سازوکار تقسیم‌کار ملی در اجرای الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت

به گزارش مجله خبری نگار، متن یادداشت رضا مهدی به این شرح است:

شتاب تحولات در عرصه‌های تمدنی علمی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موجب شده است که دستیابی به پیشرفت، یک فرایند از پیش‌طراحی شده مبتنی بر آینده‌پژوهی مشارکتی باشد.

در فرایند پُرچالش و سخت گذار، فرصت‌ها و موجودی‌های کشور‌ها به اندازه‌ای نیست که با میل خویش حرکت کنند و به سرمنزل مقصود نائل شوند. افزون بر این، تمامی الزامات مسیر پیشرفت در آنِ واحد و در یک برهۀ مشخص، اهمیت و اولویت هم‌تراز و هم‌اندازه ندارند. تجربه تدوین و اجرای چندین سند توسعه ملی و بخشی نظیر سند چشم انداز بیست ساله ایران، اسناد قوانین برنامه‌های توسعه کشور، سند نقشه جامع علمی، سند تحول بنیادین در آموزش و پرورش، سند دانشگاه اسلامی و نظایر این‌ها گویای آن است که سبک سندنویسی تجربه‌شده، نتوانسته است کشور را به پیشرفت مدنظر برساند. لازم است طرح و ایده‌ای نو در فرایند تدوین، صورت‌بندی و اجرای الگو‌ها انداخته شود. پیشرفت و الگوی آن همچون «کوهی» است که با نگارش و تدوین مبانی، آرمانها، رسالت، افق و تدابیر صرفاً بخش کوچکی از این کوه عظیم رُخ می‌نماید. در واقع، با طبقه‌بندی الگوی پیشرفت به اجزای منسجم تفصیلی می‌توان بخش‌های بیشتری از «کوه» پیشرفت را رؤیت و راهبری کرد. بنابراین، لازم است برای تقسیم‌کار ملی و افزایش امکان‌پذیری اجرای الگوی پیشرفت، با بهره‌گیری از راهکار‌ها و روش‌های تجزیه‌وتحلیل سیستم‌ها و مدیریت فرایند و مدیریت پروژه، فعالیت¬های زیر به‌صورت همزمان و موازی با راهبری و مسئولیت فکری و عملیاتی مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت انجام شود:

۱) الگوی پیشرفت به‌مثابه یک «نظام جامع» تعریف شود.

۲) نظام‌های الگوی پیشرفت شامل نظام‌های سیاسی، اقتصادی و غیره.. به‌صورت شفاف و دقیق، تعیین و تدوین شود.

۳) زیرنظام‌های هر یک از نظام‌ها و نهایتاً فعالیت‌های اجرایی هر یک از زیرنظام‌ها طراحی و تنظیم شود.

۴. به‌صورت موازی و همزمان با تجزیۀ نظام جامع الگوی پیشرفت به سیستم‌ها، زیرسیستم‌ها و فعالیت‌ها، نهاد‌ها و دستگاه‌های متولی و مسئول اجرای هر یک از سیستم‌ها، زیرسیستم‌ها و فعالیت‌ها مشخص شود. این نهاد‌ها و دستگاه‌ها می‌توانند اصلی یا همکار باشند که لازم است این وضعیت نیز مشخص و تعیین تکلیف شود.

۵) «برنامه زمانی» برای انجام فعالیت‌های محول‌شده به نهاد‌های مسئول، اقدام مهم دیگری است که باید طراحی و عملیاتی شود.

براساس این اقدام، زمان انجام، پایش و گزارش هر یک از فعالیت‌های اجرایی تعیین می‌شود.

نکته آخر اینکه؛ اگر با رویکرد و تفکر سیستمی امکانِ تقسیم و تجزیۀ «نظام جامع الگوی پیشرفت» به «سیستم‌ها، زیرسیستم‌ها و فعالیت‌های اجرایی» در مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت وجود نداشته باشد و همچنین، چنانچه تعیین نهاد‌های مسئول و زمان‌بندی فعالیت‌های عملیاتی توسط این مرکز امکان‌پذیر نباشد، می‌توان نتیجه‌گیری کرد که هنوز شرایط اجرای «الگو» و «تقسیم‌کار ملی» برای شروع فرایند اجرا مهیا نمی‌باشد. در این صورت، مجدداً باید مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به فرایند طراحی و تدقیق الگو بازگردد و در یک فرایند کار گروهی و مشارکتی با جزئیات بیشتر و افزون‌تری، متن سند الگو را بازبینی کند.