیکنید.»
دکتر کساری خاطرنشان میکند: «ورزشهای هوازی در بهبود یکپارچگی عروق بسیار موثر هستند، به این معنا که جریان خون و عملکرد را در فرد بهبود میبخشند که البته این شامل مغز را نیز میشود. در نتیجه، این یکی از دلایلی است که بی تحرکی خطر ابتلا به مشکلات شناختی را افزایش میدهد، زیرا گردش خون بهینه را در بخشهایی از مغز که مربوط به عملکردهایی مانند حافظه است را دیگر دریافت نمیکنید.».
وی افزود که ورزش همچنین میتواند رشد اتصالات جدید در مغز را تحریک کرده و التهابات را در سراسر بدن کاهش دهد. هر دوی این کارها جزو نقشهایی است که ورزش کردن میتواند در کمک به کاهش خطرات مربوط به سلامت مغز ایفا کند.
پژوهشی دیگر در Preventive Medicine نشان داد که زوال شناختی در میان بزرگسالان بی تحرک در مقایسه با افرادی که به نوعی فعالیت بدنی دارند، تقریبا دو برابر بیشتر است. این ارتباط به حدی قوی است که محققان تشویق به فعالیت بدنی را به عنوان یک اقدام بهداشت عمومی برای کاهش زوال عقل و بیماری آلزایمر توصیه میکنند.
گرچه تحقیقات زیادی وجود دارد که نشان میدهد تمرینات استقامتی و تمرینات قدرتی برای افراد مسن مفید است، اما کسانی که تازه شروع به ورزش کردهاند، ممکن است با درک این که همه حرکات مفید هستند، کمتر احساس خستگی کنند.
برای مثال، مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) در اطلاعات خود در مورد افراد مسن و سلامت مغز، فعالیتهایی همچون رقص، پیاده روی، کار سبک در حیاط منزل، باغبانی و استفاده از پلهها به جای آسانسور را پیشنهاد میکند.
همچنین انجام فعالیتهای سریعی مانند اسکات یا درجا زدن هنگام تماشای تلویزیون را توصیه میکند. علاوه بر این، به منظور ادامه دادن فعالیتهای ورزشی و یافتن راههای جدیدی برای به چالش کشیدن خود در هر هفته، CDC توصیه میکند که در یک دفترچه، یادداشت سادهای از فعالیتهای روزانه داشته باشید.
پژوهشی که به تازگی انجام شده، نشان میدهد همزمان با بالا رفتن سن، حفظ یک برنامه منظم تناسب اندام میتواند راه مهمی برای حفظ سلامت مغز باشد. این مطالعه جدید به انبوه تحقیقات صورت گرفته در این حوزه میافزاید که ارتباط معنادار و قوی بین ورزش و مغز وجود دارد. علاوه بر این، برای شروع ورزش هیچ وقت دیر نیست. فقط باید قبل از شروع یک برنامه ورزشی حتما با ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید.
منبع:مانکن