به گزارش مجله خبری نگار، سال ۱۴۰۰ برای ورزش ایران در شرایطی به پایان رسید که مثل سایر بخشهای کشور تلخیها و شیرینیهای زیادی را تجربه کرد. شیرینی هایی، چون صعود بی دردسر و برق آسای تیم ملی فوتبال به جام جهانی و تلخیهایی، چون حذف استقلال و پرسپولیس از لیگ قهرمانان آسیا و گاه شکستهای غیرمنتظره ورزشکاران کشورمان.
در این میان برخی رشتهها با موفقیتهای بیشتری همراه بودند و برخی درگیر حاشیههایی شدند که مدیران و مسئولان آنها را از مسیر اصلی خارج کرد و اتفاقات ریز و درشت دیگری را رقم زد. امسال هم واژههایی همچون کرونا و دستورالعملهای بهداشتی مهمانان ناخوانده دنیای ورزش بودند و تغییر زمان چند مسابقه بزرگ به دلیل شیوع ویروس کرونا باعث شد تا سال ۱۴۰۰ برای ورزش ایران سال پر هیاهو و شلوغی باشد.
ورزش ایران در سال ۱۳۹۹ خود را برای دو اتفاق مهم آماده میکرد. ابتدا رقابتهای المپیک ۲۰۲۰ توکیو که کاروان ورزشی ایران آماده حضور در آن شده بود که به دلیل اوج گرفتن ویروس کرونا در جهان برگزار نشد و به تابستان سال ۱۴۰۰ موکول شد. المپیکی که اولین المپیک کرونایی تاریخ هم لقب گرفت. رویداد مهم ورزش ایران در سال ۱۳۹۹ که به تعویق افتاد، چهار مسابقه سرنوشت ساز تیم ملی فوتبال ایران در دور اول مرحله مقدماتی رقابتهای جام جهانی ۲۰۲۲ بود؛ بازیهایی که ایران برای صعود به مرحله بعد، باید در تمامی آنها به برتری میرسید. با این مقدمه کوتاه در ادامه نگاهی خواهیم داشت به مهمترین اتفاقات ورزش ایران در سالی که به نفسهای آخر رسیده است:
سی و دومین دوره بازیهای المپیک در توکیو با یک سال تأخیر به دلیل همه گیری کرونا از اول تا هفدهم مرداد سال ۱۴۰۰ برگزار شد. مسابقاتی که در نوع خود به دلیل سالنهای خالی از تماشاچی، برگزاری افتتاحیهای با حضور کاروانهای کوچک، نبود مراسم حاشیهای و تست گیری مرتب کرونا و سخت گیری برای حضور ورزشکاران در دهکده مسابقات، سطح شهر و حتی حضور تنها ۳۰ ثانیه روی سکو بدون ماسک برای عکس یادگاری، بی نظیر و تکرار نشدنی خواهد بود.
ایران در این رویداد با ۶۶ ورزشکار در ۱۷ رشته حضور داشت. کاراته برای اولین بار در این رویداد و به واسطه میزبانی ژاپنیها وارد شده بود و تک مدال طلای گنج زاده نه تنها در تاریخ ایران و رشته کاراته و این بازیها ثبت شد بلکه این احتمال وجود دارد که تنها مدال تاریخی کاراته باشد که برای ما در المپیک به یادگار میماند. المپیک توکیو یک یادگار و مدال تاریخی دیگر هم برای ایران داشت.
در اولین روز رسمی این بازیها تیراندازی ماکه بهترین مقامش کسب رتبه ششمی در المپیک ریو بود در اتفاقی تاریخی صاحب یک نشان طلای بی نظیر در ماده تپانچه بادی مردان توسط جواد فروغی شد. تیراندازی با کسب این مدال به جمع رشتههای مدال آور ایران در المپیک پیوست. در کشتی فرنگی و آزاد که همیشه تنها شانس مدال آوری ایران بودند صاحب یک طلا، یک نقره و دو برنز شدیم. در وزنه برداری، سهم ایران فقط یک مدال نقره بود. در تکواندو بدترین نتایج این رشته در ادوار گذشته رقم خورد و تکواندوکاران دست خالی به ایران بازگشتند. در دوومیدانی نمایندگان ایران حتی رکوردهای شخصی خود را هم تکرار نکردند و احسان حدادی با رتبه ۲۶ و نزدیک به چهار متر اختلاف با رکورد اصلی و ثبت شده خود بدترین نتیجه را در یک میدان بین المللی ثبت کرد.
