به گزارش مجله خبری نگار، بررسی وضعیت نرخ بیکاری در تابستان ۱۴۰۱ نشان میدهد که نرخ بیکاری در هفت استان تک رقمی شده است؛ همچنین استان هرمزگان با ۲۲.۶ درصد از نظر بیکاری در صدر استانها قرار دارد. استانهای کرمانشاه و خوزستان نیز در رتبههای بعدی قرار گرفته اند. به گزارش همشهری آنلاین، نرخ بیکاری هفت استان که در تابستان ۱۴۰۰، دو رقمی بود در تابستان امسال تک رقمی شده است.
بر همین اساس، نرخ بیکاری استان بوشهر از ۱۰.۵ به ۷.۹ درصد، چهارمحال و بختیاری از ۱۲.۴ به ۸ درصد، خراسان شمالی از ۱۱.۴ به ۹.۲ درصد، کرمان از ۱۱.۱ به ۸.۱ درصد، کهگیلویه و بویراحمد از ۱۰.۲ به ۸.۷ درصد، گیلان از ۱۱.۶ به ۷.۸ درصد و یزد از ۱۳.۶ به ۷.۷ درصد کاهش یافته و تک رقمی شده است. در مقابل نرخ بیکاری دو استان یعنی کردستان و اردبیل که تک رقمی بود، دو رقمی شده و به ترتیب از ۹.۶ به ۱۰.۲ درصد و از ۶.۴ به ۱۱.۷ درصد افزایش یافته است. همچنین مقایسه آماری نشان میدهد که در بین استانهای دارای نرخ بیکاری دو رقمی، استان هرمزگان با ۲۲.۶ درصد بالاترین نرخ بیکاری و استان کردستان با ۱۰.۲ درصد پایینترین نرخ بیکاری را به خود اختصاص دادهاست.
پس از استان هرمزگان، استان خوزستان با نرخ بیکاری ۱۵.۶ درصد، کرمانشاه با نرخ بیکاری ۱۳.۶ درصد، اردبیل و لرستان ۱۱.۷ درصد، سیستان و بلوچستان ۱۱.۴ درصد، اصفهان ۱۰.۶ درصد و کردستان با ۱۰.۲ درصد قرار دارند.
بر این اساس، به طور کلی نرخ بیکاری در استانهای آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، اصفهان، البرز، ایلام، بوشهر، تهران، چهارمحال و بختیاری، خراسان رضوی، خراسان شمالی، زنجان، سمنان، قم، کرمان، کرمانشاه، کهگیلویه و بویراحمد، گلستان، گیلان، لرستان، مرکزی و یزد با کاهش مواجه شده است.
گزارش مرکز آمار از کاهش نرخ بیکاری در حالی است که کارشناسان میگویند در بخش دادههای مرکز آمار از وضعیت اشتغال و بیکاری، چالشها و اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد که برای سالها ادامه داشته است. در همین زمینه، حمید حاجاسماعیلی کارشناس حوزه کار به تجارتنیوز میگوید: «جمعیت فعال کشور رشد کافی نمیکند و کوچک در نظر گرفته میشود، به همین دلیل نرخ بیکاری ما بالا نیست. در حالی که طبق برآوردهای ما، نرخ واقعی بیکاری دو رقمی است. با این حال، مرکز آمار نرخ بیکاری را یکرقمی اعلام کرده است.»
در عین حال، با رفع محدودیتهای کرونایی، انتظار ایجاد یک موج رونق در بخش خدمات میرفت که حالا با اعمال فیلترینگ و قطعی اینترنت نگرانیهای زیادی در این بخش ایجاد شده است. حاجاسماعیلی در این باره هم بر این باور است که این شرایط نگرانکننده باعث از بین رفتن تعداد زیادی از مشاغل و افزایش بیکاری میشود. به همین دلیل، سازمانها و وزارتخانههای مربوط باید به فکر چاره کار باشند.
این کارشناس حوزه کار هم میگوید: بر اساس استانداردهای بینالمللی، اگر فردی به مدت یک تا دو ساعت در هفته کار کند، شاغل محسوب میشود، اما در ایران با چنین تعریفی، فرد شاغل نمیتواند نیازهای خود را برطرف کند یا درآمد مکفی داشته باشد. بنابراین، یکی از موارد مورد تاکید ما این است که برخی از معیارها و شاخصهای داخلی باید با استانداردهای بینالمللی تناسب داشته باشد.
وی افزود: نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن مبنای اصلی اشتغال و بیکاری در کشور تلقی میشود. با این حال آمارهای سازمانهایی مثل سازمان تامین اجتماعی یا وزارت صمت و تشکلهای کارگری و کارفرمایی با نتایج این سرشماری در بخش نرخ اشتغال و بیکاری همپوشانی ندارد.
جمعیت فعال نسبت به کل جمعیت کشور رشد چندانی نمیکند. این هم یکی از پرسشهای جدی است که در دو بخش محل اختلاف شده است. بخش اول این که چرا اصلا این رشد اتفاق نمیافتد و در بخش دوم به لحاظ علمی این اختلاف نظر وجود دارد که مرکز آمار ایران افرادی که مشارکت اقتصادی دارند یا کارجو هستند، جزو جمعیت فعال به حساب میآورد در صورتی که اسامی خیلی از افراد مثل زنان که وضعیتشان طی سالهای گذشته به واسطه تغییرات اجتماعی و اقتصادی دچار تغییرات وسیعی شده، ثبت نمیشود.