در نهایت کاروان ایران در ۱۷ رشته انفرادی و تیمی در سی و دومین دوره بازیهای المپیک موفق به کسب ۳ طلا، ۲ نقره، ۲ برنز و در مجموع ۷ مدال شد و در جایگاه بیست و هفتم جهان ایستاد.
هفتم بهمن ۱۴۰۰ تیم ملی کشورمان موفق شد با پیروزی مقابل تیم ملی عراق حکم صعود به جام جهانی قطر را امضا کند و اولین مسافر آسیایی این رقابتها بعد از قطر میزبان، لقب بگیرد. این سومین صعود پیاپی تیم ملی ایران و در مجموع هفتمین صعود به جام جهانی بود که میتوان آن را سادهترین راهیابی هم نامید. راهیابی تیم ملی ایران به جام جهانی ۲۰۲۲ قطر در حالی رقم خورد که تا پایان مرحله رفت دور دوم انتخابی جام جهانی، امید برای صعود به مرحله نهایی رقابتهای انتخابی این مسابقات حسابی کم رنگ شده بود.
بعد از کسب نتایج ضعیف و ناامیدکننده با مارک ویلموتس بلژیکی، تیم ملی در آستانه یک حذف زودهنگام در همان دور اول رقابتها قرار داشت، اما در ادامه با اخراج ویلموتس و آمدن اسکوچیچ همه چیز تغییر کرد. در حالی که تیم ملی در بدترین شرایط ممکن باید به مسیر خود ادامه میداد، همهگیری کرونا، باعث وقفهای ۱۴ ماهه در مرحله دوم رقابتهای انتخابی جام جهانی فوتبال در آسیا شد. این توقف، به کادرفنی تیم ملی ایران کمک کرد آن هم در حالی که تیم ملی از چهار بازی باقیمانده خود در مسابقات، به چهار پیروزی نیاز داشت. ایران بعد از این وقفه اجباری، اما به موقع هنگ کنگ، بحرین، کامبوج و عراق را شکست داد و به عنوان تیم نخست به مرحله پایانی راه یافت. نتایج ایران، با توجه به قرار داشتن در رده سوم جدول تا پایان دور رفت مسابقات، دوری یک سال و نیمه از مسابقات و بازیهای تدارکاتی و اردوهای آمادهسازی محدود، شبیه معجزه بود!
در دور دوم دهم تیر ۱۴۰۰ ایران در سادهترین گروه ممکن با تیمهای ملی کره جنوبی، امارات، عراق، سوریه و لبنان قرار گرفت. تیم ملی فوتبال ایران در مرحله دوم رقابتهای انتخابی جام جهانی عملکردی فوقالعاده، تاریخی و مثالزدنی داشت و توانست با کسب ۲۲ امتیاز از ۲۴ امتیاز ممکن صعود خود به جام جهانی به عنوان اولین تیم آسیایی را قطعی کند. تا پیش از این، هرگز اتفاق نیفتاده بود که تیم ملی ایران در شرایطی قرار بگیرد که از چهار بازی پایانی خود فقط به یک پیروزی برای صعود به جام جهانی فوتبال نیاز داشته باشد.
بعد از صعود شیرین به جام جهانی در سال ۱۴۰۰ ورزش ایران یکی از تلخترین اتفاقات تاریخ خود را هم تجربه کرد. ماجرا از این قرار است که AFC برای حرفهای کردن ساختار باشگاههای آسیایی، صدور مجوز حرفهای برای آنها را در دستور کار قرار داد. این مجوز شامل پنج معیار اصلی و اساسی ورزشی، زیرساخت ها، پرسنلی، حقوقی و مالی هستند که روی هم رفته حدود ۶۰۰ آیتم دارند و تمامی بخشهای یک باشگاه حرفهای را شامل میشوند.
متاسفانه باشگاههای استقلال و پرسپولیس در هر پنج معیار نتوانستند انتظارات AFC را برآورده کنند و حتی گل گهر که شرایط بهتری نسبت به تیمهای پایتخت داشت نیز نتوانست از فیلترهای سخت گیرانه این نهاد عبور کند. حذف نمایندگان ایران از آسیا در حالی رقم خورد که سال ۱۴۰۰ هیچ اقدامی برای دریافت مجوز حرفهای از سوی باشگاهها انجام نشده بود و همه فکر میکردند روال کسب مجوز حرفهای مانند سالهای قبل است، اما خط و نشان AFC این بار شوخی بردار نبود. در این مدت اتفاق عجیبی که رخ داد، تکذیبهای مدیران عامل باشگاههای استقلال و پرسپولیس درخصوص ماجرای حذف تیم هایشان از لیگ قهرمانان آسیا بود. وزارت ورزش و جوانان و همچنین فدراسیون فوتبال نیز در این خصوص لابیهایی با کنفدراسیون فوتبال آسیا انجام دادند، اما این لابیها نتیجه نداد.
بیشتر مشکلات تیمهای استقلال و پرسپولیس بحث مالکیتی و همچنین شفافنبودن پروندههای مالی بود. فدراسیون و وزارت در آخرین تلاشهای خود به صورت صوری دو باشگاه را به دو وزارتخانه واگذار کردند و مدعی شدند که مشکل مالیاتی سرخابی هم با یک تلفن حل شده، اما در نهایت مشخص شد همه این ادعاها یک امید واهی بوده است و غفلت چندین ساله در نهایت کار دست فوتبال ایران و باشگاههای پرطرفدار پایتخت داد. AFC با حذف نمایندگان ایران و چند کشور دیگر از فصل جدید لیگ قهرمانان آسیا نشان داد که رعایت قواعد حرفهای کنفدراسیون فوتبال آسیا شوخی بردار نیست.
در آخرین روزهای سال ۱۴۰۰ بالاخره پس از گذشت بیشتر از ۲۰ سال که دولت دم از واگذاری سهام دو باشگاه استقلال و پرسپولیس میزد، پس از بارها مناقصه ناموفق و اقدامات بیثمر، این بار طلسم خصوصیسازی این باشگاهها شکسته شد و شاهد عرضه این دو باشگاه مهم کشور در بازار سرمایه بودیم و بعد از سالها وعده در نهایت شرایط برای ارائه سهام استقلال و پرسپولیس فراهم و بخشی از سهام این دو باشگاه در بازار پایه فرا بورس واگذار شد. دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در سالهای اخیر دخلوخرج مشخصی نداشتند و هواداران هم هیچگاه متوجه درآمدها و هزینههای آنها نبودند.
با تبدیل باشگاههای استقلال و پرسپولیس به شرکت و ورود آنها به بازار سرمایه، شفافیت نخستین نکته مثبت در این باشگاهها به حساب خواهد آمد. مدیران مختلف که در تمامی این سالها بدهیهای کلان به بار آورده و در مقابل هیچکس پاسخگو هم نبودند، حالا نه تنها با هواداران، بلکه با سهامداران طرف حساب هستند. همانطور که پیشازاین هم گفته شده، سهامداران در قبال تکتک اقدامات انجام شده منتظر توضیح هستند و بهانههای بنی اسرائیلی برخی مدیران هم آنها را قانع نخواهد کرد. در تاریخ ۲۳ بهمن ارزش گذاری این دو باشگاه انجام و ارزش نهایی باشگاه پرسپولیس سه هزار و ۲۱۰ میلیارد تومان و ارزش نهایی باشگاه استقلال دوهزار و ۷۸۰ میلیارد تومان اعلام شد که این ارزشگذاری، از سوی کارشناسان رسمی دادگستری از داراییهای این دو باشگاه و به ویژه دارایی نامشروط که برند دو باشگاه بود، انجام شد و به تصویب اعضای هیئت واگذاری رسید.
پس از این که ارزش گذاری این دو باشگاه انجام شد؛ ثبت دو باشگاه استقلال و پرسپولیس در سازمان بورس اتفاق افتاد و درج نماد سرخابیها در بازار پایه فرابورس که به نوعی مرحله آخر عرضه در بورس محسوب میشود نیز انجام شد و در نهایت نمادهای استقلال و پرسپولیس پذیره نویسی شدند تا در آخرین روزهای سال ۱۴۰۰ شاهد تحقق یک رویای چندین و چند ساله در ورزش کشور باشیم.
رقابتهای المپیک توکیو برای تیم ملی والیبال ایران به تلخترین شکل ممکن به پایان رسید. تیم ولادیمیر الکنو که در دو مسابقه ابتدایی خود مقابل لهستان قدرتمند و ونزوئلا به پیروزی رسیده بود، در سه بازی بعدی مقابل کانادا، ایتالیا و ژاپن شکست را پذیرا شد و از رسیدن به مرحله یکچهارم نهایی بازماند.
بعد از حذف ایران از رقابتهای المپیک توکیو شایعات زیادی درخصوص احتمال خداحافظی کاپیتان سعید معروف به گوش رسید؛ موضوعی که با انتشار پست اینستاگرامی معروف تایید شد تا والیبال ایران در سال ۱۴۰۰ شاهد خداحافظی یکی از بهترینهای خود از تیم ملی باشد؛ البته در رشتههای غیرفوتبالی یک اتفاق خوب هم رخ داد و مشکات الزهرا صفی تنیسور نوجوان ایرانی برای اولین بار در تاریخ تنیس ایران در بین ۱۰۰ تنیسور برتر دنیا قرار گرفت.
مشکات ملیپوش با سابقه و با استعداد تیم ملی کشورمان قبلاً در رنکینگ ۲۱۸ جهانی قرار گرفته بود، اما در سال ۲۰۲۲ موفق شد رتبه ۸۷ رنکینگ جهانی را به دست آورد. در ادامه این تاریخ سازی ها، تنیسور جوان کشورمان توانست جایگاه خود را در رنکینگ جهانی بهبود ببخشد. مشکات الزهرا صفی دختر تنیس باز ایران که پیش از این با قرار گرفتن در رنکینگ ۷۴ جوانان جهان تاریخ سازی کرده بود، دوباره توانست جایگاه خوبی در رنکینگ جهانی به دست آورد. او در رنکینگ اعلام شده در اول ماه مارس (۱۰ اسفند) صعود داشت و به رده ۷۳ آمد.
او در این مدت در مسابقات سطح یک جوانان جهان شرکت کرده بود که حضور در این مسابقات توانست به بهبود جایگاه او در رنکینگ جهانی کمک کند. مشکات الزهرا صفی در مسابقات تور جهانی زیر ۱۸ سال تنیس شرکت کرد و نایب قهرمان شد و همین سبب شد نخستین ایرانی باشد که میتواند در رقابتهای معتبر گرند اسلم جوانان شرکت کند. این بانوی تنیسور ایرانی همین طور توانسته مقام قهرمانی و مدال طلای رقابتهای تور بین المللی تنیس زیر ۱۸ سال کیش را از آن خود کند.
بیست و هفتم بهمن ماه شهاب عزیزی خادم با رای قاطع و هشت نفره اعضای هیئت رئیسه از سمت خود عزل شد تا تنها ۳۵۳ روز در این فدراسیون مدیریت کرده باشد. رئیس فدراسیون فوتبال که در شعارهای انتخاباتی خود وعده خادمی در فوتبال را داده بود هرگز نتوانست در قامت یک مدیر به فوتبال خدمت کند. او در این مدت با اشتباهات عجیب و غریب باعث شد تا فوتبال کشور به سراشیبی برود.
از تحقق پیدا نکردن وعدههای میلیون یورویی که شعار انتخاباتی وی بود تا پررنگ شدن حضور رمالان در سطح مدیریتی فوتبال کشور گرفته تا مشورت نکردن با افراد کاربلد فوتبال برای اجرای برنامههای فدراسیون اشتباهاتی بود که عزیزی خادم مرتکب آنها شد و در نهایت هم با هشت رای از سمت خود برکنار شد تا دوران تاریک حضور ۳۵۳ روزه وی بر مدیریت فوتبال به پایان برسد.
همه این اتفاقات در حالی رخ داد که ۱۱ ماه پیش، شهابالدین عزیزیخادم در حالی به ریاست فدراسیون رسیده بود که فوتبال ایران آشفتهترین روزها را پشت سر میگذاشت. ماجرای قرارداد عجیب ویلموتس و شرایط بد تیم ملی موجب شده بود تا فدراسیون فوتبال ایران وارد منطقه بحرانی شود. به جز مشکلات دامنهدار داخلی، ماجرای تکراری اساسنامه فدراسیون و تایید آن از سوی فیفا هم مسئله ادامهداری بود که بعد از وصله پینههای زمان کفاشیان، بار دیگر پروندهاش باز شده بود.
به این ترتیب، خطر تعلیق از سوی فیفا و سردرگمی داخلی، فوتبال ایران را به چالش کشیده بود؛ اما در نهایت شهابالدین عزیزی خادم از دل یک انتخابات به عنوان رئیس فدراسیون انتخاب شد؛ مردی که در دوران ۱۱ ماهه هدایتش، اتفاقات عجیب و غریب زیادی رخ داد؛ از یک سو، تیم ملی راحتترین و آسانترین صعود تاریخش به جام جهانی را جشن گرفت و از سوی دیگر، شایعات ارتباط فدراسیون فوتبال با جادوگران، هواداران فوتبال را شوکه کرده بود که در نهایت هم همین اتفاقات موجب عزل او شد؛ عزلی که البته صفت «موقت» را هم در کنارش میبینید و در اوایل سال جدید باید منتظر تصمیم نهایی مجمع باشیم!
منبع:خراسان